тӧлысь

Komi-Zyrian

Тӧлысь (1).

Pronunciation

IPA^(key): /ˈtɘlɯɕ/, [ˈtɘɫɯ̈ɕ]
Hyphenation: тӧ‧лысь

Etymology 1

From Proto-Permic *tɔ̇lᴕ̈ć, from Proto-Uralic *tälćɜ-. Cognates include Eastern Mari тылзе (tylze) and Udmurt толэзь (tolezʹ).

Noun

тӧлысь • (tölysʹ)

moon
month

Declension

Declension of тӧлысь (stem: тӧлысь-)
		singular	plural
nominative		тӧлысь (tölysʹ)	тӧлысьяс (tölysʹjas)
accusative	I^*	тӧлысь (tölysʹ)	тӧлысьяс (tölysʹjas)
accusative	II^*	тӧлысьӧс (tölysʹös)	тӧлысьясӧс (tölysʹjasös)
instrumental		тӧлысьӧн (tölysʹön)	тӧлысьясӧн (tölysʹjasön)
comitative		тӧлыськӧд (tölysʹköd)	тӧлысьяскӧд (tölysʹjasköd)
caritive		тӧлысьтӧг (tölysʹtög)	тӧлысьястӧг (tölysʹjastög)
consecutive		тӧлысьла (tölysʹla)	тӧлысьясла (tölysʹjasla)
genitive		тӧлысьлӧн (tölysʹlön)	тӧлысьяслӧн (tölysʹjaslön)
ablative		тӧлысьлысь (tölysʹlysʹ)	тӧлысьяслысь (tölysʹjaslysʹ)
dative		тӧлысьлы (tölysʹly)	тӧлысьяслы (tölysʹjasly)
inessive		тӧлысьын (tölysʹyn)	тӧлысьясын (tölysʹjasyn)
elative		тӧлысьысь (tölysʹysʹ)	тӧлысьясысь (tölysʹjasysʹ)
illative		тӧлысьӧ (tölysʹö)	тӧлысьясӧ (tölysʹjasö)
egressive		тӧлысьсянь (tölysʹsʹanʹ)	тӧлысьяссянь (tölysʹjassʹanʹ)
approximative		тӧлысьлань (tölysʹlanʹ)	тӧлысьяслань (tölysʹjaslanʹ)
terminative		тӧлысьӧдз (tölysʹödzʹ)	тӧлысьясӧдз (tölysʹjasödzʹ)
prolative	I	тӧлысьӧд (tölysʹöd)	тӧлысьясӧд (tölysʹjasöd)
prolative	II	тӧлысьті (tölysʹti)	тӧлысьясті (tölysʹjasti)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Possessive declension of тӧлысь

