աստղ
Armenian
Alternative forms
- ասղ (asł) – dialectal
Etymology
From Old Armenian աստղ (astł).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ˈɑstəʁ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ˈɑstəʁ], [ɑstχ]
- (Western Armenian, colloquial) IPA(key): [ɑsχ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun
աստղ • (astł)
- star
- celebrity, star
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | աստղ (astł) | աստղեր (astłer) | ||
| dative | աստղի (astłi) | աստղերի (astłeri) | ||
| ablative | աստղից (astłicʿ) | աստղերից (astłericʿ) | ||
| instrumental | աստղով (astłov) | աստղերով (astłerov) | ||
| locative | աստղում (astłum) | աստղերում (astłerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | աստղը/աստղն (astłə/astłn) | աստղերը/աստղերն (astłerə/astłern) | ||
| dative | աստղին (astłin) | աստղերին (astłerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | աստղս (astłs) | աստղերս (astłers) | ||
| dative | աստղիս (astłis) | աստղերիս (astłeris) | ||
| ablative | աստղիցս (astłicʿs) | աստղերիցս (astłericʿs) | ||
| instrumental | աստղովս (astłovs) | աստղերովս (astłerovs) | ||
| locative | աստղումս (astłums) | աստղերումս (astłerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | աստղդ (astłd) | աստղերդ (astłerd) | ||
| dative | աստղիդ (astłid) | աստղերիդ (astłerid) | ||
| ablative | աստղիցդ (astłicʿd) | աստղերիցդ (astłericʿd) | ||
| instrumental | աստղովդ (astłovd) | աստղերովդ (astłerovd) | ||
| locative | աստղումդ (astłumd) | աստղերումդ (astłerumd) | ||
Derived terms
- համաստեղություն (hamastełutʿyun)
- աստղադիտակ (astładitak)
- գիսաստղ (gisastł)
- աստղանիշ (astłaniš)
Old Armenian
Etymology
From Proto-Indo-European *h₂stḗr.[1][2][3]
Noun
աստղ • (astł)
- star
- աստղ գիշերոյ ― astł gišeroy ― star of night, the moon
- աստղ տուընջեան ― astł tuənǰean ― star of day, the sun
- աստղ առաւօտին ― astł aṙawōtin ― morning-star, Venus, Lucifer
- աստղ սլացեալ, թռիչ ― astł slacʿeal, tʿṙičʿ ― shooting, flying star
- բեւեռային, հաստատուն աստղ ― beweṙayin, hastatun astł ― polar, fixed star
- starfish
- (post-Classical) asterisk
Usage notes
The word has two combining forms: աստեղ- (asteł-) and աստղ- (astł-).
Declension
r/ł-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | աստղ (astł) | աստեղք (astełkʿ) | |
| genitive | աստեղ (asteł) | աստեղց, աստեղաց (astełcʿ, astełacʿ) | |
| dative | աստեղ (asteł) | աստեղց, աստեղաց (astełcʿ, astełacʿ) | |
| accusative | աստղ (astł) | աստեղս (astełs) | |
| ablative | աստեղէ (astełē) | աստեղց, աստեղաց (astełcʿ, astełacʿ) | |
| instrumental | աստեղբ (astełb) | աստեղբք, աստեղաւք = աստեղօք (astełbkʿ, asteławkʿ = astełōkʿ) | |
| locative | աստեղ (asteł) | աստեղս (astełs) |
Derived terms
- այգաստղ (aygastł)
- անաստղ (anastł)
- անկաստեղ (ankasteł)
- աստեղաբան (astełaban)
- աստեղաբանակ (astełabanak)
- աստեղաբանութիւն (astełabanutʿiwn)
- աստեղաբաշխ (astełabašx)
- աստեղաբաշխական (astełabašxakan)
- աստեղաբաշխականագոյն (astełabašxakanagoyn)
- աստեղաբաշխութիւն (astełabašxutʿiwn)
- աստեղաբորբոքումն (astełaborbokʿumn)
- աստեղագէտ (astełagēt)
- աստեղագիտական (astełagitakan)
- աստեղագիտութիւն (astełagitutʿiwn)
- աստեղագիւտ (astełagiwt)
- աստեղազարդ (astełazard)
- աստեղալիր (astełalir)
- աստեղալից (astełalicʿ)
- աստեղախուռն (astełaxuṙn)
- աստեղածին (astełacin)
- աստեղական (astełakan)
- աստեղակառոյց (astełakaṙoycʿ)
- աստեղահաճ (astełahač)
- աստեղահաչ (astełahačʿ)
- աստեղահաջ (astełahaǰ)
- աստեղաձեւ (astełajew)
- աստեղաձիգք (astełajigkʿ)
- աստեղաճաճանչ (astełačačančʿ)
- աստեղաճանաչ (astełačanačʿ)
- աստեղանամ (astełanam)
- աստեղանիշ (astełaniš)
- աստեղանկար (astełankar)
- աստեղանշմար (astełanšmar)
- աստեղապէս (astełapēs)
- աստեղատեսակ (astełatesak)
- աստեղատիպ (astełatip)
- աստեղատուն (astełatun)
- աստեղափայլ (astełapʿayl)
- աստեղեայ (astełeay)
- աստեղեան (astełean)
- աստեղնագոյն (astełnagoyn)
- աստեղօրէն (astełōrēn)
- աստեղօրէնութիւն (astełōrēnutʿiwn)
- աստղաբաշխութիւն (astłabašxutʿiwn)
- աստղագէտ (astłagēt)
- աստղագիտութիւն (astłagitutʿiwn)
- աստղագուշակ (astłagušak)
- աստղալոյս (astłaloys)
- աստղակերպ (astłakerp)
- աստղահար (astłahar)
- աստղահրաւէր (astłahrawēr)
- աստղաճաճանչ (astłačačančʿ)
- աստղային (astłayin)
- աստղանկար (astłankar)
- աստղանման (astłanman)
- աստղանշան (astłanšan)
- աստղապսակ (astłapsak)
- աստղաջահընկալ (astłaǰahənkal)
- աստղավար (astłavar)
- աստղատեսակ (astłatesak)
- աստղատուն (astłatun)
- աստղացուցանեմ (astłacʿucʿanem)
- աստղաւոր (astławor)
- Աստղիկ (Astłik)
- աստղկեան (astłkean)
- աստղոռոբոն (astłoṙobon)
- բազմաստեղ (bazmasteł)
- բազմաստեղք (bazmastełkʿ)
- բազմաստղ (bazmastł)
- եօթնաստեղեան (eōtʿnastełean)
- շնաստղ (šnastł)
Descendants
- Armenian: աստղ (astł)
References
- Ačaṙyan, Hračʿya (1940) Hayocʿ lezvi patmutʿyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 38–39
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “աստղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010), “astɫ”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 120
Further reading
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “աստղ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “աստղ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy