ճնճղկաբլիթ
Armenian
Alternative forms
- ճնճղաբլիթ (čnčłablitʿ) – New Julfa
Etymology
ճնճղուկ (čnčłuk) + -ա- (-a-) + բլիթ (blitʿ)
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [t͡ʃənt͡ʃəχkɑbəˈlitʰ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [d͡ʒənd͡ʒəʁɡɑpʰəˈlitʰ]
Noun
ճնճղկաբլիթ • (čnčłkablitʿ) (dialectal)
- a kind of mallow, perhaps Malva rotundifolia syn. Malva neglecta syn. Malva vulgaris[1][2][3][4]
- ca. 1680–1684, Baṙ girg taliani [An Armenian–Italian Dictionary published in Venice] page 39:[5]
- ճնճղաբլիթ․ մալվայ
- čnčłablitʿ; malvay
- ճնճղաբլիթ (čnčłablitʿ) = malva
- ճնճղաբլիթ․ մալվայ
- 1789, Petros Kʿalantʿarean (J̌ułayecʿi), Bžškaran hamaṙōt [Brief Medical Book] :[6]
- Ալթէ․ է խոտ, որ ըստ մեզ ճնճղկաբլիթ ասի, և ըստ պարսից՝ խաթմի, որոյ խոտն՝ ծաղիկն, և արմատն, յոյժ կակղացնօղ և հովացուցիչ է, որ բուսանի յամենայն ուրեք և է երկատեսակ՝ մեծագոյն, և փոքրագոյն։
- Altʿē; ē xot, or əst mez čnčłkablitʿ asi, ew əst parsicʿ, xatʿmi, oroy xotn, całikn, ew armatn, yoyž kakłacʿnōł ew hovacʿucʿičʿ ē, or busani yamenayn urekʿ ew ē erkatesak, mecagoyn, ew pʿokʿragoyn.
- Ալթէ․ է խոտ, որ ըստ մեզ ճնճղկաբլիթ ասի, և ըստ պարսից՝ խաթմի, որոյ խոտն՝ ծաղիկն, և արմատն, յոյժ կակղացնօղ և հովացուցիչ է, որ բուսանի յամենայն ուրեք և է երկատեսակ՝ մեծագոյն, և փոքրագոյն։
- shepherd's purse, Capsella bursa-pastoris[7][8][9]
- knotgrass, knotweed, Polygonum aviculare[10][11]
Usage notes
The identification of the plant is uncertain.
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ճնճղկաբլիթ (čnčłkablitʿ) | ճնճղկաբլիթներ (čnčłkablitʿner) | ||
| dative | ճնճղկաբլիթի (čnčłkablitʿi) | ճնճղկաբլիթների (čnčłkablitʿneri) | ||
| ablative | ճնճղկաբլիթից (čnčłkablitʿicʿ) | ճնճղկաբլիթներից (čnčłkablitʿnericʿ) | ||
| instrumental | ճնճղկաբլիթով (čnčłkablitʿov) | ճնճղկաբլիթներով (čnčłkablitʿnerov) | ||
| locative | ճնճղկաբլիթում (čnčłkablitʿum) | ճնճղկաբլիթներում (čnčłkablitʿnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ճնճղկաբլիթը/ճնճղկաբլիթն (čnčłkablitʿə/čnčłkablitʿn) | ճնճղկաբլիթները/ճնճղկաբլիթներն (čnčłkablitʿnerə/čnčłkablitʿnern) | ||
| dative | ճնճղկաբլիթին (čnčłkablitʿin) | ճնճղկաբլիթներին (čnčłkablitʿnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ճնճղկաբլիթս (čnčłkablitʿs) | ճնճղկաբլիթներս (čnčłkablitʿners) | ||
| dative | ճնճղկաբլիթիս (čnčłkablitʿis) | ճնճղկաբլիթներիս (čnčłkablitʿneris) | ||
| ablative | ճնճղկաբլիթիցս (čnčłkablitʿicʿs) | ճնճղկաբլիթներիցս (čnčłkablitʿnericʿs) | ||
| instrumental | ճնճղկաբլիթովս (čnčłkablitʿovs) | ճնճղկաբլիթներովս (čnčłkablitʿnerovs) | ||
| locative | ճնճղկաբլիթումս (čnčłkablitʿums) | ճնճղկաբլիթներումս (čnčłkablitʿnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ճնճղկաբլիթդ (čnčłkablitʿd) | ճնճղկաբլիթներդ (čnčłkablitʿnerd) | ||
| dative | ճնճղկաբլիթիդ (čnčłkablitʿid) | ճնճղկաբլիթներիդ (čnčłkablitʿnerid) | ||
| ablative | ճնճղկաբլիթիցդ (čnčłkablitʿicʿd) | ճնճղկաբլիթներիցդ (čnčłkablitʿnericʿd) | ||
| instrumental | ճնճղկաբլիթովդ (čnčłkablitʿovd) | ճնճղկաբլիթներովդ (čnčłkablitʿnerovd) | ||
| locative | ճնճղկաբլիթումդ (čnčłkablitʿumd) | ճնճղկաբլիթներումդ (čnčłkablitʿnerumd) | ||
References
