basmak

See also: başmak

Turkish

Etymology

From Ottoman Turkish باصمق‎ (basmak, “to press, print, coin money, tread on, overpower”),[1] from Proto-Turkic *bas- (“to press”).[2]

Pronunciation

IPA^(key): /bɑsˈmɑk/
Hyphenation: bas‧mak

Verb

basmak (third-person singular simple present basar)

(intransitive, + dative) to step on, to stand on
Bastığın yerlerde güller açtı, ...
Roses blossomed where you stood on, ...
Yeni yağmış kara basmaya bayılıyorum.
I love stepping on fresh, powdery snow.
(intransitive, + dative) (of toddlers) to stand
(intransitive, + dative) to press (e.g. on a pedal, button, key)
Bas gaza.
Step on the gas.
1. (intransitive) (of a button, key, etc.) to function properly, to do what it's meant to
  Hiçbir sıkıntı yokken tuş basmamaya başladı.
  For no good reason the key started not to work.
  Ben bastım ama tuş basmadı.
  I did press it but the button didn't work.
(ditransitive) to stuff
Synonym: tepmek
peyniri küpe basmak. ― to stuff the cheese into the earthenware jar
(transitive) to print, to publish, to press
Synonym: tabetmek
Kitabınızı ücretsiz basıyoruz.
We publish your book for free.
(transitive) to cover
Synonym: bürümek, kaplamak, örtmek
Yollarını ot basmış olan bu büyük köşk.
This big mansion whose roads leaves have covered.
(ditransitive) to impress, to imprint, to stamp (the tool used, such as a stamp or a seal, is the direct object; and the document which gets stamped is the indirect object)
Şuraya başparmağını bas, dediler, ben de bastım.
They told me to impress (something) with my thumbprint and I did it.
(transitive) to raid
Ölen kızın intikamını almak için köyü basıp yakmış.
(I heard) he raided and burned down the village to revenge the girl who died.
(intransitive, with dative) to turn, to reach a certain age
On dokuz yaşına yeni basmış, ürkek ve utangaç bir kızdım.
I was a shy and timid girl who just turned 19.
(transitive) (of fog, smoke, etc.) to cover
Synonym: çökmek
Şehri akşamüstü sis basmıştı.
Fog has covered the city, right before the evening.
(transitive) to pump (to use a pump to move liquid or gas)
Pompa bozulmuş, suyu basmıyor.
Pump was broken, it doesn't pump the water.
(intransitive) (of poultry) to incubate
(transitive) to catch (to discover in an unpleasant state)
Kocamı yatağımızda başka kadınla bastım.
I caught my husband in bed with another woman.
(intransitive, figuratively) to get overwhelmed by an emotion
Sıkıntı basmış, terlemeye başlamıştı.
Upon having problems arise, s/he started to sweat.
(weightlifting, slang) to lift an amount of weight, to do an exercise with said amount of load
Bench press'te 90 kilo basıyorum.
I can bench press 90 kilos.
(informal) (of motored vehicles) to be able to go at a said speed
BMW kaç basıyor?
How fast a BMW can go?
(figuratively, + dative + kafa + possessive suffix ~) (usually in negative clauses) to comprehend
Kafam bu işe basmıyor ya.
I just cannot comprehend what's happening.

Conjugation

Conjugation of basmak (aorist in -V²r)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative

