մաքս
Armenian
Etymology
Learned borrowing from Old Armenian մաքս (makʿs).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [mɑkʰs]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [mɑkʰs]
Noun
մաքս • (makʿs)
- custom, tariff, toll, duty, excise
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | մաքս (makʿs) | մաքսեր (makʿser) | ||
| dative | մաքսի (makʿsi) | մաքսերի (makʿseri) | ||
| ablative | մաքսից (makʿsicʿ) | մաքսերից (makʿsericʿ) | ||
| instrumental | մաքսով (makʿsov) | մաքսերով (makʿserov) | ||
| locative | մաքսում (makʿsum) | մաքսերում (makʿserum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | մաքսը/մաքսն (makʿsə/makʿsn) | մաքսերը/մաքսերն (makʿserə/makʿsern) | ||
| dative | մաքսին (makʿsin) | մաքսերին (makʿserin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | մաքսս (makʿss) | մաքսերս (makʿsers) | ||
| dative | մաքսիս (makʿsis) | մաքսերիս (makʿseris) | ||
| ablative | մաքսիցս (makʿsicʿs) | մաքսերիցս (makʿsericʿs) | ||
| instrumental | մաքսովս (makʿsovs) | մաքսերովս (makʿserovs) | ||
| locative | մաքսումս (makʿsums) | մաքսերումս (makʿserums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | մաքսդ (makʿsd) | մաքսերդ (makʿserd) | ||
| dative | մաքսիդ (makʿsid) | մաքսերիդ (makʿserid) | ||
| ablative | մաքսիցդ (makʿsicʿd) | մաքսերիցդ (makʿsericʿd) | ||
| instrumental | մաքսովդ (makʿsovd) | մաքսերովդ (makʿserovd) | ||
| locative | մաքսումդ (makʿsumd) | մաքսերումդ (makʿserumd) | ||
Derived terms
- մաքսախույս (makʿsaxuys)
- մաքսային (makʿsayin)
- մաքսանենգ (makʿsaneng)
- մաքսապաշտպան (makʿsapaštpan)
- մաքսատուրք (makʿsaturkʿ)
Old Armenian
Etymology
From Classical Syriac ܡܟܣܐ (maḵsā).[1][2][3] First etymologized by Schröder.[4]
Noun
մաքս • (makʿs)
- custom, tariff, toll, duty, excise
Declension
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | մաքս (makʿs) | մաքսք (makʿskʿ) | |
| genitive | մաքսի (makʿsi) | մաքսից (makʿsicʿ) | |
| dative | մաքսի (makʿsi) | մաքսից (makʿsicʿ) | |
| accusative | մաքս (makʿs) | մաքսս (makʿss) | |
| ablative | մաքսէ (makʿsē) | մաքսից (makʿsicʿ) | |
| instrumental | մաքսիւ (makʿsiw) | մաքսիւք (makʿsiwkʿ) | |
| locative | մաքսի (makʿsi) | մաքսս (makʿss) |
Derived terms
- ձեռամաքս (jeṙamakʿs)
- մաքսաժողով (makʿsažołov)
- մաքսանոց (makʿsanocʿ)
- մաքսապետ (makʿsapet)
- մաքսատուն (makʿsatun)
- մաքսաւոր (makʿsawor)
- մաքսաւորաբար (makʿsaworabar)
- մաքսաւորապէս (makʿsaworapēs)
- մաքսաւորեմ (makʿsaworem)
- մաքսաւորութիւն (makʿsaworutʿiwn)
- մաքսեմ (makʿsem)
- մաքսիմ (makʿsim)
Descendants
- → Armenian: մաքս (makʿs)
References
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 311
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “մաքս”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume III, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 292ab
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 932
- Schröder, Johann Joachim (1711) Thesaurus linguae Armenicae antiquae et hodiernae, Amsterdam, page 46
Further reading
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1837), “մաքս”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 232b
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “մաքս”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 461b