խափան
Armenian
Etymology
From Old Armenian խափան (xapʿan); see below.
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [χɑˈpʰɑn]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [χɑˈpʰɑn]
Adjective
խափան • (xapʿan) (superlative ամենախափան)
- not working, inoperative; broken
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʿan) | խափաններ (xapʿanner) | ||
| dative | խափանի (xapʿani) | խափանների (xapʿanneri) | ||
| ablative | խափանից (xapʿanicʿ) | խափաններից (xapʿannericʿ) | ||
| instrumental | խափանով (xapʿanov) | խափաններով (xapʿannerov) | ||
| locative | խափանում (xapʿanum) | խափաններում (xapʿannerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խափանը/խափանն (xapʿanə/xapʿann) | խափանները/խափաններն (xapʿannerə/xapʿannern) | ||
| dative | խափանին (xapʿanin) | խափաններին (xapʿannerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խափանս (xapʿans) | խափաններս (xapʿanners) | ||
| dative | խափանիս (xapʿanis) | խափաններիս (xapʿanneris) | ||
| ablative | խափանիցս (xapʿanicʿs) | խափաններիցս (xapʿannericʿs) | ||
| instrumental | խափանովս (xapʿanovs) | խափաններովս (xapʿannerovs) | ||
| locative | խափանումս (xapʿanums) | խափաններումս (xapʿannerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խափանդ (xapʿand) | խափաններդ (xapʿannerd) | ||
| dative | խափանիդ (xapʿanid) | խափաններիդ (xapʿannerid) | ||
| ablative | խափանիցդ (xapʿanicʿd) | խափաններիցդ (xapʿannericʿd) | ||
| instrumental | խափանովդ (xapʿanovd) | խափաններովդ (xapʿannerovd) | ||
| locative | խափանումդ (xapʿanumd) | խափաններումդ (xapʿannerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
From խափ (xapʿ) + -ան (-an).
Noun
խափան • (xapʿan)
- hinderance, impediment, obstacle; encumbering
- խափան առնել, լինել ― xapʿan aṙnel, linel ― to hinder, to impede, to prevent
- inactivity, idleness, sloth
- խափան կալ ― xapʿan kal ― to be disoccupied; to be in idleness
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʿan) | խափանք (xapʿankʿ) | |
| genitive | խափանի (xapʿani) | խափանաց (xapʿanacʿ) | |
| dative | խափանի (xapʿani) | խափանաց (xapʿanacʿ) | |
| accusative | խափան (xapʿan) | խափանս (xapʿans) | |
| ablative | խափանէ (xapʿanē) | խափանաց (xapʿanacʿ) | |
| instrumental | խափանաւ (xapʿanaw) | խափանաւք = խափանօք (xapʿanawkʿ = xapʿanōkʿ) | |
| locative | խափանի (xapʿani) | խափանս (xapʿans) |
Adjective
խափան • (xapʿan)
- idle, unoccupied
- hindered, prevented
- stopped, discontinued
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʿan) | խափանք (xapʿankʿ) | |
| genitive | խափանի (xapʿani) | խափանաց (xapʿanacʿ) | |
| dative | խափանի (xapʿani) | խափանաց (xapʿanacʿ) | |
| accusative | խափան (xapʿan) | խափանս (xapʿans) | |
| ablative | խափանէ (xapʿanē) | խափանաց (xapʿanacʿ) | |
| instrumental | խափանաւ (xapʿanaw) | խափանաւք = խափանօք (xapʿanawkʿ = xapʿanōkʿ) | |
| locative | խափանի (xapʿani) | խափանս (xapʿans) |
Derived terms
- անխափան (anxapʿan)
- անխափանական (anxapʿanakan)
- անձրեւախափան (anjrewaxapʿan)
- խափանած (xapʿanac)
- խափանածոյ (xapʿanacoy)
- խափանածու (xapʿanacu)
- խափանական (xapʿanakan)
- խափանեմ (xapʿanem)
- խափանեցուցանեմ (xapʿanecʿucʿanem)
- խափանեցուցիչ (xapʿanecʿucʿičʿ)
- խափանիչ (xapʿaničʿ)
- խափանողական (xapʿanołakan)
- խափանուած (xapʿanuac)
- խափանուածոյ (xapʿanuacoy)
- խափանութիւն (xapʿanutʿiwn)
- խափանումն (xapʿanumn)
Descendants
- Armenian: խափան (xapʿan)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “խափան”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “խափան”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy