շաղ
Armenian
Etymology
From Middle Armenian շաղ (šał), from Old Armenian շաղ (šał).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ʃɑʁ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ʃɑʁ]
Noun
շաղ • (šał)
- drop, dew
- Synonyms: կաթիլ (katʿil), ցող (cʿoł)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | շաղ (šał) | շաղեր (šałer) | ||
| dative | շաղի (šałi) | շաղերի (šałeri) | ||
| ablative | շաղից (šałicʿ) | շաղերից (šałericʿ) | ||
| instrumental | շաղով (šałov) | շաղերով (šałerov) | ||
| locative | շաղում (šałum) | շաղերում (šałerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | շաղը/շաղն (šałə/šałn) | շաղերը/շաղերն (šałerə/šałern) | ||
| dative | շաղին (šałin) | շաղերին (šałerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | շաղս (šałs) | շաղերս (šałers) | ||
| dative | շաղիս (šałis) | շաղերիս (šałeris) | ||
| ablative | շաղիցս (šałicʿs) | շաղերիցս (šałericʿs) | ||
| instrumental | շաղովս (šałovs) | շաղերովս (šałerovs) | ||
| locative | շաղումս (šałums) | շաղերումս (šałerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | շաղդ (šałd) | շաղերդ (šałerd) | ||
| dative | շաղիդ (šałid) | շաղերիդ (šałerid) | ||
| ablative | շաղիցդ (šałicʿd) | շաղերիցդ (šałericʿd) | ||
| instrumental | շաղովդ (šałovd) | շաղերովդ (šałerovd) | ||
| locative | շաղումդ (šałumd) | շաղերումդ (šałerumd) | ||
Derived terms
- շաղաթաթախ (šałatʿatʿax)
- շաղալ (šałal)
- շաղալեն (šałalen)
- շաղակալել (šałakalel)
- շաղակոլոլ (šałakolol)
- շաղամեջ (šałameǰ)
- շաղայրեց (šałayrecʿ)
- շաղ անցնել (šał ancʿnel)
- շաղատար (šałatar)
- շաղափուք (šałapʿukʿ)
- շաղ գալ (šał gal)
- շաղել (šałel)
- շաղոտել (šałotel)
- շաղ տալ (šał tal)
Descendants
- → Cappadocian Greek: σ̌άγι (šági)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1913), “շաղ”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žołovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 819b
- Amatuni, Sahak (1912), “շաղ”, in Hayocʿ baṙ u ban [Armenian Words and Idioms] (in Armenian), Vagharshapat: Mother See of Holy Etchmiadzin, page 509b
- Sargsyan, Artem et al., editors (2007), “շաղ₁”, in Hayocʿ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), volume 4, Yerevan: Hayastan, page 192
Middle Armenian
Etymology
From Old Armenian շաղ (šał).
Noun
շաղ • (šał)
- drop, dew
- 13th century, Girkʿ Vastakocʿ [Geoponica] 317:[1]
- Եւ պարտ է հովուին կանուխ ի վերայ շաղին զոչխարսն արածել զամէն ամառն, զի այն է իւր կեանքն․ բայց ի ձմեռն պիղծ է այսպէս արածելն․ եւ չէ պարտ յեղեամն արածել, զի սպանող է եղեամն․ եւ յղեացն անցուցանել տայ եւ ձգել։ […] բայց յամառն պատեհ է զշատն ի գիշերն արածել, եւ ի դուրս ի շաղն պառակեցընել […]
- Ew part ē hovuin kanux i veray šałin zočʿxarsn aracel zamēn amaṙn, zi ayn ē iwr keankʿn; baycʿ i jmeṙn piłc ē ayspēs araceln; ew čʿē part yełeamn aracel, zi spanoł ē ełeamn; ew yłeacʿn ancʿucʿanel tay ew jgel. […] baycʿ yamaṙn pateh ē zšatn i gišern aracel, ew i durs i šałn paṙakecʿənel […]
- Եւ պարտ է հովուին կանուխ ի վերայ շաղին զոչխարսն արածել զամէն ամառն, զի այն է իւր կեանքն․ բայց ի ձմեռն պիղծ է այսպէս արածելն․ եւ չէ պարտ յեղեամն արածել, զի սպանող է եղեամն․ եւ յղեացն անցուցանել տայ եւ ձգել։ […] բայց յամառն պատեհ է զշատն ի գիշերն արածել, եւ ի դուրս ի շաղն պառակեցընել […]
- 13th century, Girkʿ Vastakocʿ [Geoponica] 319:[2]
- Եւ զբրդիդ կտրելն՝ մի՛ 'ի վաղուընէ առներ․ յետ ճաշուին արա, որ շաղն վերացեալ լինի ի յարեգակն․ զի արեգակն օգտէ ոչխարին եւ բրդին։
- Ew zbrdid ktreln, mí 'i vałuənē aṙner; yet čašuin ara, or šałn veracʿeal lini i yaregakn; zi aregakn ōgtē očʿxarin ew brdin.
- Եւ զբրդիդ կտրելն՝ մի՛ 'ի վաղուընէ առներ․ յետ ճաշուին արա, որ շաղն վերացեալ լինի ի յարեգակն․ զի արեգակն օգտէ ոչխարին եւ բրդին։
Derived terms
- շաղիկ (šałik)
- շաղւոր (šałwor)
Descendants
- Armenian: շաղ (šał)
- → Cappadocian Greek: σ̌άγι (šági)
References
- Ališan Ł., editor (1877) Girkʿ vastakocʿ [Geoponica], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 215
- Ališan Ł., editor (1877) Girkʿ vastakocʿ [Geoponica], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 217
Further reading
- Norayr N. Biwzandacʿi (2000), “շաղ I”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʿ storin hayerēni i matenagrutʿeancʿ ŽA–ŽĒ darucʿ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 567
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain. Possibly connected with Old Armenian շաղեմ (šałem, “to knead”), շաղախ (šałax, “mortar”), շողիք (šołikʿ, “drool, drivel”).
Noun
շաղ • (šał)
- drop, dew
- 5th century, Bible, Job 38.28:[1]
- Ո՞վ է հայր անձրեւի․ և ո՞վ է որ ծնաւ զշաւղս (var. զշաւիղս, զշաղս) ցաւղոյ:
- O?v ē hayr anjrewi; ew o?v ē or cnaw zšawłs (var. zšawiłs, zšałs) cʿawłoy:
- Translation by Claude E. Cox
- Who is the rain's father? And who is it that gave birth to the dew's traces?
- Ո՞վ է հայր անձրեւի․ և ո՞վ է որ ծնաւ զշաւղս (var. զշաւիղս, զշաղս) ցաւղոյ:
- 5th century, Bible, Song of Songs 5.2:[2]
- Զի գլուխ իմ լի եղեւ ցաւղով եւ վարսք իմ ի շաղից (var. շուղից, շողից) գիշերւոյ:
- Zi glux im li ełew cʿawłov ew varskʿ im i šałicʿ (var. šułicʿ, šołicʿ) gišerwoy:
- Translation by New English Translation of the Septuagint
- For my head is wet with dew, and my locks with drops of the night.
- Զի գլուխ իմ լի եղեւ ցաւղով եւ վարսք իմ ի շաղից (var. շուղից, շողից) գիշերւոյ:
Usage notes
- In Job, corresponds to Ancient Greek βῶλος (bôlos, “lump, drop”). Cox prefers the variant reading զ-շաւղ-ս (z-šawł-s) in that passage and explains it as the accusative plural of շաւիղ (šawił, “path; trace”), accordingly translating the word as "traces". But the accusative plural of շաւիղ (šawił) would be զ-շաւիղ-ս (z-šawił-s).
- In the Song of Songs, corresponds to Ancient Greek ψεκάς (psekás, “drop”).
Declension
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | շաղ (šał) | շաղք (šałkʿ) | |
| genitive | շաղի (šałi) | շաղից (šałicʿ) | |
| dative | շաղի (šałi) | շաղից (šałicʿ) | |
| accusative | շաղ (šał) | շաղս (šałs) | |
| ablative | շաղէ (šałē) | շաղից (šałicʿ) | |
| instrumental | շաղիւ (šałiw) | շաղիւք (šałiwkʿ) | |
| locative | շաղի (šałi) | շաղս (šałs) |
Derived terms
- շաղալից (šałalicʿ)
Descendants
- Middle Armenian: շաղ (šał)
- Armenian: շաղ (šał)
- → Cappadocian Greek: σ̌άγι (šági)
- Armenian: շաղ (šał)
References
- Cox, Claude E. (2006) Armenian Job: reconstructed Greek text, critical edition of the Armenian with English translation (Hebrew University Armenian studies; 8), Leuven – Paris – Dudley, MA: Peeters, pages 246, 361
- Oskean, Hamazasp (1924) Erg ergocʿi aṙaǰin ew erkrord tʿargmanutʿiwnə : Usumnasirutʿiwn ew bnagir [The first and the second translations of the Song of Songs: Study and original text] (Azgayin matenadaran; 107), Vienna: Mekhitarist Press, page 61
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “շաղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume III, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 487
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “շող”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume III, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 529b
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1837), “շաղ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 460a, connecting with Persian ژاله (žâle), Turkish çiğ, çiy
- J̌ahukyan, Geworg (2010), “շաղ I”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 579a, unknown origin
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 944, unknown origin
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “շաղ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 541b