շնջրի
Old Armenian
Etymology
շուն (šun, “dog”) + ջրի (ǰri, “aquatic”)
Noun
շնջրի • (šnǰri)
- otter
- 5th century, Ełišē, Vasn Vardanay ew Hayocʿ paterazmin [History of Vardan and the Armenian War] Chapter 2:[1][2]
- շնջրիք (var. շնճրիք) եւ աղուէսք եւ նապաստակք մի՛ մեռցին։
- šnǰrikʿ (var. šnčrikʿ) ew ałuēskʿ ew napastakkʿ mí meṙcʿin.
- Translation by Robert W. Thomson
- Otters, foxes, and hares shall not be killed.
- շնջրիք (var. շնճրիք) եւ աղուէսք եւ նապաստակք մի՛ մեռցին։
- 5th century, Basil of Caesarea, Yałags Vecʿawreay ararčʿutʿean [Homiliae in Hexaemeron] :[3]
- Քանզի ոչ եթէ միայն, որ անուանեալ կոչին քսիւփիէ, պրիոնէ, եւ շնջրիք, եւ կեփաղք, եւ զիգն իցեն ահագինք եւ ահարկուք, այլ եւ խայթոցք տրիգոնին, որ է ձուկն ծովուն, որ եւ յետ մահու իւրոյ մեղանչական է։
- Kʿanzi očʿ etʿē miayn, or anuaneal kočʿin kʿsiwpʿiē, prionē, ew šnǰrikʿ, ew kepʿałkʿ, ew zign icʿen ahaginkʿ ew aharkukʿ, ayl ew xaytʿocʿkʿ trigonin, or ē jukn covun, or ew yet mahu iwroy mełančʿakan ē.
- Քանզի ոչ եթէ միայն, որ անուանեալ կոչին քսիւփիէ, պրիոնէ, եւ շնջրիք, եւ կեփաղք, եւ զիգն իցեն ահագինք եւ ահարկուք, այլ եւ խայթոցք տրիգոնին, որ է ձուկն ծովուն, որ եւ յետ մահու իւրոյ մեղանչական է։
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).28.4:[4]
- իբրեւ գիտէ շնջրին, թաւալի ի տիղմ տեղի, եւ յորժամ ցամաքի կաւն, եւ դիմէ ի բերան կոկորդիլոսին եւ զամենայն փորն եւ զաղիսն ուտէ։
- ibrew gitē šnǰrin, tʿawali i tiłm tełi, ew yoržam cʿamakʿi kawn, ew dimē i beran kokordilosin ew zamenayn pʿorn ew załisn utē.
- Translation by Gohar Muradyan
- When the otter learns [this], it rolls in a muddy place, and when the clay dries up, it rushes into the crocodile's mouth and devours all its entrails and bowels.
- իբրեւ գիտէ շնջրին, թաւալի ի տիղմ տեղի, եւ յորժամ ցամաքի կաւն, եւ դիմէ ի բերան կոկորդիլոսին եւ զամենայն փորն եւ զաղիսն ուտէ։
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).28.9:[4]
- Ապա բարւոք ասաց բարոյախաւսն զշնջրոյ գետոյն։
- Apa barwokʿ asacʿ baroyaxawsn zšnǰroy getoyn.
- Translation by Gohar Muradyan
- So Physiologus spoke well about the otter of the river.
- Ապա բարւոք ասաց բարոյախաւսն զշնջրոյ գետոյն։
Usage notes
In the Physiologus, translates Ancient Greek ἔνυδρις (énudris).
Declension
o-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | շնջրի (šnǰri) | շնջրիք (šnǰrikʿ) | |
| genitive | շնջրւոյ (šnǰrwoy) | շնջրեաց (šnǰreacʿ) | |
| dative | շնջրւոյ (šnǰrwoy) | շնջրեաց (šnǰreacʿ) | |
| accusative | շնջրի (šnǰri) | շնջրիս (šnǰris) | |
| ablative | շնջրւոյ (šnǰrwoy) | շնջրեաց (šnǰreacʿ) | |
| instrumental | շնջրեաւ (šnǰreaw) | շնջրեաւք = շնջրեօք (šnǰreawkʿ = šnǰreōkʿ) | |
| locative | շնջրի (šnǰri) | շնջրիս (šnǰris) | |
| post-classically the genitive / dative / ablative singular can be շնջրոյ (šnǰroy) | |||
Further reading
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837) , “շնջրի”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879) , “շնջրի”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
References
- Ełišē (1957) , E. Tēr-Minasean, editor, Vasn Vardanay ew hayocʿ paterazmin [History of Vardan and the Armenian War], Yerevan: Academy Press, page 52
- Thomson, Robert W. (1982) Ełišē, History of Vardan and the Armenian War (Harvard Armenian texts and studies; 5), Cambridge, Massachusetts; London, England: Harvard University Press, page 104
- Barseł Kesaracʿi (1984) , Kim Muradyan, editor, Yałags Vecʿawreay ararčʿutʿean [Homiliae in Hexaemeron], Yerevan: Academy Press, pages 245
- Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6), Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 132, 159