հիւծանիմ
Old Armenian
Alternative forms
- հիւծիմ (hiwcim)
Etymology
The root is հիւծ- (hiwc-), of uncertain origin, + -ան- (-an-). But compare Gothic 𐍃𐌹𐌿𐌺𐌰𐌽 (siukan), modern English sick.
Verb
հիւծանիմ • (hiwcanim) (aorist indicative հիւծայ)
- to grow lean, to get thin, to shrink, to waste, to fall or pine away, to wither, to languish, to droop, to dwindle away, to decay
- հիւծանել լուսնի ― hiwcanel lusni ― to wane
- հիւծեալ ― hiwceal ― lean, meagre, poor, thin, puny
- լուսին հիւծեալ ― lusin hiwceal ― waning moon
Conjugation
mediopassive
| infinitive | հիւծանել, հիւծանիլ* (hiwcanel, hiwcanil*) | participle | հիւծեալ (hiwceal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | հիւծ- (hiwc-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հիւծանիմ (hiwcanim) | հիւծանիս (hiwcanis) | հիւծանի (hiwcani) | հիւծանիմք (hiwcanimkʿ) | հիւծանիք (hiwcanikʿ) | հիւծանին (hiwcanin) | |
| imperfect | հիւծանէի (hiwcanēi) | հիւծանէիր (hiwcanēir) | հիւծանէր, հիւծանիւր (hiwcanēr, hiwcaniwr) | հիւծանէաք (hiwcanēakʿ) | հիւծանէիք (hiwcanēikʿ) | հիւծանէին (hiwcanēin) | |
| aorist | հիւծայ (hiwcay) | հիւծար (hiwcar) | հիւծաւ (hiwcaw) | հիւծաք (hiwcakʿ) | հիւծայք (hiwcaykʿ) | հիւծան (hiwcan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հիւծանիցիմ (hiwcanicʿim) | հիւծանիցիս (hiwcanicʿis) | հիւծանիցի (hiwcanicʿi) | հիւծանիցիմք (hiwcanicʿimkʿ) | հիւծանիցիք (hiwcanicʿikʿ) | հիւծանիցին (hiwcanicʿin) | |
| aorist | հիւծայց (hiwcaycʿ) | հիւծցիս (hiwccʿis) | հիւծցի (hiwccʿi) | հիւծցուք (hiwccʿukʿ) | հիւծջիք (hiwcǰikʿ) | հիւծցին (hiwccʿin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | հիւծի՛ր (hiwcír) | — | — | հիւծարո՛ւք (hiwcarúkʿ) | — | |
| cohortative | — | հիւծջի՛ր (hiwcǰír) | — | — | հիւծջի՛ք (hiwcǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ հիւծանիր (mí hiwcanir) | — | — | մի՛ հիւծանիք (mí hiwcanikʿ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
- ծարաւահիւծ (carawahiwc)
- ծարաւահիւծեալ (carawahiwceal)
- հիւծական (hiwcakan)
- հիւծումն (hiwcumn)
Descendants
- Armenian: հյուծել (hyucel), հյուծվել (hyucvel)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “հիւծանիմ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “հիւծանիմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “հիւծ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press