եղջերու
Armenian
եղջերու
Etymology
From Old Armenian եղջերու (ełǰeru).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [jɛʁd͡ʒɛˈɾu]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [jɛχt͡ʃʰɛˈɾu]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun
եղջերու • (ełǰeru)
- male deer, stag, hart
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | եղջերու (ełǰeru) | եղջերուներ (ełǰeruner) | ||
| dative | եղջերուի (ełǰerui) | եղջերուների (ełǰeruneri) | ||
| ablative | եղջերուից (ełǰeruicʿ) | եղջերուներից (ełǰerunericʿ) | ||
| instrumental | եղջերուով (ełǰeruov) | եղջերուներով (ełǰerunerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | եղջերուն (ełǰerun) | եղջերուները/եղջերուներն (ełǰerunerə/ełǰerunern) | ||
| dative | եղջերուին (ełǰeruin) | եղջերուներին (ełǰerunerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | եղջերուս (ełǰerus) | եղջերուներս (ełǰeruners) | ||
| dative | եղջերուիս (ełǰeruis) | եղջերուներիս (ełǰeruneris) | ||
| ablative | եղջերուիցս (ełǰeruicʿs) | եղջերուներիցս (ełǰerunericʿs) | ||
| instrumental | եղջերուովս (ełǰeruovs) | եղջերուներովս (ełǰerunerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | եղջերուդ (ełǰerud) | եղջերուներդ (ełǰerunerd) | ||
| dative | եղջերուիդ (ełǰeruid) | եղջերուներիդ (ełǰerunerid) | ||
| ablative | եղջերուիցդ (ełǰeruicʿd) | եղջերուներիցդ (ełǰerunericʿd) | ||
| instrumental | եղջերուովդ (ełǰeruovd) | եղջերուներովդ (ełǰerunerovd) | ||
| locative | — | — | ||
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | եղջերու (ełǰeru) | եղջերուներ (ełǰeruner) | ||
| dative | եղջերվի (ełǰervi) | եղջերուների (ełǰeruneri) | ||
| ablative | եղջերվից (ełǰervicʿ) | եղջերուներից (ełǰerunericʿ) | ||
| instrumental | եղջերվով (ełǰervov) | եղջերուներով (ełǰerunerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | եղջերուն (ełǰerun) | եղջերուները/եղջերուներն (ełǰerunerə/ełǰerunern) | ||
| dative | եղջերվին (ełǰervin) | եղջերուներին (ełǰerunerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | եղջերուս (ełǰerus) | եղջերուներս (ełǰeruners) | ||
| dative | եղջերվիս (ełǰervis) | եղջերուներիս (ełǰeruneris) | ||
| ablative | եղջերվիցս (ełǰervicʿs) | եղջերուներիցս (ełǰerunericʿs) | ||
| instrumental | եղջերվովս (ełǰervovs) | եղջերուներովս (ełǰerunerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | եղջերուդ (ełǰerud) | եղջերուներդ (ełǰerunerd) | ||
| dative | եղջերվիդ (ełǰervid) | եղջերուներիդ (ełǰerunerid) | ||
| ablative | եղջերվիցդ (ełǰervicʿd) | եղջերուներիցդ (ełǰerunericʿd) | ||
| instrumental | եղջերվովդ (ełǰervovd) | եղջերուներովդ (ełǰerunerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Derived terms
- եղջերվամիս (ełǰervamis)
- հյուսիսային եղջերու (hyusisayin ełǰeru)
See also
- եղնիկ (ełnik)
Old Armenian
Etymology
եղջիւր (ełǰiwr) + -ու (-u)
Noun
եղջերու • (ełǰeru)
- male deer, stag, hart
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).34.2–3:[1]
- Բարոյախաւսն ասէ վասն եղջերուոյ, թէ կարի թշնամի է աւձի. յորժամ փախչի աւձն եւ մտանէ ի ծակն, երթայ եղջերուն, լնու զամանն իւր ջրով եւ գայ ի ծակն, ուր աւձն մտաւ։ Եւ արկանէ ի ծակն աւձին, մինչեւ հանէ զաւձն, կոխէ եւ սպանանէ զնա։
- Baroyaxawsn asē vasn ełǰeruoy, tʿē kari tʿšnami ē awji. yoržam pʿaxčʿi awjn ew mtanē i cakn, ertʿay ełǰerun, lnu zamann iwr ǰrov ew gay i cakn, ur awjn mtaw. Ew arkanē i cakn awjin, minčʿew hanē zawjn, koxē ew spananē zna.
- Translation by Gohar Muradyan
- Physiologus says about the deer that it is very hostile to the serpent; when the serpent escapes and goes into a hole, it goes and fills its vessel with water and comes to the hole which the serpent entered; and pours it into the serpent's hole until it draws the serpent out, tramples and kills it.
- Բարոյախաւսն ասէ վասն եղջերուոյ, թէ կարի թշնամի է աւձի. յորժամ փախչի աւձն եւ մտանէ ի ծակն, երթայ եղջերուն, լնու զամանն իւր ջրով եւ գայ ի ծակն, ուր աւձն մտաւ։ Եւ արկանէ ի ծակն աւձին, մինչեւ հանէ զաւձն, կոխէ եւ սպանանէ զնա։
Usage notes
- In the Physiologus, translates Ancient Greek ἔλαφος (élaphos).
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | եղջերու (ełǰeru) | եղջերուք (ełǰerukʿ) | |
| genitive | եղջերուի (ełǰerui) | եղջերուաց (ełǰeruacʿ) | |
| dative | եղջերուի (ełǰerui) | եղջերուաց (ełǰeruacʿ) | |
| accusative | եղջերու (ełǰeru) | եղջերուս (ełǰerus) | |
| ablative | եղջերուէ (ełǰeruē) | եղջերուաց (ełǰeruacʿ) | |
| instrumental | եղջերուաւ (ełǰeruaw) | եղջերուաւք = եղջերուօք (ełǰeruawkʿ = ełǰeruōkʿ) | |
| locative | եղջերուի (ełǰerui) | եղջերուս (ełǰerus) |
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | եղջերու (ełǰeru) | եղջերուք (ełǰerukʿ) | |
| genitive | եղջերուոյ (ełǰeruoy) | եղջերուոց (ełǰeruocʿ) | |
| dative | եղջերուոյ (ełǰeruoy) | եղջերուոց (ełǰeruocʿ) | |
| accusative | եղջերու (ełǰeru) | եղջերուս (ełǰerus) | |
| ablative | եղջերուոյ (ełǰeruoy) | եղջերուոց (ełǰeruocʿ) | |
| instrumental | եղջերուով (ełǰeruov) | եղջերուովք (ełǰeruovkʿ) | |
| locative | եղջերու (ełǰeru) | եղջերուս (ełǰerus) |
Derived terms
- եղջերուահար (ełǰeruahar)
- եղջերուաքաղ (ełǰeruakʿał)
- միեղջերու (miełǰeru)
- միեղջերուի (miełǰerui)
Descendants
- Armenian: եղջերու (ełǰeru)
References
- Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6), Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 138, 161–162
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “եղջիւր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “եղջերու”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “եղջերու”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy