түгел

түгел

Bashkir

Etymology

From Proto-Turkic *tegül (“is not”).

Cognate withOld Turkic [script needed] (tügül, “is not; not only”) (in Kul Tigin inscription);Karakhanid [script needed] (tegül, “is not”);Kazakh түгіл (tügıl),Kyrgyz түгүл (tügül),Kumyk тюгюл (tügül),Karachay-Balkar тюл (tül),Turkish değil (“is not”).

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈtʏ.ɡɪ̞l], [tʏ.ˈɡɪ̞l]
• Hyphenation: тү‧гел

Predicative

түгел • (tügel)

1. be not

   Ҡәнәғәт түгелһең икән — үҙ һүҙеңде әйт, тәңҡитлә, фекер алыш.

   Qänäğät tügelheŋ ikän — üð hüðeŋde äyt, täŋqitlä, feker alış.

   If you are not content — (then) give your comment, criticize, exchange opinions.

   Баҡтиһәң, кеше беҙ күреп белгән материаль тән генә түгел икән.

   Baqtihäŋ, keşe beð kürep belgän material’ tän genä tügel ikän.

   As it emerges, a human is not only the material body that we see and know.

2. is not ..., but (rather) is ...

   Был һүҙем үләң түгел — бер нәсихәт.

   Bıl hüðem üläŋ tügel — ber näsixät.

   This speech of mine is not a song, but an edification.

   (Aqmulla)

   Былар ябай сәскә түгел, дарыу үләндәре.

   Bılar yabay säskä tügel, darıw üländäre.

   these are not simple flowers, but medicinal herbs.

Conjunction

түгел • (tügel)

1. (typically preceded by ғына/генә) not (only), but (also)

   Кешене атай-әсәй генә түгел, мөхит тә тәрбиәләй.

   Keşene atay-äsäy genä tügel, möxit tä tärbiäläy.

   It not only the parents, but also the environment that raises a person.

   Тап шундай берәҙәк эттәр ваҡ мал һәм ҡош-ҡорт өсөн генә түгел, кеше өсөн дә хәүефле.

   Tap şunday beräðäk ettär vaq mal häm qoş-qort ösön genä tügel, keşe ösön dä xäwefle.

   Exactly this type of stray dogs is dangerous not only to small cattle and poultry, but also to humans.

   Бөгөнгө көндә ҡул сәғәте ваҡытты ғына түгел, кешенең абруйын да күрһәтеп тора.

   Bögöngö köndä qul säğäte vaqıttı ğına tügel, keşeneŋ abruyın da kürhätep tora.

   These days, a watch not only shows the time, but also the person's social status.

2. not (only), but (even); let alone

   Беҙҙең илебеҙҙә Интернет түгел, гәзит барып етмәгән, почтальон аяғы баҫмаған мөйөштәр бар һаман.

   Beððeŋ ilebeððä İnternet tügel, gäzit barıp yetmägän, poçtal’on ayağı baθmağan möyöştär bar haman.

   There are still locations in our country where newspapers do not reach, (where) postman's feet hasn't touched yet, let alone the Internet.

   Шартлау тулҡынына биш ҡатлы йорттарҙа быялалар ватылыу ғына түгел, хатта эске металл ишектәр ҙә емерелгән.

   Şartlaw tulqınına biş qatlı yorttarða bıyalalar vatılıw ğına tügel, xatta eske metall işektär ðä yemerelgän.

   (As a result of) the air blast wave, not only did window panes shatter in the 5-storeyed buildings, but even the internal metal doors were broken.

---

Kazakh

Cyrillic	түгел (tügel)
Arabic	تۇگەل‎
Latin

Pronoun

түгел • (tügel)

1. all

Derived terms

• түгелдеу (tügeldeu)
• түгелдік (tügeldık)