դզել
Armenian
Etymology
From դուզ (duz).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [dəˈzɛl]
Verb
դզել • (dzel)
- (colloquial) to straighten, to correct
- Synonym: ուղղել (ułłel)
- (colloquial) to flatten, to smooth
- Synonym: հարթել (hartʿel)
- (colloquial) to fix, to put into order
- Synonyms: սարքել (sarkʿel), կարգավորել (kargavorel)
- (colloquial, slang) to be pleasing to, to be to one's liking
- Ասածդ (ինձ) չդզեց։ ― Asacd (inj) čʿdzecʿ. ― I didn't like what you said.
- Էս երգը (ինձ) դզում ա։ ― Ēs ergə (inj) dzum a. ― I like this song.
- Synonym: դուր գալ (dur gal)
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | դզել (dzel) | imperfective converb | դզում (dzum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | դզվել (dzvel) | simultaneous converb | դզելիս (dzelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | դզել (dzel) | ||||
| aorist stem | դզ- (dz-) | future converb I | դզելու (dzelu) | ||||
| resultative participle | դզած (dzac) | future converb II | դզելիք (dzelikʿ) | ||||
| subject participle | դզող (dzoł) | connegative converb | դզի (dzi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | դզում եմ (dzum em) | դզում ես (dzum es) | դզում է (dzum ē) | դզում ենք (dzum enkʿ) | դզում եք (dzum ekʿ) | դզում են (dzum en) | |
| past imperfective | դզում էի (dzum ēi) | դզում էիր (dzum ēir) | դզում էր (dzum ēr) | դզում էինք (dzum ēinkʿ) | դզում էիք (dzum ēikʿ) | դզում էին (dzum ēin) | |
| future | դզելու եմ (dzelu em) | դզելու ես (dzelu es) | դզելու է (dzelu ē) | դզելու ենք (dzelu enkʿ) | դզելու եք (dzelu ekʿ) | դզելու են (dzelu en) | |
| past future | դզելու էի (dzelu ēi) | դզելու էիր (dzelu ēir) | դզելու էր (dzelu ēr) | դզելու էինք (dzelu ēinkʿ) | դզելու էիք (dzelu ēikʿ) | դզելու էին (dzelu ēin) | |
| present perfect | դզել եմ (dzel em) | դզել ես (dzel es) | դզել է (dzel ē) | դզել ենք (dzel enkʿ) | դզել եք (dzel ekʿ) | դզել են (dzel en) | |
| pluperfect | դզել էի (dzel ēi) | դզել էիր (dzel ēir) | դզել էր (dzel ēr) | դզել էինք (dzel ēinkʿ) | դզել էիք (dzel ēikʿ) | դզել էին (dzel ēin) | |
| aorist (past perfective) | դզեցի, դզի* (dzecʿi, dzi*) | դզեցիր, դզիր* (dzecʿir, dzir*) | դզեց (dzecʿ) | դզեցինք, դզինք* (dzecʿinkʿ, dzinkʿ*) | դզեցիք, դզիք* (dzecʿikʿ, dzikʿ*) | դզեցին, դզին* (dzecʿin, dzin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | դզեմ (dzem) | դզես (dzes) | դզի (dzi) | դզենք (dzenkʿ) | դզեք (dzekʿ) | դզեն (dzen) | |
| past | դզեի (dzei) | դզեիր (dzeir) | դզեր (dzer) | դզեինք (dzeinkʿ) | դզեիք (dzeikʿ) | դզեին (dzein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կդզեմ (kdzem) | կդզես (kdzes) | կդզի (kdzi) | կդզենք (kdzenkʿ) | կդզեք (kdzekʿ) | կդզեն (kdzen) | |
| past | կդզեի (kdzei) | կդզեիր (kdzeir) | կդզեր (kdzer) | կդզեինք (kdzeinkʿ) | կդզեիք (kdzeikʿ) | կդզեին (kdzein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | դզի՛ր, դզի՛* (dzír, dzí*) | — | — | դզե՛ք, դզեցե՛ք** (dzékʿ, dzecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չդզել (čʿdzel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չդզած (čʿdzac) | ||||||
