թրթնջուկ
Armenian
Etymology
From Middle Armenian թթռկիչ (tʿtʿṙkičʿ), թթռնիճ (tʿtʿṙnič), թթռնուկ (tʿtʿṙnuk), թրկիճ (tʿrkič), թրթուիճ (tʿrtʿuič), թաթառիճ (tʿatʿaṙič), թրթկիճ (tʿrtʿkič), թրթճուկ (tʿrtʿčuk), of unknown origin. Compare Old Armenian թթու (tʿtʿu, “sour”), Northern Kurdish tirşik, tirşing, tirşok, turşke (“Rumex”), Classical Persian ترشک (turšak), ترشه (turuša, “Rumex”)․ The Iranian words derive from the word for "sour": see ترش (turš).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [tʰəɾtʰənˈd͡ʒuk]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [tʰəɾtʰənˈt͡ʃʰuɡ]
Noun
թրթնջուկ • (tʿrtʿnǰuk)
- sorrel, Rumex acetosa
- Coordinate term: ավելուկ (aveluk)
- ca. 1680–1684, Baṙ girg taliani [An Armenian–Italian Dictionary published in Venice] page 21:[1]
- թրթնճուկ․ ացէթօզայ
- tʿrtʿnčuk; acʿētʿōzay
- թրթնճուկ (tʿrtʿnčuk) = acetosa
- թրթնճուկ․ ացէթօզայ
- 1789, Petros Kʿalantʿarean (J̌ułayecʿi), Bžškaran hamaṙōt [Brief Medical Book] :[2]
- Ացէթօզէ․ է թրթնջուկ կոչեցեալ խոտն թթուաշ․ որ ըստ ռուսաց ասի շաւէլ․ դեղ՝ ընդդէմ մաղձի։
- Acʿētʿōzē; ē tʿrtʿnǰuk kočʿecʿeal xotn tʿtʿuaš; or əst ṙusacʿ asi šawēl; deł, ənddēm małji.
- Ացէթօզէ․ է թրթնջուկ կոչեցեալ խոտն թթուաշ․ որ ըստ ռուսաց ասի շաւէլ․ դեղ՝ ընդդէմ մաղձի։
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | թրթնջուկ (tʿrtʿnǰuk) | թրթնջուկներ (tʿrtʿnǰukner) | ||
| dative | թրթնջուկի (tʿrtʿnǰuki) | թրթնջուկների (tʿrtʿnǰukneri) | ||
| ablative | թրթնջուկից (tʿrtʿnǰukicʿ) | թրթնջուկներից (tʿrtʿnǰuknericʿ) | ||
| instrumental | թրթնջուկով (tʿrtʿnǰukov) | թրթնջուկներով (tʿrtʿnǰuknerov) | ||
| locative | թրթնջուկում (tʿrtʿnǰukum) | թրթնջուկներում (tʿrtʿnǰuknerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | թրթնջուկը/թրթնջուկն (tʿrtʿnǰukə/tʿrtʿnǰukn) | թրթնջուկները/թրթնջուկներն (tʿrtʿnǰuknerə/tʿrtʿnǰuknern) | ||
| dative | թրթնջուկին (tʿrtʿnǰukin) | թրթնջուկներին (tʿrtʿnǰuknerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | թրթնջուկս (tʿrtʿnǰuks) | թրթնջուկներս (tʿrtʿnǰukners) | ||
| dative | թրթնջուկիս (tʿrtʿnǰukis) | թրթնջուկներիս (tʿrtʿnǰukneris) | ||
| ablative | թրթնջուկիցս (tʿrtʿnǰukicʿs) | թրթնջուկներիցս (tʿrtʿnǰuknericʿs) | ||
| instrumental | թրթնջուկովս (tʿrtʿnǰukovs) | թրթնջուկներովս (tʿrtʿnǰuknerovs) | ||
| locative | թրթնջուկումս (tʿrtʿnǰukums) | թրթնջուկներումս (tʿrtʿnǰuknerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | թրթնջուկդ (tʿrtʿnǰukd) | թրթնջուկներդ (tʿrtʿnǰuknerd) | ||
| dative | թրթնջուկիդ (tʿrtʿnǰukid) | թրթնջուկներիդ (tʿrtʿnǰuknerid) | ||
| ablative | թրթնջուկիցդ (tʿrtʿnǰukicʿd) | թրթնջուկներիցդ (tʿrtʿnǰuknericʿd) | ||
| instrumental | թրթնջուկովդ (tʿrtʿnǰukovd) | թրթնջուկներովդ (tʿrtʿnǰuknerovd) | ||
| locative | թրթնջուկումդ (tʿrtʿnǰukumd) | թրթնջուկներումդ (tʿrtʿnǰuknerumd) | ||
Alternative forms
- թրթնճուկ (tʿrtʿnčuk), թթռկիչ (tʿtʿṙkičʿ), թթռնիճ (tʿtʿṙnič), թթռտիչ (tʿtʿṙtičʿ), թնդռչուկ (tʿndṙčʿuk)
References
- Orengo, Alessandro (2019), “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 223
- Kʿalantʿarean, Petros (1793) Bžškaran hamaṙōt [Brief Medical Book] (in Armenian), Nor Nakhichevan: tp. S. Xačʿ vankʿi, page 90
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “թրթնջուկ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume II, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 214ab
- Ališan, Łewond (1895), “Թթռկիչ”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʿiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 788–89, pages 189–190
- Bläsing, Uwe (1995) Armenisch-Türkisch. Etymologische Betrachtungen ausgehend von Materialien aus dem Hemşingebiet (Dutch Studies in Armenian Language and Literature; 4) (in German), Amsterdam and Atlanta: Rodopi, →ISBN, page 111
- J̌ahukyan, Geworg (2010), “թրթնջուկ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 277a
- Kasımoğlu, Ahmet; Dirihî, Ehmedê (2013), Kadri Yıldırım, editor, Ferhenga Navên Nebatan a Kurdî [Dictionary of Kurdish Plant Names], Istanbul: Mardin Artuklu Üniversitesi, →ISBN, page 1148
- Łazaryan, Ṙ. S. (1981), “ավելուկ”, in Busanunneri hayeren-latineren-ṙuseren-angleren-franseren-germaneren baṙaran [Armenian–Latin–Russian–English–French–German Dictionary of Plant Names], Yerevan: University Press, § 82, page 12a
- Sargsyan, Artem et al., editors (2001–2012), “թթռկիչ”, in Hayocʿ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), Yerevan: Hayastan