First person singular
		singular	plural
nominative		тӧлысьӧй (tölysʹöj)	тӧлысьясӧй (tölysʹjasöj)
accusative	I^*	тӧлысьӧй (tölysʹöj)	тӧлысьясӧй (tölysʹjasöj)
accusative	II^*	тӧлысьӧс (tölysʹös)	тӧлысьясӧс (tölysʹjasös)
instrumental		тӧлысьнам (tölysʹnam)	тӧлысьяснам (tölysʹjasnam)
comitative		тӧлысьӧйкӧд (tölysʹöjköd)	тӧлысьясӧйкӧд (tölysʹjasöjköd)
caritive		тӧлысьтӧгым (tölysʹtögym)	тӧлысьястӧгым (tölysʹjastögym)
consecutive		тӧлысьӧйла (tölysʹöjla)	тӧлысьясӧйла (tölysʹjasöjla)
genitive		тӧлысьӧйлӧн (tölysʹöjlön)	тӧлысьясӧйлӧн (tölysʹjasöjlön)
ablative		тӧлысьӧйлысь (tölysʹöjlysʹ)	тӧлысьясӧйлысь (tölysʹjasöjlysʹ)
dative		тӧлысьӧйлы (tölysʹöjly)	тӧлысьясӧйлы (tölysʹjasöjly)
inessive		тӧлысям (tölysʹam)	тӧлысьясам (tölysʹjasam)
elative		тӧлысьсьым (tölysʹsʹym)	тӧлысьяссьым (tölysʹjassʹym)
illative		тӧлысям (tölysʹam)	тӧлысьясам (tölysʹjasam)
egressive		тӧлысьсяньым (tölysʹsʹanʹym)	тӧлысьяссяньым (tölysʹjassʹanʹym)
approximative		тӧлысьланьым (tölysʹlanʹym)	тӧлысьясланьым (tölysʹjaslanʹym)
terminative		тӧлысьӧдзым (tölysʹödzʹym)	тӧлысьясӧдзым (tölysʹjasödzʹym)
prolative	I	тӧлысьӧдым (tölysʹödym)	тӧлысьясӧдым (tölysʹjasödym)
prolative	II	тӧлысьтіым (tölysʹtiym)	тӧлысьястіым (tölysʹjastiym)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Second person singular
		singular	plural
nominative		тӧлысьыд (tölysʹyd)	тӧлысьясыд (tölysʹjasyd)
accusative	I^*	тӧлысьыд (tölysʹyd)	тӧлысьясыд (tölysʹjasyd)
accusative	II^*	тӧлысьтӧ (tölysʹtö)	тӧлысьястӧ (tölysʹjastö)
instrumental		тӧлысьнад (tölysʹnad)	тӧлысьяснад (tölysʹjasnad)
comitative		тӧлысьыдкӧд (tölysʹydköd)	тӧлысьясыдкӧд (tölysʹjasydköd)
caritive		тӧлысьтӧгыд (tölysʹtögyd)	тӧлысьястӧгыд (tölysʹjastögyd)
consecutive		тӧлысьыдла (tölysʹydla)	тӧлысьясыдла (tölysʹjasydla)
genitive		тӧлысьыдлӧн (tölysʹydlön)	тӧлысьясыдлӧн (tölysʹjasydlön)
ablative		тӧлысьыдлысь (tölysʹydlysʹ)	тӧлысьясыдлысь (tölysʹjasydlysʹ)
dative		тӧлысьыдлы (tölysʹydly)	тӧлысьясыдлы (tölysʹjasydly)
inessive		тӧлысяд (tölysʹad)	тӧлысьясад (tölysʹjasad)
elative		тӧлысьсьыд (tölysʹsʹyd)	тӧлысьяссьыд (tölysʹjassʹyd)
illative		тӧлысяд (tölysʹad)	тӧлысьясад (tölysʹjasad)
egressive		тӧлысьсяньыд (tölysʹsʹanʹyd)	тӧлысьяссяньыд (tölysʹjassʹanʹyd)
approximative		тӧлысьланьыд (tölysʹlanʹyd)	тӧлысьясланьыд (tölysʹjaslanʹyd)
terminative		тӧлысьӧдзыд (tölysʹödzʹyd)	тӧлысьясӧдзыд (tölysʹjasödzʹyd)
prolative	I	тӧлысьӧдыд (tölysʹödyd)	тӧлысьясӧдыд (tölysʹjasödyd)
prolative	II	тӧлысьтіыд (tölysʹtiyd)	тӧлысьястіыд (tölysʹjastiyd)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Third person singular
		singular	plural
nominative		тӧлысьыс (tölysʹys)	тӧлысьясыс (tölysʹjasys)
accusative	I^*	тӧлысьыс (tölysʹys)	тӧлысьясыс (tölysʹjasys)
accusative	II^*	тӧлысьсӧ (tölysʹsö)	тӧлысьяссӧ (tölysʹjassö)
instrumental		тӧлысьнас (tölysʹnas)	тӧлысьяснас (tölysʹjasnas)
comitative		тӧлысьыскӧд (tölysʹysköd)	тӧлысьясыскӧд (tölysʹjasysköd)
caritive		тӧлысьтӧгыс (tölysʹtögys)	тӧлысьястӧгыс (tölysʹjastögys)
consecutive		тӧлысьысла (tölysʹysla)	тӧлысьясысла (tölysʹjasysla)
genitive		тӧлысьыслӧн (tölysʹyslön)	тӧлысьясыслӧн (tölysʹjasyslön)
ablative		тӧлысьыслысь (tölysʹyslysʹ)	тӧлысьясыслысь (tölysʹjasyslysʹ)
dative		тӧлысьыслы (tölysʹysly)	тӧлысьясыслы (tölysʹjasysly)
inessive		тӧлысяс (tölysʹas)	тӧлысьясас (tölysʹjasas)
elative		тӧлысьсьыс (tölysʹsʹys)	тӧлысьяссьыс (tölysʹjassʹys)
illative		тӧлысяс (tölysʹas)	тӧлысьясас (tölysʹjasas)
egressive		тӧлысьсяньыс (tölysʹsʹanʹys)	тӧлысьяссяньыс (tölysʹjassʹanʹys)
approximative		тӧлысьланьыс (tölysʹlanʹys)	тӧлысьясланьыс (tölysʹjaslanʹys)
terminative		тӧлысьӧдзыс (tölysʹödzʹys)	тӧлысьясӧдзыс (tölysʹjasödzʹys)
prolative	I	тӧлысьӧдыс (tölysʹödys)	тӧлысьясӧдыс (tölysʹjasödys)
prolative	II	тӧлысьтіыс (tölysʹtiys)	тӧлысьястіыс (tölysʹjastiys)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

