խաբել
Armenian
Etymology
From Old Armenian խաբեմ (xabem).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [χɑˈpʰɛl]
Audio (file)
Verb
խաբել • (xabel)
- to lie
- Synonym: ստել (stel)
- to deceive, to trick
- Synonyms: գցել (gcʿel), ֆռռացնել (fṙṙacʿnel)
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | խաբել (xabel) | imperfective converb | խաբում (xabum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | խաբվել (xabvel) | simultaneous converb | խաբելիս (xabelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | խաբել (xabel) | ||||
| aorist stem | խաբ- (xab-) | future converb I | խաբելու (xabelu) | ||||
| resultative participle | խաբած (xabac) | future converb II | խաբելիք (xabelikʿ) | ||||
| subject participle | խաբող (xaboł) | connegative converb | խաբի (xabi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խաբում եմ (xabum em) | խաբում ես (xabum es) | խաբում է (xabum ē) | խաբում ենք (xabum enkʿ) | խաբում եք (xabum ekʿ) | խաբում են (xabum en) | |
| imperfect | խաբում էի (xabum ēi) | խաբում էիր (xabum ēir) | խաբում էր (xabum ēr) | խաբում էինք (xabum ēinkʿ) | խաբում էիք (xabum ēikʿ) | խաբում էին (xabum ēin) | |
| future | խաբելու եմ (xabelu em) | խաբելու ես (xabelu es) | խաբելու է (xabelu ē) | խաբելու ենք (xabelu enkʿ) | խաբելու եք (xabelu ekʿ) | խաբելու են (xabelu en) | |
| future perfect | խաբելու էի (xabelu ēi) | խաբելու էիր (xabelu ēir) | խաբելու էր (xabelu ēr) | խաբելու էինք (xabelu ēinkʿ) | խաբելու էիք (xabelu ēikʿ) | խաբելու էին (xabelu ēin) | |
| present perfect | խաբել եմ (xabel em) | խաբել ես (xabel es) | խաբել է (xabel ē) | խաբել ենք (xabel enkʿ) | խաբել եք (xabel ekʿ) | խաբել են (xabel en) | |
| pluperfect | խաբել էի (xabel ēi) | խաբել էիր (xabel ēir) | խաբել էր (xabel ēr) | խաբել էինք (xabel ēinkʿ) | խաբել էիք (xabel ēikʿ) | խաբել էին (xabel ēin) | |
| aorist | խաբեցի, խաբի* (xabecʿi, xabi*) | խաբեցիր, խաբիր* (xabecʿir, xabir*) | խաբեց (xabecʿ) | խաբեցինք, խաբինք* (xabecʿinkʿ, xabinkʿ*) | խաբեցիք, խաբիք* (xabecʿikʿ, xabikʿ*) | խաբեցին, խաբին* (xabecʿin, xabin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | խաբեմ (xabem) | խաբես (xabes) | խաբի (xabi) | խաբենք (xabenkʿ) | խաբեք (xabekʿ) | խաբեն (xaben) | |
| future perfect | խաբեի (xabei) | խաբեիր (xabeir) | խաբեր (xaber) | խաբեինք (xabeinkʿ) | խաբեիք (xabeikʿ) | խաբեին (xabein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կխաբեմ (kxabem) | կխաբես (kxabes) | կխաբի (kxabi) | կխաբենք (kxabenkʿ) | կխաբեք (kxabekʿ) | կխաբեն (kxaben) | |
| future perfect | կխաբեի (kxabei) | կխաբեիր (kxabeir) | կխաբեր (kxaber) | կխաբեինք (kxabeinkʿ) | կխաբեիք (kxabeikʿ) | կխաբեին (kxabein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | խաբի՛ր, խաբի՛* (xabír, xabí*) | — | — | խաբե՛ք, խաբեցե՛ք** (xabékʿ, xabecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չխաբել (čʿxabel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| connegative converb | չխաբի (čʿxabi) | ||||||
| resultative participle | չխաբած (čʿxabac) | ||||||
| subject participle | չխաբող (čʿxaboł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ խաբում (čʿem xabum) | չես խաբում (čʿes xabum) | չի խաբում (čʿi xabum) | չենք խաբում (čʿenkʿ xabum) | չեք խաբում (čʿekʿ xabum) | չեն խաբում (čʿen xabum) | |
| imperfect | չէի խաբում (čʿēi xabum) | չէիր խաբում (čʿēir xabum) | չէր խաբում (čʿēr xabum) | չէինք խաբում (čʿēinkʿ xabum) | չէիք խաբում (čʿēikʿ xabum) | չէին խաբում (čʿēin xabum) | |
| future | չեմ խաբելու (čʿem xabelu) | չես խաբելու (čʿes xabelu) | չի խաբելու (čʿi xabelu) | չենք խաբելու (čʿenkʿ xabelu) | չեք խաբելու (čʿekʿ xabelu) | չեն խաբելու (čʿen xabelu) | |
| future perfect | չէի խաբելու (čʿēi xabelu) | չէիր խաբելու (čʿēir xabelu) | չէր խաբելու (čʿēr xabelu) | չէինք խաբելու (čʿēinkʿ xabelu) | չէիք խաբելու (čʿēikʿ xabelu) | չէին խաբելու (čʿēin xabelu) | |
| present perfect | չեմ խաբել (čʿem xabel) | չես խաբել (čʿes xabel) | չի խաբել (čʿi xabel) | չենք խաբել (čʿenkʿ xabel) | չեք խաբել (čʿekʿ xabel) | չեն խաբել (čʿen xabel) | |
| pluperfect | չէի խաբել (čʿēi xabel) | չէիր խաբել (čʿēir xabel) | չէր խաբել (čʿēr xabel) | չէինք խաբել (čʿēinkʿ xabel) | չէիք խաբել (čʿēikʿ xabel) | չէին խաբել (čʿēin xabel) | |
| aorist | չխաբեցի, չխաբի* (čʿxabecʿi, čʿxabi*) | չխաբեցիր, չխաբիր* (čʿxabecʿir, čʿxabir*) | չխաբեց (čʿxabecʿ) | չխաբեցինք, չխաբինք* (čʿxabecʿinkʿ, čʿxabinkʿ*) | չխաբեցիք, չխաբիք* (čʿxabecʿikʿ, čʿxabikʿ*) | չխաբեցին, չխաբին* (čʿxabecʿin, čʿxabin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չխաբեմ (čʿxabem) | չխաբես (čʿxabes) | չխաբի (čʿxabi) | չխաբենք (čʿxabenkʿ) | չխաբեք (čʿxabekʿ) | չխաբեն (čʿxaben) | |
| future perfect | չխաբեի (čʿxabei) | չխաբեիր (čʿxabeir) | չխաբեր (čʿxaber) | չխաբեինք (čʿxabeinkʿ) | չխաբեիք (čʿxabeikʿ) | չխաբեին (čʿxabein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ խաբի (čʿem xabi) | չես խաբի (čʿes xabi) | չի խաբի (čʿi xabi) | չենք խաբի (čʿenkʿ xabi) | չեք խաբի (čʿekʿ xabi) | չեն խաբի (čʿen xabi) | |
| future perfect | չէի խաբի (čʿēi xabi) | չէիր խաբի (čʿēir xabi) | չէր խաբի (čʿēr xabi) | չէինք խաբի (čʿēinkʿ xabi) | չէիք խաբի (čʿēikʿ xabi) | չէին խաբի (čʿēin xabi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ խաբիր, մի՛ խաբի* (mí xabir, mí xabi*) | — | — | մի՛ խաբեք, մի՛ խաբեցեք** (mí xabekʿ, mí xabecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խաբել (xabel) | |||
| dative | խաբելու (xabelu) | |||
| ablative | խաբելուց (xabelucʿ) | |||
| instrumental | խաբելով (xabelov) | |||
| locative | խաբելում (xabelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | խաբելը/խաբելն (xabelə/xabeln) | |||
| dative | խաբելուն (xabelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խաբելս (xabels) | |||
| dative | խաբելուս (xabelus) | |||
| ablative | խաբելուցս (xabelucʿs) | |||
| instrumental | խաբելովս (xabelovs) | |||
| locative | խաբելումս (xabelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խաբելդ (xabeld) | |||
| dative | խաբելուդ (xabelud) | |||
| ablative | խաբելուցդ (xabelucʿd) | |||
| instrumental | խաբելովդ (xabelovd) | |||
| locative | խաբելումդ (xabelumd) | |||
Descendants
- → Kurdish:
- Northern Kurdish: xapîn, xapandin
- Central Kurdish: خاوان (xawan), خاواندن (xawandin)
- → Zazaki: харıtene, xapnaene