bayaran
Tagalog
Etymology
From bayad + -an.
Pronunciation 1
- Hyphenation: ba‧ya‧ran
- IPA(key): /baˈjaɾan/, [bɐˈja.ɾɐn]
Verb
bayaran (complete binayaran, progressive binabayaran, contemplative babayaran)
- to pay for something
- 2021, Rodrigo Extremadura, “Agot Isidro atbp. tinawag na ‘inggitera’ ng ilang netizen matapos punahin ang kasal ng isang mambabatas”, in Daily BNC NEWS:
- Pinayuhan naman ni Tupas ang mambabatas na bayaran na lamang sila Agot, Enchong, Pokwang at Ogie para sa kanilang pagiging “pakialamera” at “inggitera”.
- (please add an English translation of this quote)
-
- to compensate someone with one's salary
- to settle one's debt with
Conjugation
Verb conjugation for bayaran (Class II) - mag/an object verb
Root word | bayad | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Trigger | Affix | Aspect | ||||
Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | Recently Complete | ||
Actor | mag- | magbayad | nagbayad | nagbabayad nagabayad2 | magbabayad magabayad2 gabayad2 | kababayad1 kapagbabayad1 kakabayad kakapagbayad kapapagbayad |
Object | -an | bayaran | binayaran | binabayaran inabayaran2 | babayaran abayaran2 | — |
Locative | pag- -an | pagbayaran | pinagbayaran | pinapagbayaran pinagbabayaran | papagbayaran pagbabayaran | — |
Benefactive | ipag- | ipagbayad | ipinagbayad | ipinapagbayad | ipapagbayad | — |
Instrument | ipang- | ipambayad | ipinambayad | ipinapambayad | ipapambayad | — |
Causative | ikapag- | ikapagbayad | ikinapagbayad | ikinapagbabayad1 ikinakapagbayad | ikapagbabayad1 ikakapagbayad | — |
Referential | pag- -an | pagbayaran | pinagbayaran | pinapagbayaran pinagbabayaran | papagbayaran pagbabayaran | — |
1Used in formal contexts. 2Dialectal use only. |
Indirect (pa-) verb forms
Trigger | Affix | Aspect | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | Recently Complete | ||
Actor | magpa- | magpabayad | nagpabayad | nagpapabayad | magpapabayad | kapababayad1 kapapabayad kapagpapabayad kakapabayad |
Actor-secondary | papag- -in | papagbayarin | pinapagbayad | pinapapagbayad | papapagbayarin | — |
Object | pa- -an | pabayaran | pinabayaran | pinapabayaran pinababayaran | papabayaran pababayaran | — |
Benefactive | ipagpa- | ipagpabayad | ipinagpabayad | ipinagpapabayad1 ipinapagpabayad | ipagpapabayad1 ipapagpabayad | — |
Causative | ikapagpa- | ikapagpabayad | ikinapagpabayad | ikinapagpapabayad1 ikinakapagpabayad | ikapagpapabayad1 ikakapagpabayad | — |
Locative | pagpa- -an | pagpabayaran | pinagpabayaran | pinagpapababayaran1 pinapagpabayaran | pagpapababayaran1 papagpabayaran | — |
papag- -an | papagbayaran | pinapagbayaran | pinapapagbayaran | papapagbayaran | — | |
Referential | papag- -an | papagbayaran | pinapagbayaran | pinapapagbayaran | papapagbayaran | — |
1Used in formal contexts. |
Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms
Direct action verbs | |||||
---|---|---|---|---|---|
Trigger | Affix | Aspect | |||
Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
Actor | makapag- | makapagbayad | nakapagbayad | nakapagbabayad1 nakakapagbayad | makapagbabayad1 makakapagbayad |
Object | ma- -an | mabayaran | nabayaran | nababayaran | mababayaran |
Benefactive | maipag- | maipagbayad | naipagbayad | naipagbabayad1 naipapagbayad naiipagbayad | maipagbabayad1 maipapagbayad maiipagbayad |
Causative | maikapag- | maikapagbayad | naikapagbayad | naikapagbabayad1 naikapapagbayad naiikapagbayad | maikapagbabayad1 maikapapagbayad maiikapagbayad |
maipag- | maipagbayad | naipagbayad | naipagbabayad1 naipapagbayad naiipagbayad | maipagbabayad1 maipapagbayad maiipagbayad | |
Locative | mapag- -an | mapagbayadan | napagbayadan | napagbabayadan1 napapagbayadan | mapagbabayadan1 mapapagbayadan |
Indirect action verbs | |||||
Trigger | Affix | Aspect | |||
Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
Actor | makapagpa- | makapagpabayad | nakapagpabayad | nakapagpapabayad1 nakakapagpabayad | makapagpapabayad1 makakapagpabayad |
Actor-secondary | mapapag- | mapapagbayad | napapagbayad | napapapagbayad | mapapapagbayad |
Object | mapa- -an | mapabayaran | napabayaran | napababayaran1 napapabayaran | mapababayaran1 mapapabayaran |
Benefactive | maipagpa- | maipagpabayad | naipagpabayad | naipagpapabayad1 naipapagpabayad naiipagpabayad | maipagpapabayad1 maipapagpabayad maiipagpabayad |
Causative | maikapagpa- | maikapagpabayad | naikapagpabayad | naikapagpapabayad1 naikakapagpabayad naiikapagpabayad | maikapagpapabayad1 maikakapagpabayad maiikapagpabayad |
Locative | mapagpa- -an | mapagpabayaran | napagpabayaran | napagpapababayaran1 napapagpabayaran | mapagpapababayaran1 mapapagpabayaran |
mapapag- -an | mapapagbayaran | napapagbayaran | napapapagbayaran | mapapapagbayaran | |
Referential | mapapag- -an | mapapagbayaran | napapagbayaran | napapapagbayaran | mapapapagbayaran |
1Used in formal contexts. |
Social (maki-) verb forms
Form | Affix | Aspect | |||
---|---|---|---|---|---|
Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
Direct | makipag- | makipagbayad | nakipagbayad | nakikipagbayad | makikipagbayad |
maki- | makibayad | nakibayad | nakikibayad | makikibayad | |
Indirect | makipagpa- | makipagpabayad | nakipagpabayad | nakikipagpabayad | makikipagpabayad |
Pronunciation 2
- Hyphenation: ba‧ya‧ran
- IPA(key): /bajaˈɾan/, [bɐ.jɐˈɾan]
Noun
bayarán
- obligation due for payment
- time when payment is due
Adjective
bayarán
- sold in cash; requiring cash payment