First person plural
		singular	plural
nominative		тӧлысьным (tölysʹnym)	тӧлысьясным (tölysʹjasnym)
accusative	I^*	тӧлысьным (tölysʹnym)	тӧлысьясным (tölysʹjasnym)
accusative	II^*	тӧлысьнымӧ (tölysʹnymö)	тӧлысьяснымӧ (tölysʹjasnymö)
instrumental		тӧлысьнаным (tölysʹnanym)	тӧлысьяснаным (tölysʹjasnanym)
comitative		тӧлысьнымкӧд (tölysʹnymköd)	тӧлысьяснымкӧд (tölysʹjasnymköd)
caritive		тӧлысьтӧгным (tölysʹtögnym)	тӧлысьястӧгным (tölysʹjastögnym)
consecutive		тӧлысьнымла (tölysʹnymla)	тӧлысьяснымла (tölysʹjasnymla)
genitive		тӧлысьнымлӧн (tölysʹnymlön)	тӧлысьяснымлӧн (tölysʹjasnymlön)
ablative		тӧлысьнымлысь (tölysʹnymlysʹ)	тӧлысьяснымлысь (tölysʹjasnymlysʹ)
dative		тӧлысьнымлы (tölysʹnymly)	тӧлысьяснымлы (tölysʹjasnymly)
inessive		тӧлысяным (tölysʹanym)	тӧлысьясаным (tölysʹjasanym)
elative		тӧлысьсьыным (tölysʹsʹynym)	тӧлысьяссьыным (tölysʹjassʹynym)
illative		тӧлысяным (tölysʹanym)	тӧлысьясаным (tölysʹjasanym)
egressive		тӧлысьсяньыным (tölysʹsʹanʹynym)	тӧлысьяссяньыным (tölysʹjassʹanʹynym)
approximative		тӧлысьланьыным (tölysʹlanʹynym)	тӧлысьясланьыным (tölysʹjaslanʹynym)
terminative		тӧлысьӧдзыным (tölysʹödzʹynym)	тӧлысьясӧдзыным (tölysʹjasödzʹynym)
prolative	I	тӧлысьӧдыным (tölysʹödynym)	тӧлысьясӧдыным (tölysʹjasödynym)
prolative	II	тӧлысьтіыным (tölysʹtiynym)	тӧлысьястіыным (tölysʹjastiynym)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Second person plural
		singular	plural
nominative		тӧлысьныд (tölysʹnyd)	тӧлысьясныд (tölysʹjasnyd)
accusative	I^*	тӧлысьныд (tölysʹnyd)	тӧлысьясныд (tölysʹjasnyd)
accusative	II^*	тӧлысьнытӧ (tölysʹnytö)	тӧлысьяснытӧ (tölysʹjasnytö)
instrumental		тӧлысьнаныд (tölysʹnanyd)	тӧлысьяснаныд (tölysʹjasnanyd)
comitative		тӧлысьныдкӧд (tölysʹnydköd)	тӧлысьясныдкӧд (tölysʹjasnydköd)
caritive		тӧлысьтӧгныд (tölysʹtögnyd)	тӧлысьястӧгныд (tölysʹjastögnyd)
consecutive		тӧлысьныдла (tölysʹnydla)	тӧлысьясныдла (tölysʹjasnydla)
genitive		тӧлысьныдлӧн (tölysʹnydlön)	тӧлысьясныдлӧн (tölysʹjasnydlön)
ablative		тӧлысьныдлысь (tölysʹnydlysʹ)	тӧлысьясныдлысь (tölysʹjasnydlysʹ)
dative		тӧлысьныдлы (tölysʹnydly)	тӧлысьясныдлы (tölysʹjasnydly)
inessive		тӧлысяныд (tölysʹanyd)	тӧлысьясаныд (tölysʹjasanyd)
elative		тӧлысьсьыныд (tölysʹsʹynyd)	тӧлысьяссьыныд (tölysʹjassʹynyd)
