շաղեմ
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain. Likely related to շաղախ (šałax) and possibly to շաղ (šał).
Verb
շաղեմ • (šałem)
- (transitive) to mix, knead, wrap together; to make mortar
Usage notes
The Hellenizing School used շաղ- (šał-) post-classically as a prefix to calque Ancient Greek words prefixed with συν- (sun-), e.g. շաղկապ (šałkap) = σύνδεσμος (súndesmos)․
Conjugation
active
| infinitive | շաղել (šałel) | participle | շաղեցեալ, շաղեալ (šałecʿeal, šałeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | շաղեց- (šałecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | շաղեմ (šałem) | շաղես (šałes) | շաղէ (šałē) | շաղեմք (šałemkʿ) | շաղէք (šałēkʿ) | շաղեն (šałen) | |
| imperfect | շաղէի, շաղեի* (šałēi, šałei*) | շաղէիր, շաղեիր* (šałēir, šałeir*) | շաղէր (šałēr) | շաղէաք, շաղեաք* (šałēakʿ, šałeakʿ*) | շաղէիք, շաղեիք* (šałēikʿ, šałeikʿ*) | շաղէին, շաղեին* (šałēin, šałein*) | |
| aorist | շաղեցի (šałecʿi) | շաղեցեր (šałecʿer) | շաղեաց (šałeacʿ) | շաղեցաք (šałecʿakʿ) | շաղեցէք, շաղեցիք (šałecʿēkʿ, šałecʿikʿ) | շաղեցին (šałecʿin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | շաղիցեմ (šałicʿem) | շաղիցես (šałicʿes) | շաղիցէ (šałicʿē) | շաղիցեմք (šałicʿemkʿ) | շաղիցէք (šałicʿēkʿ) | շաղիցեն (šałicʿen) | |
| aorist | շաղեցից (šałecʿicʿ) | շաղեսցես (šałescʿes) | շաղեսցէ (šałescʿē) | շաղեսցուք (šałescʿukʿ) | շաղեսջիք (šałesǰikʿ) | շաղեսցեն (šałescʿen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | շաղեա՛ (šałeá) | — | — | շաղեցէ՛ք (šałecʿḗkʿ) | — | |
| cohortative | — | շաղեսջի՛ր (šałesǰír) | — | — | շաղեսջի՛ք (šałesǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ շաղեր (mí šałer) | — | — | մի՛ շաղէք (mí šałēkʿ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | շաղել, շաղիլ* (šałel, šałil*) | participle | շաղեցեալ, շաղեալ (šałecʿeal, šałeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | շաղեց- (šałecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | շաղիմ (šałim) | շաղիս (šałis) | շաղի (šałi) | շաղիմք (šałimkʿ) | շաղիք (šałikʿ) | շաղին (šałin) | |
| imperfect | շաղէի (šałēi) | շաղէիր (šałēir) | շաղէր, շաղիւր (šałēr, šałiwr) | շաղէաք (šałēakʿ) | շաղէիք (šałēikʿ) | շաղէին (šałēin) | |
| aorist | շաղեցայ (šałecʿay) | շաղեցար (šałecʿar) | շաղեցաւ (šałecʿaw) | շաղեցաք (šałecʿakʿ) | շաղեցայք (šałecʿaykʿ) | շաղեցան (šałecʿan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | շաղիցիմ (šałicʿim) | շաղիցիս (šałicʿis) | շաղիցի (šałicʿi) | շաղիցիմք (šałicʿimkʿ) | շաղիցիք (šałicʿikʿ) | շաղիցին (šałicʿin) | |
| aorist | շաղեցայց (šałecʿaycʿ) | շաղեսցիս (šałescʿis) | շաղեսցի (šałescʿi) | շաղեսցուք (šałescʿukʿ) | շաղեսջիք (šałesǰikʿ) | շաղեսցին (šałescʿin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | շաղեա՛ց (šałeácʿ) | — | — | շաղեցարո՛ւք (šałecʿarúkʿ) | — | |
| cohortative | — | շաղեսջի՛ր (šałesǰír) | — | — | շաղեսջի՛ք (šałesǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ շաղիր (mí šałir) | — | — | մի՛ շաղիք (mí šałikʿ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
- անշաղկապ (anšałkap)
- մակշաղկապեմ (makšałkapem)
- մակշաղկապութիւն (makšałkaputʿiwn)
- շաղ (šał)
- շաղակապ (šałakap)
- շաղամանութիւն (šałamanutʿiwn)
- շաղաշար (šałašar)
- շաղաշարեմ (šałašarem)
- շաղաշարութիւն (šałašarutʿiwn)
- շաղաշարումն (šałašarumn)
- շաղապատ (šałapat)
- շաղապատեմ (šałapatem)
- շաղիպատուկ (šałipatuk)
- շաղկապ (šałkap)
- շաղկապական (šałkapakan)
- շաղկապականութիւն (šałkapakanutʿiwn)
- շաղկապակցեմ (šałkapakcʿem)
- շաղկապեմ (šałkapem)
- շաղկապութիւն (šałkaputʿiwn)
- շաղկապումն (šałkapumn)
- շաղումն (šałumn)
Descendants
- Armenian: շաղել (šałel), շաղվել (šałvel)
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “շաղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume III, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 487–488
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “շաղեմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Lidén, Evald (1913), “Bidrag till armenisk ljud- och ordhistorian”, in Förhandlingar vid Svenska Filolog- och Historikermötet i Göteborg den 19–21 Augusti 1912 (in Swedish), Göteborg: Wald. Zachrissons, page 110 of 110–112, connecting with Old English hwelian, Lithuanian švelnùs as a native word
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 944
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “շաղեմ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume 2, Bern, München: Francke Verlag, page 629, accepting Lidén's etymology