ծոց
Armenian
Etymology
From Old Armenian ծոց (cocʿ).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [t͡sɔt͡sʰ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [d͡zɔt͡sʰ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun
ծոց • (cocʿ)
- bosom (the space between a person's clothing and their chest)
- embrace, arms
- Synonym: գիրկ (girk)
- (geography) gulf, bay
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ծոց (cocʿ) | ծոցեր (cocʿer) | ||
| dative | ծոցի (cocʿi) | ծոցերի (cocʿeri) | ||
| ablative | ծոցից (cocʿicʿ) | ծոցերից (cocʿericʿ) | ||
| instrumental | ծոցով (cocʿov) | ծոցերով (cocʿerov) | ||
| locative | ծոցում (cocʿum) | ծոցերում (cocʿerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ծոցը/ծոցն (cocʿə/cocʿn) | ծոցերը/ծոցերն (cocʿerə/cocʿern) | ||
| dative | ծոցին (cocʿin) | ծոցերին (cocʿerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ծոցս (cocʿs) | ծոցերս (cocʿers) | ||
| dative | ծոցիս (cocʿis) | ծոցերիս (cocʿeris) | ||
| ablative | ծոցիցս (cocʿicʿs) | ծոցերիցս (cocʿericʿs) | ||
| instrumental | ծոցովս (cocʿovs) | ծոցերովս (cocʿerovs) | ||
| locative | ծոցումս (cocʿums) | ծոցերումս (cocʿerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ծոցդ (cocʿd) | ծոցերդ (cocʿerd) | ||
| dative | ծոցիդ (cocʿid) | ծոցերիդ (cocʿerid) | ||
| ablative | ծոցիցդ (cocʿicʿd) | ծոցերիցդ (cocʿericʿd) | ||
| instrumental | ծոցովդ (cocʿovd) | ծոցերովդ (cocʿerovd) | ||
| locative | ծոցումդ (cocʿumd) | ծոցերումդ (cocʿerumd) | ||
Derived terms
- ծովածոց (covacocʿ)
- ծոցագրպան (cocʿagrpan)
- ծոցատետր (cocʿatetr)
- տռփածոց (tṙpʿacocʿ)
- խորածոց (xoracocʿ)
- բազմածոց (bazmacocʿ)
- ծոցաբաց (cocʿabacʿ)
- ծոցվոր (cocʿvor)
Old Armenian
Etymology
Of unknown origin.
Noun
ծոց • (cocʿ)
- bosom, lap
- Synonyms: գիրկ (girk), գոգ (gog)
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).25.3–4:[1]
- Կոյս սուրբ տանին ընկենուն առաջի նորա, եւ նա դիմէ ի ծոց կուսին․ եւ կոյսն ջեռուցանէ եւ ածէ ի պաղատ թագաւորին։
- Koys surb tanin ənkenun aṙaǰi nora, ew na dimē i cocʿ kusin; ew koysn ǰeṙucʿanē ew acē i pałat tʿagaworin.
- Translation by Gohar Muradyan
- One casts a chaste virgin before it, and it rushes to the virgin's bosom; and the virgin warms and takes it to the king's palace.
- Կոյս սուրբ տանին ընկենուն առաջի նորա, եւ նա դիմէ ի ծոց կուսին․ եւ կոյսն ջեռուցանէ եւ ածէ ի պաղատ թագաւորին։
- cavity, hollow
- Synonym: խորշ (xorš)
Declension
o-type with i-type locative
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ծոց (cocʿ) | ծոցք (cocʿkʿ) | |
| genitive | ծոցոյ (cocʿoy) | ծոցոց (cocʿocʿ) | |
| dative | ծոցոյ (cocʿoy) | ծոցոց (cocʿocʿ) | |
| accusative | ծոց (cocʿ) | ծոցս (cocʿs) | |
| ablative | ծոցոյ (cocʿoy) | ծոցոց (cocʿocʿ) | |
| instrumental | ծոցով (cocʿov) | ծոցովք (cocʿovkʿ) | |
| locative | ծոցի, ծոց (cocʿi, cocʿ) | ծոցս (cocʿs) |
Derived terms
- ծոցածագենի (cocʿacageni)
- ծոցածին (cocʿacin)
Descendants
- Armenian: ծոց (cocʿ)
References
- Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6), Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 129, 157
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “ծոց”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “ծոց”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ծոց”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy