կից
Armenian
Etymology
From Old Armenian կից (kicʿ).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kit͡sʰ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡit͡sʰ]
Adjective
կից • (kicʿ) (superlative ամենակից)
- together, united, conjoined
- close, near
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կից (kicʿ) | կիցեր (kicʿer) | ||
| dative | կիցի (kicʿi) | կիցերի (kicʿeri) | ||
| ablative | կիցից (kicʿicʿ) | կիցերից (kicʿericʿ) | ||
| instrumental | կիցով (kicʿov) | կիցերով (kicʿerov) | ||
| locative | կիցում (kicʿum) | կիցերում (kicʿerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կիցը/կիցն (kicʿə/kicʿn) | կիցերը/կիցերն (kicʿerə/kicʿern) | ||
| dative | կիցին (kicʿin) | կիցերին (kicʿerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կիցս (kicʿs) | կիցերս (kicʿers) | ||
| dative | կիցիս (kicʿis) | կիցերիս (kicʿeris) | ||
| ablative | կիցիցս (kicʿicʿs) | կիցերիցս (kicʿericʿs) | ||
| instrumental | կիցովս (kicʿovs) | կիցերովս (kicʿerovs) | ||
| locative | կիցումս (kicʿums) | կիցերումս (kicʿerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կիցդ (kicʿd) | կիցերդ (kicʿerd) | ||
| dative | կիցիդ (kicʿid) | կիցերիդ (kicʿerid) | ||
| ablative | կիցիցդ (kicʿicʿd) | կիցերիցդ (kicʿericʿd) | ||
| instrumental | կիցովդ (kicʿovd) | կիցերովդ (kicʿerovd) | ||
| locative | կիցումդ (kicʿumd) | կիցերումդ (kicʿerumd) | ||
Conjunction
կից • (kicʿ)
- close, near, at
Noun
կից • (kicʿ) (dialectal)
- kick, kicking (of an animal)
- (dialectal) handful, two palms joined
- Synonym: կուց (kucʿ)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կից (kicʿ) | կիցեր (kicʿer) | ||
| dative | կիցի (kicʿi) | կիցերի (kicʿeri) | ||
| ablative | կիցից (kicʿicʿ) | կիցերից (kicʿericʿ) | ||
| instrumental | կիցով (kicʿov) | կիցերով (kicʿerov) | ||
| locative | կիցում (kicʿum) | կիցերում (kicʿerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կիցը/կիցն (kicʿə/kicʿn) | կիցերը/կիցերն (kicʿerə/kicʿern) | ||
| dative | կիցին (kicʿin) | կիցերին (kicʿerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կիցս (kicʿs) | կիցերս (kicʿers) | ||
| dative | կիցիս (kicʿis) | կիցերիս (kicʿeris) | ||
| ablative | կիցիցս (kicʿicʿs) | կիցերիցս (kicʿericʿs) | ||
| instrumental | կիցովս (kicʿovs) | կիցերովս (kicʿerovs) | ||
| locative | կիցումս (kicʿums) | կիցերումս (kicʿerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կիցդ (kicʿd) | կիցերդ (kicʿerd) | ||
| dative | կիցիդ (kicʿid) | կիցերիդ (kicʿerid) | ||
| ablative | կիցիցդ (kicʿicʿd) | կիցերիցդ (kicʿericʿd) | ||
| instrumental | կիցովդ (kicʿovd) | կիցերովդ (kicʿerovd) | ||
| locative | կիցումդ (kicʿumd) | կիցերումդ (kicʿerumd) | ||
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կից (kicʿ) | կցեր (kcʿer) | ||
| dative | կցի (kcʿi) | կցերի (kcʿeri) | ||
| ablative | կցից (kcʿicʿ) | կցերից (kcʿericʿ) | ||
| instrumental | կցով (kcʿov) | կցերով (kcʿerov) | ||
| locative | կցում (kcʿum) | կցերում (kcʿerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կիցը/կիցն (kicʿə/kicʿn) | կցերը/կցերն (kcʿerə/kcʿern) | ||
| dative | կցին (kcʿin) | կցերին (kcʿerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կիցս (kicʿs) | կցերս (kcʿers) | ||
| dative | կցիս (kcʿis) | կցերիս (kcʿeris) | ||
| ablative | կցիցս (kcʿicʿs) | կցերիցս (kcʿericʿs) | ||
| instrumental | կցովս (kcʿovs) | կցերովս (kcʿerovs) | ||
| locative | կցումս (kcʿums) | կցերումս (kcʿerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կիցդ (kicʿd) | կցերդ (kcʿerd) | ||
| dative | կցիդ (kcʿid) | կցերիդ (kcʿerid) | ||
| ablative | կցիցդ (kcʿicʿd) | կցերիցդ (kcʿericʿd) | ||
| instrumental | կցովդ (kcʿovd) | կցերովդ (kcʿerovd) | ||
| locative | կցումդ (kcʿumd) | կցերումդ (kcʿerumd) | ||
Alternative forms
- կիցք (kicʿkʿ), կիցս (kicʿs)
References
- Sargsyan, Artem et al., editors (2001–2012), “կից”, in Hayocʿ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), Yerevan: Hayastan
Old Armenian
Etymology
Deverbal from կցեմ (kcʿem).
Adjective
կից • (kicʿ)
- together, united, conjoined
- կից լինել ― kicʿ linel ― to be annexed
- close, near
Adverb
կից • (kicʿ)
- conjointly, together, at the same time
- կից ընթանալ ― kicʿ əntʿanal ― to run together; to concur with, to cooperate; to compete
Noun
կից • (kicʿ) (plural nominative կիցք, plural accusative կիցս)
- (in the plural) joint, conjunction, union
- կիցք ճանապարհի ― kicʿkʿ čanaparhi ― place where four roads meet or cross, cross-road or cross-street
- կիցք բանից ― kicʿkʿ banicʿ ― composition, texture
- կիցք անդրեաց ― kicʿkʿ andreacʿ ― group of statuary
- (in the plural) the hind part of an animal
- (in the plural) kick, kicking (developed from the previous sense)
- կիցս արձակել, ընկենուլ, հանել ― kicʿs arjakel, ənkenul, hanel ― to kick, to fling out or kick up the heels
- handful, two palms joined
Descendants
- Armenian: կից (kicʿ), կիցք (kicʿkʿ), կիցս (kicʿs)
Further reading
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կից”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “կից”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “կից”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy