մռել
Armenian
Etymology
From Middle Armenian մռել (mṙel), from Old Armenian մուռ (muṙ).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [məˈrɛl]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [məˈɾɛl]
- Hyphenation: մը‧ռել
Verb
մռել • (mṙel)
- (colloquial) to listen, to obey
Declension
nominalised infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (uncountable) | ||
|---|---|---|
| nominative | մռել (mṙel) | |
| nominative definite | մռելը/մռելն (mṙelə/mṙeln) | |
| dative | մռելու (mṙelu) | |
| dative definite | մռելուն (mṙelun) | |
| ablative | մռելուց (mṙelucʿ) | |
| instrumental | մռելով (mṙelov) | |
| locative | մռելում (mṙelum) | |
Conjugation
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | մռել (mṙel) | imperfective converb | մռում (mṙum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | մռելիս (mṙelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | մռել (mṙel) | ||||
| aorist stem | մռ- (mṙ-) | future converb I | մռելու (mṙelu) | ||||
| resultative participle | մռած (mṙac) | future converb II | մռելիք (mṙelikʿ) | ||||
| subject participle | մռող (mṙoł) | connegative converb | մռի (mṙi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | մռում եմ (mṙum em) | մռում ես (mṙum es) | մռում է (mṙum ē) | մռում ենք (mṙum enkʿ) | մռում եք (mṙum ekʿ) | մռում են (mṙum en) | |
| past imperfective | մռում էի (mṙum ēi) | մռում էիր (mṙum ēir) | մռում էր (mṙum ēr) | մռում էինք (mṙum ēinkʿ) | մռում էիք (mṙum ēikʿ) | մռում էին (mṙum ēin) | |
| future | մռելու եմ (mṙelu em) | մռելու ես (mṙelu es) | մռելու է (mṙelu ē) | մռելու ենք (mṙelu enkʿ) | մռելու եք (mṙelu ekʿ) | մռելու են (mṙelu en) | |
| past future | մռելու էի (mṙelu ēi) | մռելու էիր (mṙelu ēir) | մռելու էր (mṙelu ēr) | մռելու էինք (mṙelu ēinkʿ) | մռելու էիք (mṙelu ēikʿ) | մռելու էին (mṙelu ēin) | |
| present perfect | մռել եմ (mṙel em) | մռել ես (mṙel es) | մռել է (mṙel ē) | մռել ենք (mṙel enkʿ) | մռել եք (mṙel ekʿ) | մռել են (mṙel en) | |
| pluperfect | մռել էի (mṙel ēi) | մռել էիր (mṙel ēir) | մռել էր (mṙel ēr) | մռել էինք (mṙel ēinkʿ) | մռել էիք (mṙel ēikʿ) | մռել էին (mṙel ēin) | |
| aorist (past perfective) | մռեցի, մռի* (mṙecʿi, mṙi*) | մռեցիր, մռիր* (mṙecʿir, mṙir*) | մռեց (mṙecʿ) | մռեցինք, մռինք* (mṙecʿinkʿ, mṙinkʿ*) | մռեցիք, մռիք* (mṙecʿikʿ, mṙikʿ*) | մռեցին, մռին* (mṙecʿin, mṙin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | մռեմ (mṙem) | մռես (mṙes) | մռի (mṙi) | մռենք (mṙenkʿ) | մռեք (mṙekʿ) | մռեն (mṙen) | |
| past | մռեի (mṙei) | մռեիր (mṙeir) | մռեր (mṙer) | մռեինք (mṙeinkʿ) | մռեիք (mṙeikʿ) | մռեին (mṙein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կմռեմ (kmṙem) | կմռես (kmṙes) | կմռի (kmṙi) | կմռենք (kmṙenkʿ) | կմռեք (kmṙekʿ) | կմռեն (kmṙen) | |
| past | կմռեի (kmṙei) | կմռեիր (kmṙeir) | կմռեր (kmṙer) | կմռեինք (kmṙeinkʿ) | կմռեիք (kmṙeikʿ) | կմռեին (kmṙein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մռի՛ր, մռի՛* (mṙír, mṙí*) | — | — | մռե՛ք, մռեցե՛ք** (mṙékʿ, mṙecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չմռել (čʿmṙel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չմռած (čʿmṙac) | ||||||
| subject participle | չմռող (čʿmṙoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ մռում (čʿem mṙum) | չես մռում (čʿes mṙum) | չի մռում (čʿi mṙum) | չենք մռում (čʿenkʿ mṙum) | չեք մռում (čʿekʿ mṙum) | չեն մռում (čʿen mṙum) | |