illative		тӧлысяныд (tölysʹanyd)	тӧлысьясаныд (tölysʹjasanyd)
egressive		тӧлысьсяньыныд (tölysʹsʹanʹynyd)	тӧлысьяссяньыныд (tölysʹjassʹanʹynyd)
approximative		тӧлысьланьыныд (tölysʹlanʹynyd)	тӧлысьясланьыныд (tölysʹjaslanʹynyd)
terminative		тӧлысьӧдзыныд (tölysʹödzʹynyd)	тӧлысьясӧдзыныд (tölysʹjasödzʹynyd)
prolative	I	тӧлысьӧдыныд (tölysʹödynyd)	тӧлысьясӧдыныд (tölysʹjasödynyd)
prolative	II	тӧлысьтіыныд (tölysʹtiynyd)	тӧлысьястіыныд (tölysʹjastiynyd)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Third person plural
		singular	plural
nominative		тӧлысьныс (tölysʹnys)	тӧлысьясныс (tölysʹjasnys)
accusative	I^*	тӧлысьныс (tölysʹnys)	тӧлысьясныс (tölysʹjasnys)
accusative	II^*	тӧлысьнысӧ (tölysʹnysö)	тӧлысьяснысӧ (tölysʹjasnysö)
instrumental		тӧлысьнаныс (tölysʹnanys)	тӧлысьяснаныс (tölysʹjasnanys)
comitative		тӧлысьнымкӧс (tölysʹnymkös)	тӧлысьяснымкӧс (tölysʹjasnymkös)
caritive		тӧлысьтӧгныс (tölysʹtögnys)	тӧлысьястӧгныс (tölysʹjastögnys)
consecutive		тӧлысьнысла (tölysʹnysla)	тӧлысьяснысла (tölysʹjasnysla)
genitive		тӧлысьныслӧн (tölysʹnyslön)	тӧлысьясныслӧн (tölysʹjasnyslön)
ablative		тӧлысьныслысь (tölysʹnyslysʹ)	тӧлысьясныслысь (tölysʹjasnyslysʹ)
dative		тӧлысьныслы (tölysʹnysly)	тӧлысьясныслы (tölysʹjasnysly)
inessive		тӧлысяныс (tölysʹanys)	тӧлысьясаныс (tölysʹjasanys)
elative		тӧлысьсьыныс (tölysʹsʹynys)	тӧлысьяссьыныс (tölysʹjassʹynys)
illative		тӧлысяныс (tölysʹanys)	тӧлысьясаныс (tölysʹjasanys)
egressive		тӧлысьсяньыныс (tölysʹsʹanʹynys)	тӧлысьяссяньыныс (tölysʹjassʹanʹynys)
approximative		тӧлысьланьыныс (tölysʹlanʹynys)	тӧлысьясланьыныс (tölysʹjaslanʹynys)
terminative		тӧлысьӧдзыныс (tölysʹödzʹynys)	тӧлысьясӧдзыныс (tölysʹjasödzʹynys)
prolative	I	тӧлысьӧдыныс (tölysʹödynys)	тӧлысьясӧдыныс (tölysʹjasödynys)
prolative	II	тӧлысьтіыныс (tölysʹtiynys)	тӧлысьястіыныс (tölysʹjastiynys)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

тӧлысь • (tölysʹ)

elative singular of тӧв (töv, “wind”)

Etymology 3

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

тӧлысь • (tölysʹ)

elative singular of тӧв (töv, “winter”)

References

Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 10
L. M. Beznosikova; E. A. Ajbabina; R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 650