մազ
Armenian
Etymology
From Old Armenian մազ (maz).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [mɑz]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [mɑz]
Audio (file)
Noun
մազ • (maz)
- hair
- Synonyms: հեր (her), վարս (vars), ծամ (cam), գես (ges)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | մազ (maz) | մազեր (mazer) | ||
| dative | մազի (mazi) | մազերի (mazeri) | ||
| ablative | մազից (mazicʿ) | մազերից (mazericʿ) | ||
| instrumental | մազով (mazov) | մազերով (mazerov) | ||
| locative | մազում (mazum) | մազերում (mazerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | մազը/մազն (mazə/mazn) | մազերը/մազերն (mazerə/mazern) | ||
| dative | մազին (mazin) | մազերին (mazerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | մազս (mazs) | մազերս (mazers) | ||
| dative | մազիս (mazis) | մազերիս (mazeris) | ||
| ablative | մազիցս (mazicʿs) | մազերիցս (mazericʿs) | ||
| instrumental | մազովս (mazovs) | մազերովս (mazerovs) | ||
| locative | մազումս (mazums) | մազերումս (mazerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | մազդ (mazd) | մազերդ (mazerd) | ||
| dative | մազիդ (mazid) | մազերիդ (mazerid) | ||
| ablative | մազիցդ (mazicʿd) | մազերիցդ (mazericʿd) | ||
| instrumental | մազովդ (mazovd) | մազերովդ (mazerovd) | ||
| locative | մազումդ (mazumd) | մազերումդ (mazerumd) | ||
i-type, inanimate (Western Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | մազ (maz) | մազեր (mazer) | ||
| dative | մազի (mazi) | մազերու (mazeru) | ||
| ablative | մազէ (mazē) | մազերէ (mazerē) | ||
| instrumental | մազով (mazov) | մազերով (mazerov) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | մազը/մազն (mazə/mazn) | մազերը/մազերն (mazerə/mazern) | ||
| dative | մազին (mazin) | մազերուն (mazerun) | ||
| ablative | մազէն (mazēn) | մազերէն (mazerēn) | ||
| instrumental | մազովը/մազովն (mazovə/mazovn) | մազերովը/մազերովն (mazerovə/mazerovn) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | մազս (mazs) | մազերս (mazers) | ||
| dative | մազիս (mazis) | մազերուս (mazerus) | ||
| ablative | մազէս (mazēs) | մազերէս (mazerēs) | ||
| instrumental | մազովս (mazovs) | մազերովս (mazerovs) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | մազդ (mazd) | մազերդ (mazerd) | ||
| dative | մազիդ (mazid) | մազերուդ (mazerud) | ||
| ablative | մազէդ (mazēd) | մազերէդ (mazerēd) | ||
| instrumental | մազովդ (mazovd) | մազերովդ (mazerovd) | ||
Old Armenian
Etymology
From Classical Syriac ܡܥܙܐ (maʿəzē, “hair”), originally referring to goat's hair and ultimately from Proto-West Semitic *maʕaz- (“goat”). In the Bible, մազ (maz) frequently refers to goat's hair.
Noun
մազ • (maz)
- hair
- Synonyms: հեր (her), գէս (gēs), ձար (jar), վարս (vars)
- 5th century, Bible, Exodus 35.23:[1]
- Եւ ամենայն այր, առ որում գտանէր կապուտակ եւ ծիրանի եւ կարմիր մանեալ եւ բեհեզ եւ մազ այծեաց եւ մորթս խոյոց կարմիր ներկեալ եւ մորթս կապուտակեալս, բերէին:
- Ew amenayn ayr, aṙ orum gtanēr kaputak ew cirani ew karmir maneal ew behez ew maz ayceacʿ ew mortʿs xoyocʿ karmir nerkeal ew mortʿs kaputakeals, berēin:
- Translation by King James Bible
- And every man, with whom was found blue, and purple, and scarlet, and fine linen, and goats' hair, and red skins of rams, and badgers' skins, brought them.
- Եւ ամենայն այր, առ որում գտանէր կապուտակ եւ ծիրանի եւ կարմիր մանեալ եւ բեհեզ եւ մազ այծեաց եւ մորթս խոյոց կարմիր ներկեալ եւ մորթս կապուտակեալս, բերէին:
- մազիւ չափ ― maziw čʿapʿ ― a hair's breadth farther; exactly, to a hair
- ի մազէ ոչ վրիպիլ ― i mazē očʿ vripil ― to hit the mark
Declension
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | մազ (maz) | մազք (mazkʿ) | |
| genitive | մազոյ (mazoy) | մազոց (mazocʿ) | |
| dative | մազոյ (mazoy) | մազոց (mazocʿ) | |
| accusative | մազ (maz) | մազս (mazs) | |
| ablative | մազոյ (mazoy) | մազոց (mazocʿ) | |
| instrumental | մազով (mazov) | մազովք (mazovkʿ) | |
| locative | մազ (maz) | մազս (mazs) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | մազ (maz) | մազք (mazkʿ) | |
| genitive | մազի (mazi) | մազից (mazicʿ) | |
| dative | մազի (mazi) | մազից (mazicʿ) | |
| accusative | մազ (maz) | մազս (mazs) | |
| ablative | մազէ (mazē) | մազից (mazicʿ) | |
| instrumental | մազիւ (maziw) | մազիւք (maziwkʿ) | |
| locative | մազի (mazi) | մազս (mazs) |
Derived terms
- աղուամազ (ałuamaz)
- անմազմզուկ (anmazmzuk)
- աշտանակամազ (aštanakamaz)
- դեղձանամազ (dełjanamaz)
- թաւամազ (tʿawamaz)
- ձաղկամազ (jałkamaz)
- մազաբեր (mazaber)
- մազագործ (mazagorc)
- մազակառաչ (mazakaṙačʿ)
- մազակռիչ (mazakṙičʿ)
- մազապարան (mazaparan)
- մազապուր (mazapur)
- մազապուրծ (mazapurc)
- մազեայ (mazeay)
- մազեկամաս (mazekamas)
- մազեղ (mazeł)
- մազեղէն (mazełēn)
- մազկռինչ (mazkṙinčʿ)
- մազմանոց (mazmanocʿ)
- մազմզկիմ (mazmzkim)
- մազմզուկ (mazmzuk)
- մազնատեսակ (maznatesak)
- սպիտակամազ (spitakamaz)
Descendants
- Armenian: մազ (maz)
References
- Zeytʿunyan A. S., editor (1992) Girkʿ elicʿ [Book of Exodus], critical text, Yerevan: Academy Press, page 199
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “մազ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume III, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 221, unknown origin
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “մազ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 310, comparing to Classical Syriac ܡܙܐ (mezzē), the plural of ܡܙܬܐ (mezzəṯā), but anaware of better-fitting ܡܥܙܐ (maʿəzē)
- J̌ahukyan, Geworg (2010), “մազ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, unknown origin
- Łazarean, Ṙ. S. (2006), “մազ”, in Grabari homanišneri baṙaran [Dictionary of Old Armenian Synonyms], Yerevan: University Press
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 932, repeating Hübschmann
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “մազ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy