համր
Armenian
Etymology
Learned borrowing from Old Armenian համր (hamr).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ˈhɑməɾ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ˈhɑməɾ]
Audio (file)
Adjective
համր • (hamr)
- dumb, speechless, mute
- Synonym: լալ (lal)
- silent, without sound
- համր կինո ― hamr kino ― silent film
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | համր (hamr) | համրեր (hamrer) | ||
| dative | համրի (hamri) | համրերի (hamreri) | ||
| ablative | համրից (hamricʿ) | համրերից (hamrericʿ) | ||
| instrumental | համրով (hamrov) | համրերով (hamrerov) | ||
| locative | համրում (hamrum) | համրերում (hamrerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | համրը/համրն (hamrə/hamrn) | համրերը/համրերն (hamrerə/hamrern) | ||
| dative | համրին (hamrin) | համրերին (hamrerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | համրս (hamrs) | համրերս (hamrers) | ||
| dative | համրիս (hamris) | համրերիս (hamreris) | ||
| ablative | համրիցս (hamricʿs) | համրերիցս (hamrericʿs) | ||
| instrumental | համրովս (hamrovs) | համրերովս (hamrerovs) | ||
| locative | համրումս (hamrums) | համրերումս (hamrerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | համրդ (hamrd) | համրերդ (hamrerd) | ||
| dative | համրիդ (hamrid) | համրերիդ (hamrerid) | ||
| ablative | համրիցդ (hamricʿd) | համրերիցդ (hamrericʿd) | ||
| instrumental | համրովդ (hamrovd) | համրերովդ (hamrerovd) | ||
| locative | համրումդ (hamrumd) | համրերումդ (hamrerumd) | ||
Noun
համր • (hamr)
- dumb, speechless, mute person
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | համր (hamr) | համրեր (hamrer) | ||
| dative | համրի (hamri) | համրերի (hamreri) | ||
| ablative | համրից (hamricʿ) | համրերից (hamrericʿ) | ||
| instrumental | համրով (hamrov) | համրերով (hamrerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | համրը/համրն (hamrə/hamrn) | համրերը/համրերն (hamrerə/hamrern) | ||
| dative | համրին (hamrin) | համրերին (hamrerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | համրս (hamrs) | համրերս (hamrers) | ||
| dative | համրիս (hamris) | համրերիս (hamreris) | ||
| ablative | համրիցս (hamricʿs) | համրերիցս (hamrericʿs) | ||
| instrumental | համրովս (hamrovs) | համրերովս (hamrerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | համրդ (hamrd) | համրերդ (hamrerd) | ||
| dative | համրիդ (hamrid) | համրերիդ (hamrerid) | ||
| ablative | համրիցդ (hamricʿd) | համրերիցդ (hamrericʿd) | ||
| instrumental | համրովդ (hamrovd) | համրերովդ (hamrerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain. Has been compared to Middle Persian hʾmwš (xāmōš, “silent”), whence Persian خاموش (xâmuš).
Adjective
համր • (hamr)
- dumb, speechless, mute, tongue-tied
- համր ի ծնէ ― hamr i cnē ― born dumb, dumb from one's birth
- համր բնութիւնք ― hamr bnutʿiwnkʿ ― babies
- համր լինել ― hamr linel ― to be speechless
Declension
r/ł-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | համր (hamr) | համերք (hamerkʿ) | |
| genitive | համեր (hamer) | համերց (hamercʿ) | |
| dative | համեր (hamer) | համերց (hamercʿ) | |
| accusative | համր (hamr) | համերս (hamers) | |
| ablative | համերէ (hamerē) | համերց (hamercʿ) | |
| instrumental | համերբ (hamerb) | համերբք (hamerbkʿ) | |
| locative | համեր (hamer) | համերս (hamers) |
Synonyms
- մունջ (munǰ)
Noun
համր • (hamr)
- mute; dumb person
Declension
r/ł-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | համր (hamr) | համերք (hamerkʿ) | |
| genitive | համեր (hamer) | համերց (hamercʿ) | |
| dative | համեր (hamer) | համերց (hamercʿ) | |
| accusative | համր (hamr) | համերս (hamers) | |
| ablative | համերէ (hamerē) | համերց (hamercʿ) | |
| instrumental | համերբ (hamerb) | համերբք (hamerbkʿ) | |
| locative | համեր (hamer) | համերս (hamers) |
Derived terms
- համրանամ (hamranam)
- համրացուցանեմ (hamracʿucʿanem)
- համրիմ (hamrim)
- համրութիւն (hamrutʿiwn)
Descendants
- → Armenian: համր (hamr) (learned)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “համր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “համր”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “համր”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 382