infinitive			basmak
impersonal participle	imperfective		basan
	perfective		basmış
	prospective		basacak
personal participle	non-prospective		bastığım	bastığın	bastığı	bastığımız	bastığınız	bastıkları
personal participle	prospective		basacağım	basacağın	basacağı	basacağımız	basacağınız	basacakları
verbal noun			basma
way of doing			basış
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	basarım	basarsın	basar	basarız	basarsınız	basarlar
	present	imperfective	basıyorum	basıyorsun	basıyor	basıyoruz	basıyorsunuz	basıyorlar
	past	perfective	bastım	bastın	bastı	bastık	bastınız	bastılar
	past	imperfective	basıyordum	basıyordun	basıyordu	basıyorduk	basıyordunuz	basıyorlardı (or basıyordular)
	future		basacağım	basacaksın	basacak	basacağız	basacaksınız	basacaklar
inferential	perfective		basmışım	basmışsın	basmış	basmışız	basmışsınız	basmışlar
	aorist		basarmışım	basarmışsın	basarmış	basarmışız	basarmışsınız	basarlarmış (or basarmışlar)
	imperfective		basıyormuşum	basıyormuşsun	basıyormuş	basıyormuşuz	basıyormuşsunuz	basıyorlarmış
conditional	simple		bassam	bassan	bassa	bassak	bassanız	bassalar
conditional	perfective		bassaydım	bassaydın	bassaydı	bassaydık	bassaydınız	bassaydılar
optative			basayım	basasın	basa	basalım	basasınız	basalar
progressive			basmaktayım	basmaktasın	basmakta	basmaktayız	basmaktasınız	basmaktalar
necessitative			basmalıyım	basmalısın	basmalı	basmalıyız	basmalısınız	basmalılar
imperative				bas	bassın		basın	bassınlar

Positive interrogative

			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	basar mıyım?	basar mısın?	basar mı?	basar mıyız?	basar mısınız?	basarlar mı?
	present	imperfective	basıyor muyum?	basıyor musun?	basıyor mu?	basıyor muyuz?	basıyor musunuz?	basıyorlar mı?
	past	perfective	bastım mı?	bastın mı?	bastı mı?	bastık mı?	bastınız mı?	bastılar mı?
	past	imperfective	basıyor muydum?	basıyor muydun?	basıyor muydu?	basıyor muyduk?	basıyor muydunuz?	basıyorlar mıydı?
	future		basacak mıyım?	basacak mısın?	basacak mı?	basacak mıyız?	basacak mısınız?	basacaklar mı?
inferential	perfective		basmış mıyım?	basmış mısın?	basmış mı?	basmış mıyız?	basmış mısınız?	basmışlar mı?
	aorist		basar mıymışım?	basar mıymışsın?	basar mıymış?	basar mıymışız?	basar mıymışsınız?	basarlar mıymış?
	imperfective		basıyor muymuşum?	basıyor muymuşsun?	basıyor muymuş?	basıyor muymuşuz?	basıyor muymuşsunuz?	basıyorlar mıymış?
conditional	simple		bassam mı?	bassan mı?	bassa mı?	bassak mı?	bassanız mı?	bassalar mı?
conditional	perfective		bassa mıydım?	bassa mıydın?	bassa mıydı?	bassa mıydık?	bassa mıydınız?	bassalar mıydı?
progressive			basmakta mıyım?	basmakta mısın?	basmakta mı?	basmakta mıyız?	basmakta mısınız?	basmaktalar mı?
necessitative			basmalı mıyım?	basmalı mısın?	basmalı mı?	basmalı mıyız?	basmalı mısınız?	basmalılar mı?

