ակիշ
Armenian
Alternative forms
dialectal forms recorded in dialectological notation
- ակիշ (akiš) – Akhaltsikhe, Ararat, Karabakh
- ագիշ (agiš) – Alashkert, Aslanbeg, Zeitun, Harput, Erzurum, Haçin, Muş, Tekirdağ, Sivas
- ա̈գիշ (ägiš) – Akn
- ա՛կուշ (ákuš) – Agulis
- ակիչ (akičʿ) – Nor Bayazet
Etymology
From Middle Armenian ակիշ (akiš), from Iranian: compare Persian آکج (âkej, “hook”).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ɑˈkiʃ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun
ակիշ • (akiš)
- fire iron with a hook for stirring the fire in a թոնիր (tʿonir)
- ca. 1680–1684, Baṙ girg taliani [An Armenian–Italian Dictionary published in Venice in the 17th century] page 2:[1]
- ակիշ․ փալէթթայ
- akiš; pʿalētʿtʿay
- ակիշ (akiš) = paletta
- ակիշ․ փալէթթայ
- tool for scraping off dough in a trough
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ակիշ (akiš) | ակիշներ (akišner) | ||
| dative | ակշի (akši) | ակիշների (akišneri) | ||
| ablative | ակշից (akšicʿ) | ակիշներից (akišnericʿ) | ||
| instrumental | ակշով (akšov) | ակիշներով (akišnerov) | ||
| locative | ակշում (akšum) | ակիշներում (akišnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ակիշը/ակիշն (akišə/akišn) | ակիշները/ակիշներն (akišnerə/akišnern) | ||
| dative | ակշին (akšin) | ակիշներին (akišnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ակիշս (akišs) | ակիշներս (akišners) | ||
| dative | ակշիս (akšis) | ակիշներիս (akišneris) | ||
| ablative | ակշիցս (akšicʿs) | ակիշներիցս (akišnericʿs) | ||
| instrumental | ակշովս (akšovs) | ակիշներովս (akišnerovs) | ||
| locative | ակշումս (akšums) | ակիշներումս (akišnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ակիշդ (akišd) | ակիշներդ (akišnerd) | ||
| dative | ակշիդ (akšid) | ակիշներիդ (akišnerid) | ||
| ablative | ակշիցդ (akšicʿd) | ակիշներիցդ (akišnericʿd) | ||
| instrumental | ակշովդ (akšovd) | ակիշներովդ (akišnerovd) | ||
| locative | ակշումդ (akšumd) | ակիշներումդ (akišnerumd) | ||
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ակիշ (akiš) | ակիշներ (akišner) | ||
| dative | ակիշի (akiši) | ակիշների (akišneri) | ||
| ablative | ակիշից (akišicʿ) | ակիշներից (akišnericʿ) | ||
| instrumental | ակիշով (akišov) | ակիշներով (akišnerov) | ||
| locative | ակիշում (akišum) | ակիշներում (akišnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ակիշը/ակիշն (akišə/akišn) | ակիշները/ակիշներն (akišnerə/akišnern) | ||
| dative | ակիշին (akišin) | ակիշներին (akišnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ակիշս (akišs) | ակիշներս (akišners) | ||
| dative | ակիշիս (akišis) | ակիշներիս (akišneris) | ||
| ablative | ակիշիցս (akišicʿs) | ակիշներիցս (akišnericʿs) | ||
| instrumental | ակիշովս (akišovs) | ակիշներովս (akišnerovs) | ||
| locative | ակիշումս (akišums) | ակիշներումս (akišnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ակիշդ (akišd) | ակիշներդ (akišnerd) | ||
| dative | ակիշիդ (akišid) | ակիշներիդ (akišnerid) | ||
| ablative | ակիշիցդ (akišicʿd) | ակիշներիցդ (akišnericʿd) | ||
| instrumental | ակիշովդ (akišovd) | ակիշներովդ (akišnerovd) | ||
| locative | ակիշումդ (akišumd) | ակիշներումդ (akišnerumd) | ||
Derived terms
- ակիշբռնիչ (akišbṙničʿ)
- ակիշերես (akišeres)
- ակիշթաթ (akištʿatʿ)
- ակիշնոց (akišnocʿ)
- ակշաթաթ (akšatʿatʿ)
- թաթակիշ (tʿatʿakiš)
- կեռակիշ (keṙakiš)
Descendants
- → Turkish: eğiş, egiş, eğeş, eyeş, egeş, egüç
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971), “ակիշ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume I, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 106a
- Dankoff, Robert (1995) Armenian Loanwords in Turkish (Turcologica; 21), Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, pages 16–17
- Łazaryan, Ṙ. S.; Avetisyan, H. M. (2009), “ակիշ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 23a
- Sargsyan, Artem et al., editors (2001), “ակիշ”, in Hayocʿ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: Hayastan, page 29a
References
- Orengo, Alessandro (2019), “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 213