- Norayr N. Biwzandacʿi (1884), “mauve”, in Baṙagirkʿ i gałłierēn lezuē i hayerēn [Dictionary from the French Language into Armenian], Constantinople: A. H. Boyajian Press, page 792b
- Kʿaǰuni, Manuēl (1893), “ճնճղըկաբլիթ”, in Baṙgirkʿ aruesticʿ ew gitutʿeancʿ ew gełecʿik dprutʿeancʿ. Hamaṙōt baṙgirkʿ gitutʿeancʿ ew aruesticʿ ew gełecʿik dprutʿeancʿ hayerēn-gałłieren [Dictionary of Arts and Sciences and Belles Lettres. Concise Armenian–French Dictionary of Arts and Sciences and Belles Lettres] (in Old Armenian and French), volume III, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 153b
- Gabamačean, Simon (1910), “ճնճղկաբլիթ”, in Nor Baṙagirkʿ Hayerēn Lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), 2nd edition, Constantinople: R. Sakayan press, identifying with Turkish ebemgümeci
- Bedevian, Armenag K. (1936), “ճնճղկաբլիթ”, in Illustrated Polyglottic Dictionary of Plant Names, Cairo: Argus & Papazian Presses, § 2200, page 381
- Orengo, Alessandro (2019), “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 233
- Kʿalantʿarean, Petros (1793) Bžškaran hamaṙōt [Brief Medical Book] (in Armenian), Nor Nakhichevan: tp. S. Xačʿ vankʿi, page 88
- Malxaseancʿ, Stepʿan (1944), “ճնճղկաբլիթ”, in Hayerēn bacʿatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), volume III, Yerevan: State Publishing House, page 218a
- Łazaryan, Ṙ. S. (1981), “ծտապաշար սովորական”, in Busanunneri hayeren-latineren-ṙuseren-angleren-franseren-germaneren baṙaran [Armenian–Latin–Russian–English–French–German Dictionary of Plant Names], Yerevan: University Press, § 521a, page 44b
- Ayvazyan H. M. et al., editors (2006), “հովվամաղախ”, in Hayastani bnašxarh [Nature of Armenia] (Əntanekan hanragitaran matenašar; 3) (in Armenian), Yerevan: Armenian Encyclopaedia, page 285բ
- Ṙewazova, L. V.; Musayelyan, M. S. (1997), “Polygonum aviculare”, in Gabrielyan Ē. Cʿ., editor, Dełatu buyseri anunneri latineren-ṙuseren-hayeren baṙaran [Latin–Russian–Armenian Dictionary of Medicinal Plant Names], Yerevan: Yerevan State Medical University, § 750, page 88b
- Musaelyan, Madlena; Čʿarčʿōłlyan, Ašot (2004), “Polygonum aviculare”, in Tʿunavor buyseri anvanumneri latineren-ṙuseren-hayeren-angleren-germaneren-franseren baṙaran [Latin–Russian–Armenian–English–German–French Dictionary of names of the poisonous plants], Yerevan: YEGEA, →ISBN, § 262, page 79b
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1913), “հացուպանիր”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žołovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 649a
- Adamyan, Vahagn; Babayan, Žasmen (2015), “ճնճղաբլիթ”, in Haykakan xohanocʿi baṙaran [Dictionary of Armenian Cuisine] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: self-published, page 266
- Ališan, Łewond (1895), “ճնճղկաբլիթ”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʿiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 1891, page 404
- Sargsyan, Artem et al., editors (2004), “ճնճղաբլիթ”, in Hayocʿ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), volume III, Yerevan: Hayastan, page 405b