Negative declarative

infinitive			basmamak
impersonal participle	imperfective		basmayan
	perfective		basmamış
	prospective		basmayacak
personal participle	non-prospective		basmadığım	basmadığın	basmadığı	basmadığımız	basmadığınız	basmadıkları
personal participle	prospective		basmayacağım	basmayacağın	basmayacağı	basmayacağımız	basmayacağınız	basmayacakları
verbal noun			basmama
way of doing			basmayış
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	basmam	basmazsın	basmaz	basmayız	basmazsınız	basmazlar
	present	imperfective	basmıyorum	basmıyorsun	basmıyor	basmıyoruz	basmıyorsunuz	basmıyorlar
	past	perfective	basmadım	basmadın	basmadı	basmadık	basmadınız	basmadılar
	past	imperfective	basmıyordum	basmıyordun	basmıyordu	basmıyorduk	basmıyordunuz	basmıyorlardı
	future		basmayacağım	basmayacaksın	basmayacak	basmayacağız	basmayacaksınız	basmayacaklar
inferential	perfective		basmamışım	basmamışsın	basmamış	basmamışız	basmamışsınız	basmamışlar
	aorist		basmazmışım	basmazmışsın	basmazmış	basmazmışız	basmazmışsınız	basmazlarmış
	imperfective		basmıyormuşum	basmıyormuşsun	basmıyormuş	basmıyormuşuz	basmıyormuşsunuz	basmıyorlarmış
conditional	simple		basmasam	basmasan	basmasa	basmasak	basmasanız	basmasalar
conditional	perfective		basmasaydım	basmasaydın	basmasaydı	basmasaydık	basmasaydınız	basmasaydılar
optative			basmayayım	basmayasın	basmaya	basmayalım	basmayasınız	basmayalar
progressive			basmamaktayım	basmamaktasın	basmamakta	basmamaktayız	basmamaktasınız	basmamaktalar
necessitative			basmamalıyım	basmamalısın	basmamalı	basmamalıyız	basmamalısınız	basmamalılar
imperative				basma	basmasın		basmayın	basmasınlar

Negative interrogative

			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	basmaz mıyım?	basmaz mısın?	basmaz mı?	basmaz mıyız?	basmaz mısınız?	basmazlar mı?
	present	imperfective	basmıyor muyum?	basmıyor musun?	basmıyor mu?	basmıyor muyuz?	basmıyor musunuz?	basmıyorlar mı?
	past	perfective	basmadım mı?	basmadın mı?	basmadı mı?	basmadık mı?	basmadınız mı?	basmadılar mı?
	past	imperfective	basmıyor muydum?	basmıyor muydun?	basmıyor muydu?	basmıyor muyduk?	basmıyor muydunuz?	basmıyorlar mıydı?
	future		basmayacak mıyım?	basmayacak mısın?	basmayacak mı?	basmayacak mıyız?	basmayacak mısınız?	basmayacaklar mı?
inferential	perfective		basmamış mıyım?	basmamış mısın?	basmamış mı?	basmamış mıyız?	basmamış mısınız?	basmamışlar mı?
	aorist		basmaz mıymışım?	basmaz mıymışsın?	basmaz mıymış?	basmaz mıymışız?	basmaz mıymışsınız?	basmazlar mıymış?
	imperfective		basmıyor muymuşum?	basmıyor muymuşsun?	basmıyor muymuş?	basmıyor muymuşuz?	basmıyor muymuşsunuz?	basmıyorlar mıymış?
conditional	simple		basmasam mı?	basmasan mı?	basmasa mı?	basmasak mı?	basmasanız mı?	basmasalar mı?
conditional	perfective		basmasa mıydım?	basmasa mıydın?	basmasa mıydı?	basmasa mıydık?	basmasa mıydınız?	basmasalar mıydı?
progressive			basmamakta mıyım?	basmamakta mısın?	basmamakta mı?	basmamakta mıyız?	basmamakta mısınız?	basmamaktalar mı?
necessitative			basmamalı mıyım?	basmamalı mısın?	basmamalı mı?	basmamalı mıyız?	basmamalı mısınız?	basmamalılar mı?

Derived terms

ayak basmak
bas
basabilmek
basadurmak
basak
basamak
basamamak
basayazmak
bas git
bası
basık
basılı
basılmak
basım
basınç
basıp geçmek
basıp gitmek
basış
basıvermek
baskı
basma
bastığı yerde ot bitmez
bastığı yere bir daha basmamak
bastığı yeri bilmemek
bastık
bastırık
bastırmak
bin basmak
para basmak
su basmak

Descendants

Hungarian: baszik
Serbo-Croatian: bat

References

Redhouse, James W. (1890), “باصمق”, in A Turkish and English Lexicon, Constantinople: A. H. Boyajian, page 327
Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*press-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill