երկին

Old Armenian

Etymology

The origin is uncertain.

J̌ahukyan derives from Proto-Indo-European *d(i)wi-n-, from *dyew- (“to be bright; sky, heaven”), remarking that there are phonological problems and that an analogical influence of երկիր (erkir, “earth”) is possible. According to him երկաթ (erkatʿ, “iron”) is related and Proto-Georgian-Zan *rḳina- (“iron”) is borrowed from երկին (erkin).

Noun

երկին • (erkin)

sky, heavens, firmament; paradise, dwelling of the blessed; air, ether
ջինջ երկինք ― ǰinǰ erkinkʿ ― clear sky
պարզ երկինք ― parz erkinkʿ ― serene sky
անամպ երկինք ― anamp erkinkʿ ― cloudless sky
ամպամած երկինք ― ampamac erkinkʿ ― cloudy sky
ելանել յերկինս ― elanel yerkins ― to ascend up into heaven
յերկինս ամբառնալ ― yerkins ambaṙnal ― to raise to the skies
կապուտակ երկին ― kaputak erkin ― the blue sky
կամար երկնից ― kamar erknicʿ ― the arch or vault of heaven
հուր, շանթ երկնից ― hur, šantʿ erknicʿ ― the bolts of heaven
ցասումն երկնից ― cʿasumn erknicʿ ― the wrath of heaven
երկինք եւ երկիր ― erkinkʿ ew erkir ― heaven and earth
երկի՛նք, արդա՛ր երկինք ― erkínkʿ, ardár erkinkʿ ― heavens! good heavens!
հրեղէն երկին ― hrełēn erkin ― the Empyrean

Usage notes

The word was usually used in plural: երկինք (erkinkʿ).

Declension

i-type

	singular	plural
nominative	երկին (erkin)	երկինք (erkinkʿ)
genitive	երկնի (erkni)	երկնից (erknicʿ)
dative	երկնի (erkni)	երկնից (erknicʿ)
accusative	երկին (erkin)	երկինս (erkins)
ablative	երկնէ (erknē)	երկնից (erknicʿ)
instrumental	երկնիւ (erkniw)	երկնիւք (erkniwkʿ)
locative	երկնի (erkni)	երկինս (erkins)
post-classically i-a-type instrumentals երկնաւ (erknaw) and երկնօք (erknōkʿ) = երկնաւք (erknawkʿ) are attested

Derived terms

երկնաբարձ (erknabarj)
երկնաբարձր (erknabarjr)
երկնաբեր (erknaber)
երկնաբերձ (erknaberj)
երկնաբերձագոյնս (erknaberjagoyns)
երկնաբնակ (erknabnak)
երկնաբուղխ (erknabułx)
երկնագեղ (erknageł)
երկնագէտ (erknagēt)
երկնագնաց (erknagnacʿ)
երկնագոյն (erknagoyn)
երկնագոչ (erknagočʿ)
երկնագործեմ (erknagorcem)
երկնագումար (erknagumar)
երկնաելք (erknaelkʿ)
երկնազարդ (erknazard)
երկնազէն (erknazēn)
երկնաթռիչ (erknatʿṙičʿ)
երկնաժառանգ (erknažaṙang)
երկնալիր (erknalir)
երկնալոյս (erknaloys)
երկնախարշ (erknaxarš)
երկնախոհ (erknaxoh)
երկնախորհ (erknaxorh)
երկնախումբ (erknaxumb)
երկնածագ (erknacag)
երկնածաղիկ (erknacałik)
երկնածորան (erknacoran)
երկնակազմ (erknakazm)
երկնակաճառ (erknakačaṙ)
երկնակամար (erknakamar)
երկնական (erknakan)
երկնակառոյց (erknakaṙoycʿ)
երկնակատար (erknakatar)
երկնակեաց (erknakeacʿ)
երկնակենցաղ (erknakencʿał)
երկնակերպ (erknakerp)
երկնակերտ (erknakert)
երկնակէզ (erknakēz)
երկնակրօն (erknakrōn)
երկնահայեաց (erknahayeacʿ)
երկնահանգէտ (erknahangēt)
երկնահանգոյն (erknahangoyn)
երկնահանդէս (erknahandēs)
երկնահանճար (erknahančar)
երկնահաս (erknahas)
երկնահաստած (erknahastac)
երկնահար (erknahar)
երկնահաւասար (erknahawasar)
երկնահոյլ (erknahoyl)
երկնահոս (erknahos)
երկնահրաշ (erknahraš)
երկնահրաւէր (erknahrawēr)
երկնահրաւիրակ (erknahrawirak)
երկնաձեղուն (erknajełun)
երկնաձեւ (erknajew)
երկնաձիգ (erknajig)
երկնաձիր (erknajir)
երկնաճանապարհորդ (erknačanaparhord)
երկնաճեմ (erknačem)
երկնամած (erknamac)
երկնամիջակ (erknamiǰak)
երկնամիջոց (erknamiǰocʿ)
երկնամիջոցակէտ (erknamiǰocʿakēt)
երկնայարկ (erknayark)
երկնային (erknayin)
երկնանամ (erknanam)
երկնանձրեւ (erknanjrew)
երկնանման (erknanman)
երկնաշաւիղ (erknašawił)
երկնաշնորհ (erknašnorh)
երկնաշրջան (erknašrǰan)
երկնաչափ (erknačʿapʿ)
երկնաչու (erknačʿu)
երկնապաճոյճ (erknapačoyč)
երկնապատիկ (erknapatik)
երկնապար (erknapar)
երկնապարգեւ (erknapargew)
երկնապարզ (erknaparz)
երկնապարծ (erknaparc)
երկնապիշ (erknapiš)
երկնապող (erknapoł)
երկնապողող (erknapołoł)
երկնառատ (erknaṙat)
երկնառաք (erknaṙakʿ)
երկնասահան (erknasahan)
երկնաստեղծ (erknastełc)
երկնավտակ (erknavtak)
երկնատարած (erknatarac)
երկնատեղած (erknatełac)
երկնատեսակ (erknatesak)
երկնատուր (erknatur)
երկնացեղիկ (erknacʿełik)
երկնացոյց (erknacʿoycʿ)
երկնաւոր (erknawor)
երկնաւորական (erknaworakan)
երկնաւորութիւն (erknaworutʿiwn)
երկնափարախ (erknapʿarax)
երկնաքաղաքացի (erknakʿałakʿacʿi)
երկնընթաց (erknəntʿacʿ)
երկնուղէշ (erknułēš)
երկնուստ (erknust)
երկնօրէն (erknōrēn)
զոյգերկնային (zoygerknayin)
զուգերկնային (zugerknayin)
ընդերկնահաջ (ənderknahaǰ)
միջերկնեայ (miǰerkneay)
յերկնուստ (yerknust)

Descendants

Armenian: երկինք (erkinkʿ)

References

Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “երկին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “երկին”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
J̌ahukyan, Geworg (2010), “երկին”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 227a
Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “երկին”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy