эс
Bashkir
Etymology
From Proto-Turkic *ič (“inner side, interior; stomach”).
Cognate withOld Turkic [script needed] (ič, “interior”);Turkmen iç,Turkish iç,Yakut ис (is, “belly; interior”), etc.
Pronunciation
- IPA(key): /ɪ̞s/
- Hyphenation: эс (one syllable)
Noun
эс • (es)
- inner side, inside, interior
- Antonym: тыш (tış)
- stomach, abdomen, belly
- Synonyms: ҡорһаҡ (qorhaq), ҡарын (qarın)
- lining
- filling
Chuvash
Pronunciation
- IPA(key): /es/
Pronoun
эс • (es)
- Alternative form of эсӗ (es̬ĕ)
References
- https://en.chuvash.org/
Kumyk
Etymology
From Proto-Turkic *es (“memory, mind”).
Noun
эс • (es)
- memory
- mind, intellect
- Synonym: гьакъыл (haqıl)
- attention
- realization, perception, awareness
Declension
Singular | Plural | |
---|---|---|
nominative | эс (es) | эслер (esler) |
accusative | эсни (esni) | эслени (esleni) |
dative | эсге (esge) | эслеге (eslege) |
locative | эсде (esde) | эслерде (eslerde) |
ablative | эсден (esden) | эслерден (eslerden) |
genitive | эсни (esni) | эслени (esleni) |
1sg | Singular | Plural |
---|---|---|
nominative | эсим (esim) | эслерим (eslerim) |
accusative | эсимни (esimni) | эслеримни (eslerimni) |
dative | эсимге (esimge) | эслериме (eslerime) |
locative | эсимде (esimde) | эслеримде (eslerimde) |
ablative | эсимден (esimden) | эслеримден (eslerimden) |
genitive | эсимни (esimni) | эслеримни (eslerimni) |
1pl | Singular | Plural |
nominative | эсибиз (esibiz) | эслерибиз (esleribiz) |
accusative | эсибизни (esibizni) | эслерибизни (esleribizni) |
dative | эсибизге (esibizge) | эслерибизге (esleribizge) |
locative | эсибизде (esibizde) | эслерибизде (esleribizde) |
ablative | эсибизден (esibizden) | эслерибизден (esleribizden) |
genitive | эсибизни (esibizni) | эслерибизни (esleribizni) |
2sg | Singular | Plural |
nominative | эсинг (esiñ) | эслеринг (esleriñ) |
accusative | эсингни (esiñni) | эслерингни (esleriñni) |
dative | эсинге (esiñe) | эслеринге (esleriñe) |
locative | эсингде (esiñde) | эслерингде (esleriñde) |
ablative | эсингден (esiñden) | эслерингден (esleriñden) |
genitive | эсингни (esiñni) | эслерингни (esleriñni) |
2pl | Singular | Plural |
nominative | эсигиз (esigiz) | эслеригиз (eslerigiz) |
accusative | эсигизни (esigizni) | эслеригизни (eslerigizni) |
dative | эсигизге (esigizge) | эслеригизге (eslerigizge) |
locative | эсигизде (esigizde) | эслеригизде (eslerigizde) |
ablative | эсигизден (esigizden) | эслерибизден (esleribizden) |
genitive | эсигизни (esigizni) | эслеригизни (eslerigizni) |
3 | Singular | Plural |
nominative | эси (esi) | эслери (esleri) |
accusative | эсин (esin) | эслерин (eslerin) |
dative | эсине (esine) | эслерине (eslerine) |
locative | эсинде (esinde) | эслеринде (eslerinde) |
ablative | эсинден (esinden) | эслеринден (eslerinden) |
genitive | эсини (esini) | эслерини (eslerini) |
Derived terms
- эссиз (essiz)
- эслемек (eslemek)
Further reading
- эс in Kumyksko-russkij slovarʹ, 2013
Kyrgyz
Etymology
From Proto-Turkic *es (“memory, mind”).Cognate with Bashkir иҫ (iθ, “memory, mind”), Chuvash ас (as, “memory”).
Noun
эс • (es)
- memory
- intellect
Mongolian
Pronunciation
- IPA(key): /ˈes/
- Syllabification: эс (1 syllable)
Etymology 1
Mongolian | Cyrillic |
---|---|
ᠡᠰ (es) | эс (es) |
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Noun
эс • (es)
- cell (biology)
Etymology 2
Mongolian | Cyrillic |
---|---|
ᠡᠰᠡ (ese) | эс (es) |
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Particle
эс • (es)
- no, not
Etymology 3
Borrowed from Russian эс (es).
Noun
эс • (es)
- The name of the Cyrillic script letter С / с.
See also
- (Cyrillic script letter names) үсэг; а (a), бэ (be), вэ (ve), гэ (ge), дэ (de), е (je), ё (jo), жэ (že), зэ (ze), и (i), хагас и (xagas i), ка (ka), эл (el), эм (em), эн (en), о (o), ө (ö), пэ (pe), эр (er), эс (es), тэ (te), у (u), ү (ü), эф (ef), ха (xa), цэ (ce), чэ (če), ша (ša), ща (šča), хатуугийн тэмдэг (xatuugiin temdeg), урт ы (urt y), зөөлний тэмдэг (zöölnii temdeg), э (e), ю (jü), я (ja) (Category: mn:Cyrillic letter names)
Russian
Pronunciation
- IPA(key): [ɛs]
Audio (file)
Noun
эс • (es) n inan (indeclinable)
- The Cyrillic letter С, с.
- The Roman letter S, s.
Southern Altai
Etymology
From Proto-Turkic *es (“memory, mind”). See above for more cognates.
Noun
эс • (es)
- memory
Yakut
Etymology 1
From a Mongolic source. Compare the Mongolian term above.
Interjection
эс • (es)
- no
- эс, барбаппын ― es, barbappın ― no, I won't go
- эс, оннук буолбатах ― es, onnuk buolbatax ― no, it's not like that
Etymology 2
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Verb
эс • (es)
- (transitive) to throw away, to throw out, to discard
- күрдьэҕинэнэс ― kürceğinen es ― to discard a shovel
- хаары эс ― xaarı es ― to get rid of the snow
- See synonyms at бырах (bırax).
- to throw off
- батталы эс ― battalı es ― to throw off oppression
- (hunting, fishing) to remove (hunting or fishing gear)
- илими эс ― ilimi es ― to remove the fishing net
- (weaponry) to discharge, (archery, firearms) to shoot
- сааны эс ― saanı es ― to shoot a gun
- динамиты эс ― dinamitı es ― to set off dynamite
- Synonym: ыт (ıt)
Derived terms
- эһии (ehii, gerund)
- эһилин (ehilin, passive)