կազմ
Armenian
Etymology
From Old Armenian կազմ (kazm).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kɑzm]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡɑzm]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun
կազմ • (kazm)
- composition; structure
- մտնել կազմի մեջ ― mtnel kazmi meǰ ― to form a part (of); be included (in)
- squad; personnel; contingent
- սպայական կազմ ― spayakan kazm ― officers; complement of officers
- ամբողջ կազմով ― ambołǰ kazmov ― with its full complement; in full strength
- (transport) train
- binding, cover of a book
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կազմ (kazm) | կազմեր (kazmer) | ||
| dative | կազմի (kazmi) | կազմերի (kazmeri) | ||
| ablative | կազմից (kazmicʿ) | կազմերից (kazmericʿ) | ||
| instrumental | կազմով (kazmov) | կազմերով (kazmerov) | ||
| locative | կազմում (kazmum) | կազմերում (kazmerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կազմը/կազմն (kazmə/kazmn) | կազմերը/կազմերն (kazmerə/kazmern) | ||
| dative | կազմին (kazmin) | կազմերին (kazmerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կազմս (kazms) | կազմերս (kazmers) | ||
| dative | կազմիս (kazmis) | կազմերիս (kazmeris) | ||
| ablative | կազմիցս (kazmicʿs) | կազմերիցս (kazmericʿs) | ||
| instrumental | կազմովս (kazmovs) | կազմերովս (kazmerovs) | ||
| locative | կազմումս (kazmums) | կազմերումս (kazmerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կազմդ (kazmd) | կազմերդ (kazmerd) | ||
| dative | կազմիդ (kazmid) | կազմերիդ (kazmerid) | ||
| ablative | կազմիցդ (kazmicʿd) | կազմերիցդ (kazmericʿd) | ||
| instrumental | կազմովդ (kazmovd) | կազմերովդ (kazmerovd) | ||
| locative | կազմումդ (kazmumd) | կազմերումդ (kazmerumd) | ||
Adjective
կազմ • (kazm) (superlative ամենակազմ)
- ready, prepared
- Synonym: պատրաստ (patrast)
Derived terms
- անձնակազմ (anjnakazm)
- աշխատակազմ (ašxatakazm)
- գործիքակազմ (gorcikʿakazm)
- նավակազմ (navakazm)
- վարչակազմ (varčʿakazm)
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain.
Adjective
կազմ • (kazm) indeclinable
- ready, quite ready, prepared; active, diligent; disposed
- կազմ լինել ― kazm linel ― to be ready, prepared; to be disposed to
- armed
Usage notes
This adjective was indeclinable. If it had to be declined, it was replaced by synonymous պատրաստ (patrast).
Noun
կազմ • (kazm)
- construction; preparation, furniture, ornament
- կազմ գրոց ― kazm grocʿ ― binding of books
Declension
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կազմ (kazm) | կազմք (kazmkʿ) | |
| genitive | կազմոյ (kazmoy) | կազմոց (kazmocʿ) | |
| dative | կազմոյ (kazmoy) | կազմոց (kazmocʿ) | |
| accusative | կազմ (kazm) | կազմս (kazms) | |
| ablative | կազմոյ (kazmoy) | կազմոց (kazmocʿ) | |
| instrumental | կազմով (kazmov) | կազմովք (kazmovkʿ) | |
| locative | կազմ (kazm) | կազմս (kazms) |
Derived terms
- ամենակազմ (amenakazm)
- անկազմ (ankazm)
- անկազմագոյն (ankazmagoyn)
- անկազմութիւն (ankazmutʿiwn)
- անուշակազմ (anušakazm)
- անպնդակազմութիւն (anpndakazmutʿiwn)
- աստուածակազմ (astuacakazm)
- գեղեցկակազմութիւն (gełecʿkakazmutʿiwn)
- երկնակազմ (erknakazm)
- ընդդիմակազմութիւն (ənddimakazmutʿiwn)
- լուսակազմ (lusakazm)
- կազմած (kazmac)
- կազմակերպ (kazmakerp)
- կազմակերպեմ (kazmakerpem)
- կազմակերպութիւն (kazmakerputʿiwn)
- կազմարան (kazmaran)
- կազմեմ (kazmem)
- կազմիկ (kazmik)
- կազմիչ (kazmičʿ)
- կազմողական (kazmołakan)
- կազմորենի (kazmoreni)
- կազմոց (kazmocʿ)
- կազմուած (kazmuac)
- կազմութիւն (kazmutʿiwn)
- նախակազմեմ (naxakazmem)
- ներկազմեմ (nerkazmem)
- ոսկեկազմ (oskekazm)
- ոսկիակազմ (oskiakazm)
- ոսկիկազմ (oskikazm)
- պատկերակազմ (patkerakazm)
- պնդակազմ (pndakazm)
- պնդակազմագոյն (pndakazmagoyn)
- պնդակազմեմ (pndakazmem)
- պնդակազմութիւն (pndakazmutʿiwn)
- սեղանակազմ (sełanakazm)
- վայելչակազմութիւն (vayelčʿakazmutʿiwn)
- փոխակազմեմ (pʿoxakazmem)
- քաջակազմ (kʿaǰakazm)
- քաջակազմութիւն (kʿaǰakazmutʿiwn)
Descendants
- Armenian: կազմ (kazm)
- Georgian: კაზმა (ḳazma), კაზმვა (ḳazmva)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “կազմ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “կազմ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կազմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Abrahamyan, Ašot (1976) Grabari jeṙnark [A Handbook of Old Armenian] (in Armenian), 4th edition, Yerevan: Luys