| past imperfective | չէի մռում (čʿēi mṙum) | չէիր մռում (čʿēir mṙum) | չէր մռում (čʿēr mṙum) | չէինք մռում (čʿēinkʿ mṙum) | չէիք մռում (čʿēikʿ mṙum) | չէին մռում (čʿēin mṙum) | |
| future | չեմ մռելու (čʿem mṙelu) | չես մռելու (čʿes mṙelu) | չի մռելու (čʿi mṙelu) | չենք մռելու (čʿenkʿ mṙelu) | չեք մռելու (čʿekʿ mṙelu) | չեն մռելու (čʿen mṙelu) | |
| past future | չէի մռելու (čʿēi mṙelu) | չէիր մռելու (čʿēir mṙelu) | չէր մռելու (čʿēr mṙelu) | չէինք մռելու (čʿēinkʿ mṙelu) | չէիք մռելու (čʿēikʿ mṙelu) | չէին մռելու (čʿēin mṙelu) | |
| present perfect | չեմ մռել (čʿem mṙel) | չես մռել (čʿes mṙel) | չի մռել (čʿi mṙel) | չենք մռել (čʿenkʿ mṙel) | չեք մռել (čʿekʿ mṙel) | չեն մռել (čʿen mṙel) | |
| pluperfect | չէի մռել (čʿēi mṙel) | չէիր մռել (čʿēir mṙel) | չէր մռել (čʿēr mṙel) | չէինք մռել (čʿēinkʿ mṙel) | չէիք մռել (čʿēikʿ mṙel) | չէին մռել (čʿēin mṙel) | |
| aorist (past perfective) | չմռեցի, չմռի* (čʿmṙecʿi, čʿmṙi*) | չմռեցիր, չմռիր* (čʿmṙecʿir, čʿmṙir*) | չմռեց (čʿmṙecʿ) | չմռեցինք, չմռինք* (čʿmṙecʿinkʿ, čʿmṙinkʿ*) | չմռեցիք, չմռիք* (čʿmṙecʿikʿ, čʿmṙikʿ*) | չմռեցին, չմռին* (čʿmṙecʿin, čʿmṙin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չմռեմ (čʿmṙem) | չմռես (čʿmṙes) | չմռի (čʿmṙi) | չմռենք (čʿmṙenkʿ) | չմռեք (čʿmṙekʿ) | չմռեն (čʿmṙen) | |
| past | չմռեի (čʿmṙei) | չմռեիր (čʿmṙeir) | չմռեր (čʿmṙer) | չմռեինք (čʿmṙeinkʿ) | չմռեիք (čʿmṙeikʿ) | չմռեին (čʿmṙein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ մռի (čʿem mṙi) | չես մռի (čʿes mṙi) | չի մռի (čʿi mṙi) | չենք մռի (čʿenkʿ mṙi) | չեք մռի (čʿekʿ mṙi) | չեն մռի (čʿen mṙi) | |
| past | չէի մռի (čʿēi mṙi) | չէիր մռի (čʿēir mṙi) | չէր մռի (čʿēr mṙi) | չէինք մռի (čʿēinkʿ mṙi) | չէիք մռի (čʿēikʿ mṙi) | չէին մռի (čʿēin mṙi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ մռիր, մի՛ մռի* (mí mṙir, mí mṙi*) | — | — | մի՛ մռեք, մի՛ մռեցեք** (mí mṙekʿ, mí mṙecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | մռել (mṙel) | |||
| dative | մռելու (mṙelu) | |||
| ablative | մռելուց (mṙelucʿ) | |||
| instrumental | մռելով (mṙelov) | |||
| locative | մռելում (mṙelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | մռելը/մռելն (mṙelə/mṙeln) | |||
| dative | մռելուն (mṙelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | մռելս (mṙels) | |||
| dative | մռելուս (mṙelus) | |||
| ablative | մռելուցս (mṙelucʿs) | |||
| instrumental | մռելովս (mṙelovs) | |||
| locative | մռելումս (mṙelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | մռելդ (mṙeld) | |||
| dative | մռելուդ (mṙelud) | |||
| ablative | մռելուցդ (mṙelucʿd) | |||
| instrumental | մռելովդ (mṙelovd) | |||
| locative | մռելումդ (mṙelumd) | |||
Derived terms
- խոսքմռուկ (xoskʿmṙuk)
- մռուկ (mṙuk)
- մունջ ու մռունջ (munǰ u mṙunǰ)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “մուռ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Malxaseancʿ, Stepʿan (1944–1945), “մռել”, in Hayerēn bacʿatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), Yerevan: State Publishing House
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 487
Middle Armenian
Etymology
From Old Armenian մուռ (muṙ).
Verb
մռել • (mṙel), aorist indicative մռեցի (mṙecʿi)
- to listen, to obey
Descendants
- Armenian: մռել (mṙel)
References
- Łazaryan, Ṙ. S.; Avetisyan, H. M. (2009), “մռել”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “մուռ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 487