կապեմ
Old Armenian
Etymology
From կապ (kap).
Verb
կապեմ • (kapem)
- (transitive) to bind, to tie, to fasten; to bind or tie up; to bind fast, to pinion; to cord, to bind with cords; to bind, to connect or link with
- կապել եւ արձակել ― kapel ew arjakel ― to bind and loose
- կապել խրձունս ― kapel xrjuns ― to bind up in bundles, in fagots
- ըստ նզովիւք կապել ― əst nzoviwkʿ kapel ― to excommunicate
- կապել պատուհաս, դսրովանս ի վերայ ― kapel patuhas, dsrovans i veray ― to chide, to correct, to punish, to chastise; to blame, to censure
- կապել զլեզու ― kapel zlezu ― to tongue-tie
- անուն կապել անձին ― anun kapel anjin ― to gain celebrity, to win fame, to acquire a great name
- 5th century, Bible, Job 40.26:[1]
- Եթէ կապիցե՞ս անուր ի քիթս նորա․ անցուցանիցե՞ս դանդանաւանդ ընդ կզակս նորա։
- Etʿē kapicʿe?s anur i kʿitʿs nora; ancʿucʿanicʿe?s dandanawand ənd kzaks nora.
- Translation by Claude E. Cox
- Will you attach a ring in its snout? Will you pass a bit through its chin?
- Եթէ կապիցե՞ս անուր ի քիթս նորա․ անցուցանիցե՞ս դանդանաւանդ ընդ կզակս նորա։
- (transitive) to chain, to put in irons, to imprison
- (transitive, figuratively) to bind by friendship, by contract
- (transitive, grammar) to spell
- (in the mediopassive, intransitive) to be fastened, tied or bound
- կապեալ ― kapeal ― bound; imprisoned, enchained
- կապեալ ձեռօք եւ կապեալ ոտիւք ― kapeal jeṙōkʿ ew kapeal otiwkʿ ― bound hand and foot
- իրք կապեալք ― irkʿ kapealkʿ ― rebus
- (in the mediopassive, intransitive) to thicken
- (in the mediopassive, intransitive, figuratively) to become attached to, to conceive affection for
- կապիլ ոգւոյ ընդ ոգւոյ, կապիլ ընդ ումեք սիրով ― kapil ogwoy ənd ogwoy, kapil ənd umekʿ sirov ― to knit soul to soul, to be linked in the closest bonds of affection
- 16th century, Zakʿaria Gnunecʿi :[2]
- Րամեալ սիրով սիրտ իմ ցընծայ,
Հեռաստանէ առ քեզ խայտեայ,
Եւ ողջունեալ քեզ համբոյր տայ,
Սիրով ի սէր քո կապեցա։- Rameal sirov sirt im cʿəncay,
Heṙastanē aṙ kʿez xayteay,
Ew ołǰuneal kʿez hamboyr tay,
Sirov i sēr kʿo kapecʿa.
- Translation by S. Peter Cowe
- Filled with love, my heart rejoices,
From afar it rushes toward you,
And, greeting you, offers a kiss,
In love I am bound to your love.
- Filled with love, my heart rejoices,
- Rameal sirov sirt im cʿəncay,
- Րամեալ սիրով սիրտ իմ ցընծայ,
Conjugation
active
| infinitive | կապել (kapel) | participle | կապեցեալ, կապեալ (kapecʿeal, kapeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կապեց- (kapecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կապեմ (kapem) | կապես (kapes) | կապէ (kapē) | կապեմք (kapemkʿ) | կապէք (kapēkʿ) | կապեն (kapen) | |
| imperfect | կապէի, կապեի* (kapēi, kapei*) | կապէիր, կապեիր* (kapēir, kapeir*) | կապէր (kapēr) | կապէաք, կապեաք* (kapēakʿ, kapeakʿ*) | կապէիք, կապեիք* (kapēikʿ, kapeikʿ*) | կապէին, կապեին* (kapēin, kapein*) | |
| aorist | կապեցի (kapecʿi) | կապեցեր (kapecʿer) | կապեաց (kapeacʿ) | կապեցաք (kapecʿakʿ) | կապեցէք, կապեցիք (kapecʿēkʿ, kapecʿikʿ) | կապեցին (kapecʿin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կապիցեմ (kapicʿem) | կապիցես (kapicʿes) | կապիցէ (kapicʿē) | կապիցեմք (kapicʿemkʿ) | կապիցէք (kapicʿēkʿ) | կապիցեն (kapicʿen) | |
| aorist | կապեցից (kapecʿicʿ) | կապեսցես (kapescʿes) | կապեսցէ (kapescʿē) | կապեսցուք (kapescʿukʿ) | կապեսջիք (kapesǰikʿ) | կապեսցեն (kapescʿen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կապեա՛ (kapeá) | — | — | կապեցէ՛ք (kapecʿḗkʿ) | — | |
| cohortative | — | կապեսջի՛ր (kapesǰír) | — | — | կապեսջի՛ք (kapesǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կապեր (mí kaper) | — | — | մի՛ կապէք (mí kapēkʿ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | կապել, կապիլ* (kapel, kapil*) | participle | կապեցեալ, կապեալ (kapecʿeal, kapeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կապեց- (kapecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կապիմ (kapim) | կապիս (kapis) | կապի (kapi) | կապիմք (kapimkʿ) | կապիք (kapikʿ) | կապին (kapin) | |
| imperfect | կապէի (kapēi) | կապէիր (kapēir) | կապէր, կապիւր (kapēr, kapiwr) | կապէաք (kapēakʿ) | կապէիք (kapēikʿ) | կապէին (kapēin) | |
| aorist | կապեցայ (kapecʿay) | կապեցար (kapecʿar) | կապեցաւ (kapecʿaw) | կապեցաք (kapecʿakʿ) | կապեցայք (kapecʿaykʿ) | կապեցան (kapecʿan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կապիցիմ (kapicʿim) | կապիցիս (kapicʿis) | կապիցի (kapicʿi) | կապիցիմք (kapicʿimkʿ) | կապիցիք (kapicʿikʿ) | կապիցին (kapicʿin) | |
| aorist | կապեցայց (kapecʿaycʿ) | կապեսցիս (kapescʿis) | կապեսցի (kapescʿi) | կապեսցուք (kapescʿukʿ) | կապեսջիք (kapesǰikʿ) | կապեսցին (kapescʿin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կապեա՛ց (kapeácʿ) | — | — | կապեցարո՛ւք (kapecʿarúkʿ) | — | |
| cohortative | — | կապեսջի՛ր (kapesǰír) | — | — | կապեսջի՛ք (kapesǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կապիր (mí kapir) | — | — | մի՛ կապիք (mí kapikʿ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
- Armenian: կապել (kapel)
References
- Cox, Claude E. (2006) Armenian Job: reconstructed Greek text, critical edition of the Armenian with English translation (Hebrew University Armenian studies; 8), Leuven – Paris – Dudley, MA: Peeters, page 260
- Cowe, S. Peter (2019), “The object of Ałtʿamarʿci’s affections”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 61
Further reading
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “կապեմ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy