կոյր
Old Armenian
Etymology
An Iranian borrowing. See Persian کور (kur) for more.
Adjective
կոյր • (koyr)
- blind
- կոյր գործել ― koyr gorcel ― to blind
- կոյր հնազանդութիւն, հպատակութիւն ― koyr hnazandutʿiwn, hpatakutʿiwn ― passive, implicit obedience; blind submission
- միով ակամբ կոյր ― miov akamb koyr ― one-eyed, blind of one eye
- լաւ է կոյր աչօք քան կոյր մտօք ― law ē koyr ačʿōkʿ kʿan koyr mtōkʿ ― it is better to be blind of an eye than to want understanding; better want of sight than intellectual blindness
- կո՛յր բաղդ ― kóyr bałd ― blind fortune!
- կոյր ի ծնէ ― koyr i cnē ― born-blind, blind from his birth
Declension
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կոյր (koyr) | կոյրք (koyrkʿ) | |
| genitive | կուրի (kuri) | կուրից (kuricʿ) | |
| dative | կուրի (kuri) | կուրից (kuricʿ) | |
| accusative | կոյր (koyr) | կոյրս (koyrs) | |
| ablative | կուրէ (kurē) | կուրից (kuricʿ) | |
| instrumental | կուրիւ (kuriw) | կուրիւք (kuriwkʿ) | |
| locative | կուրի (kuri) | կոյրս (koyrs) |
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կոյր (koyr) | կոյրք (koyrkʿ) | |
| genitive | կուրի (kuri) | կուրաց (kuracʿ) | |
| dative | կուրի (kuri) | կուրաց (kuracʿ) | |
| accusative | կոյր (koyr) | կոյրս (koyrs) | |
| ablative | կուրէ (kurē) | կուրաց (kuracʿ) | |
| instrumental | կուրաւ (kuraw) | կուրաւք = կուրօք (kurawkʿ = kurōkʿ) | |
| locative | կուրի (kuri) | կոյրս (koyrs) |
Adverb
կոյր • (koyr)
- blindly
Derived terms
- ակնկոյր (aknkoyr)
- գիշերակոյր (gišerakoyr)
- խուլակոյր (xulakoyr)
- կոյրաբար (koyrabar)
- կուրաբար (kurabar)
- կուրակից (kurakicʿ)
- կուրամիտ (kuramit)
- կուրանամ (kuranam)
- կուրաշաւիղ (kurašawił)
- կուրապէս (kurapēs)
- կուրաստեղծեմ (kurastełcem)
- կուրացուցանեմ (kuracʿucʿanem)
- կուրացուցիչ (kuracʿucʿičʿ)
- կուրաքաշ (kurakʿaš)
- կուրութիւն (kurutʿiwn)
- մտակոյր (mtakoyr)
- մտակուրութիւն (mtakurutʿiwn)
Descendants
- → Armenian: կույր (kuyr)
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “կոյր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume II, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 631ab
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836), “կոյր”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 1115a
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “կոյր”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 354–355