| subject participle | չդզող (čʿdzoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ դզում (čʿem dzum) | չես դզում (čʿes dzum) | չի դզում (čʿi dzum) | չենք դզում (čʿenkʿ dzum) | չեք դզում (čʿekʿ dzum) | չեն դզում (čʿen dzum) | |
| past imperfective | չէի դզում (čʿēi dzum) | չէիր դզում (čʿēir dzum) | չէր դզում (čʿēr dzum) | չէինք դզում (čʿēinkʿ dzum) | չէիք դզում (čʿēikʿ dzum) | չէին դզում (čʿēin dzum) | |
| future | չեմ դզելու (čʿem dzelu) | չես դզելու (čʿes dzelu) | չի դզելու (čʿi dzelu) | չենք դզելու (čʿenkʿ dzelu) | չեք դզելու (čʿekʿ dzelu) | չեն դզելու (čʿen dzelu) | |
| past future | չէի դզելու (čʿēi dzelu) | չէիր դզելու (čʿēir dzelu) | չէր դզելու (čʿēr dzelu) | չէինք դզելու (čʿēinkʿ dzelu) | չէիք դզելու (čʿēikʿ dzelu) | չէին դզելու (čʿēin dzelu) | |
| present perfect | չեմ դզել (čʿem dzel) | չես դզել (čʿes dzel) | չի դզել (čʿi dzel) | չենք դզել (čʿenkʿ dzel) | չեք դզել (čʿekʿ dzel) | չեն դզել (čʿen dzel) | |
| pluperfect | չէի դզել (čʿēi dzel) | չէիր դզել (čʿēir dzel) | չէր դզել (čʿēr dzel) | չէինք դզել (čʿēinkʿ dzel) | չէիք դզել (čʿēikʿ dzel) | չէին դզել (čʿēin dzel) | |
| aorist (past perfective) | չդզեցի, չդզի* (čʿdzecʿi, čʿdzi*) | չդզեցիր, չդզիր* (čʿdzecʿir, čʿdzir*) | չդզեց (čʿdzecʿ) | չդզեցինք, չդզինք* (čʿdzecʿinkʿ, čʿdzinkʿ*) | չդզեցիք, չդզիք* (čʿdzecʿikʿ, čʿdzikʿ*) | չդզեցին, չդզին* (čʿdzecʿin, čʿdzin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չդզեմ (čʿdzem) | չդզես (čʿdzes) | չդզի (čʿdzi) | չդզենք (čʿdzenkʿ) | չդզեք (čʿdzekʿ) | չդզեն (čʿdzen) | |
| past | չդզեի (čʿdzei) | չդզեիր (čʿdzeir) | չդզեր (čʿdzer) | չդզեինք (čʿdzeinkʿ) | չդզեիք (čʿdzeikʿ) | չդզեին (čʿdzein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ դզի (čʿem dzi) | չես դզի (čʿes dzi) | չի դզի (čʿi dzi) | չենք դզի (čʿenkʿ dzi) | չեք դզի (čʿekʿ dzi) | չեն դզի (čʿen dzi) | |
| past | չէի դզի (čʿēi dzi) | չէիր դզի (čʿēir dzi) | չէր դզի (čʿēr dzi) | չէինք դզի (čʿēinkʿ dzi) | չէիք դզի (čʿēikʿ dzi) | չէին դզի (čʿēin dzi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ դզիր, մի՛ դզի* (mí dzir, mí dzi*) | — | — | մի՛ դզեք, մի՛ դզեցեք** (mí dzekʿ, mí dzecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | դզել (dzel) | |||
| dative | դզելու (dzelu) | |||
| ablative | դզելուց (dzelucʿ) | |||
| instrumental | դզելով (dzelov) | |||
| locative | դզելում (dzelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | դզելը/դզելն (dzelə/dzeln) | |||
| dative | դզելուն (dzelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | դզելս (dzels) | |||
| dative | դզելուս (dzelus) | |||
| ablative | դզելուցս (dzelucʿs) | |||
| instrumental | դզելովս (dzelovs) | |||
| locative | դզելումս (dzelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | դզելդ (dzeld) | |||
| dative | դզելուդ (dzelud) | |||
| ablative | դզելուցդ (dzelucʿd) | |||
| instrumental | դզելովդ (dzelovd) | |||
| locative | դզելումդ (dzelumd) | |||
Further reading
- “դզել”, in Žamanakakicʿ hayocʿ lezvi bacʿatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980
- Malxaseancʿ, Stepʿan (1944–1945), “դզել”, in Hayerēn bacʿatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), Yerevan: State Publishing House