խեթ
Armenian
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [χɛtʰ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [χɛtʰ]
Noun
խեթ • (xetʿ)
- Hittite
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խեթ (xetʿ) | խեթեր (xetʿer) | ||
| dative | խեթի (xetʿi) | խեթերի (xetʿeri) | ||
| ablative | խեթից (xetʿicʿ) | խեթերից (xetʿericʿ) | ||
| instrumental | խեթով (xetʿov) | խեթերով (xetʿerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խեթը/խեթն (xetʿə/xetʿn) | խեթերը/խեթերն (xetʿerə/xetʿern) | ||
| dative | խեթին (xetʿin) | խեթերին (xetʿerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խեթս (xetʿs) | խեթերս (xetʿers) | ||
| dative | խեթիս (xetʿis) | խեթերիս (xetʿeris) | ||
| ablative | խեթիցս (xetʿicʿs) | խեթերիցս (xetʿericʿs) | ||
| instrumental | խեթովս (xetʿovs) | խեթերովս (xetʿerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խեթդ (xetʿd) | խեթերդ (xetʿerd) | ||
| dative | խեթիդ (xetʿid) | խեթերիդ (xetʿerid) | ||
| ablative | խեթիցդ (xetʿicʿd) | խեթերիցդ (xetʿericʿd) | ||
| instrumental | խեթովդ (xetʿovd) | խեթերովդ (xetʿerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Synonyms
- հաթ (hatʿ) (dated)
Derived terms
- խեթական (xetʿakan)
- խեթերեն (xetʿeren)
Etymology 2
From Old Armenian խեթ (xetʿ) and խէթ (xētʿ); see there for more.
Adjective
խեթ • (xetʿ) (superlative ամենախեթ)
- squinting; scowling (of a gaze)
- խեթ նայել ― xetʿ nayel ― to look askance at, to look surlily, to scowl upon, to look at with aversion or dislike
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խեթ (xetʿ) | խեթեր (xetʿer) | ||
| dative | խեթի (xetʿi) | խեթերի (xetʿeri) | ||
| ablative | խեթից (xetʿicʿ) | խեթերից (xetʿericʿ) | ||
| instrumental | խեթով (xetʿov) | խեթերով (xetʿerov) | ||
| locative | խեթում (xetʿum) | խեթերում (xetʿerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խեթը/խեթն (xetʿə/xetʿn) | խեթերը/խեթերն (xetʿerə/xetʿern) | ||
| dative | խեթին (xetʿin) | խեթերին (xetʿerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խեթս (xetʿs) | խեթերս (xetʿers) | ||
| dative | խեթիս (xetʿis) | խեթերիս (xetʿeris) | ||
| ablative | խեթիցս (xetʿicʿs) | խեթերիցս (xetʿericʿs) | ||
| instrumental | խեթովս (xetʿovs) | խեթերովս (xetʿerovs) | ||
| locative | խեթումս (xetʿums) | խեթերումս (xetʿerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խեթդ (xetʿd) | խեթերդ (xetʿerd) | ||
| dative | խեթիդ (xetʿid) | խեթերիդ (xetʿerid) | ||
| ablative | խեթիցդ (xetʿicʿd) | խեթերիցդ (xetʿericʿd) | ||
| instrumental | խեթովդ (xetʿovd) | խեթերովդ (xetʿerovd) | ||
| locative | խեթումդ (xetʿumd) | խեթերումդ (xetʿerumd) | ||
Old Armenian
Alternative forms
- խեդ (xed)
Etymology
An ablaut grade of խայթ (xaytʿ), from Proto-Indo-European *kh₂eyd-.
Noun
խեթ • (xetʿ)
- scowling gaze
Adjective
խեթ • (xetʿ)
- squinting; scowling (of a gaze)
Derived terms
- խեթագին (xetʿagin)
- խեթահար (xetʿahar)
- խեթամ (xetʿam)
- խեթի (xetʿi)
Descendants
- Armenian: խեթ (xetʿ)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “խեթ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “խեթ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “խեթ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press