корхтамс
Moksha
Etymology
Cognate with Erzya кортамс (kortams), both Mordvinic terms having the meaning “to speak/talk, convince” (in Moksha also “to testify”). According to Veršinin, ultimately of onomatopoeic origin, possible cognates include Eastern Mari кутыраш (kutəraš, “to converse, talk”), Finnish kertoa (“to tell”).[1]
Verb
корхтамс • (korxtams)
- (transitive) to speak
- O. Je. Poljakov (1993) Russko-mokšanskij razgovornik [Russian-Moksha phrasebook], Saransk: Mordovskoje knižnoje izdatelʹstvo, →ISBN
- Корхтада (корхтак) аф ламода сяда кайгиста (сяда вало́мне).
- Korxtada (korxtak) af lamoda sjada kajgista (sjada valómne).
- Speak [pl.] ([sg.]) a little louder (quieter.)
- Тинь шарьхкоттяда (тон шарьхкодят), мезе мон корхтан?
- Tinʹ šarʹxkottjada (ton šarʹxkodjat), meze mon korxtan?
- Do you [pl.] ([sg.]) understand what I'm saying?
- Тяда корхта сидеста!
- Tjada korxta sidesta!
- Don't speak fast!
- O. Je. Poljakov (1993) Russko-mokšanskij razgovornik [Russian-Moksha phrasebook], Saransk: Mordovskoje knižnoje izdatelʹstvo, →ISBN
Conjugation
Subjective conjugation of корхтамс
Present / future | ||
---|---|---|
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | корхтан (korxtan) | аф корхтан (af korxtan) |
2nd singular —тон (ton) | корхтат (korxtat) | аф корхтат (af korxtat) |
3rd singular —сон (son) | корхтай (korxtaj) | аф корхтай (af korxtaj) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтатама (korxtatama) | аф корхтатама (af korxtatama) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтатада (korxtatada) | аф корхтатада (af korxtatada) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтайхть (korxtajxtʹ) | аф корхтайхть (af korxtajxtʹ) |
Past I | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | корхтань (korxtanʹ) | ашень / изень корхта (ašenʹ / izenʹ korxta) |
2nd singular —тон (ton) | корхтать (korxtatʹ) | ашеть / изеть корхта (ašetʹ / izetʹ korxta) |
3rd singular —сон (son) | корхтась (korxtasʹ) | ашезь / изь корхта (ašezʹ / izʹ korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтаме (korxtame) | ашеме / иземе корхта (ašeme / izeme korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтаде (korxtade) | ашеде / изеде корхта (ašede / izede korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтасть (korxtastʹ) | ашесть / исть корхта (ašestʹ / istʹ korxta) |
Compound future | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | карман корхтама (karman korxtama) | аф карман корхтама (af karman korxtama) |
2nd singular —тон (ton) | кармат корхтама (karmat korxtama) | аф кармат корхтама (af karmat korxtama) |
3rd singular —сон (son) | кармай корхтама (karmaj korxtama) | аф кармай корхтама (af karmaj korxtama) |
1st plural —минь (minʹ) | карматама корхтама (karmatama korxtama) | аф карматама корхтама (af karmatama korxtama) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | карматада корхтама (karmatada korxtama) | аф карматада корхтама (af karmatada korxtama) |
3rd plural —синь (sinʹ) | кармайхть корхтама (karmajxtʹ korxtama) | аф кармайхть корхтама (af karmajxtʹ korxtama) |
Imperative | ||
positive | negative | |
2nd singular —тон (ton) | корхтак (korxtak) | тят корхта (tjat korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтада (korxtada) | тяда корхта (tjada korxta) |
Past II / subjunctive | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | корхталень (korxtalenʹ) | афолень корхта (afolenʹ korxta)1 |
2nd singular —тон (ton) | корхталеть (korxtaletʹ) | афолеть корхта (afoletʹ korxta)1 |
3rd singular —сон (son) | корхталь (korxtalʹ) | афоль корхта (afolʹ korxta)1 |
1st plural —минь (minʹ) | корхталеме (korxtaleme) | афолеме корхта (afoleme korxta)1 |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхталеде (korxtalede) | афоледе корхта (afolede korxta)1 |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтальхть (korxtalʹxtʹ) | афольхть корхта (afolʹxtʹ korxta)1 |
Conditional | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | корхтандярян (korxtandjarjan) | аф корхтандярян (af korxtandjarjan) |
2nd singular —тон (ton) | корхтандярят (korxtandjarjat) | аф корхтандярят (af korxtandjarjat) |
3rd singular —сон (son) | корхтандяряй (korxtandjarjaj) | аф корхтандяряй (af korxtandjarjaj) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтандярятама (korxtandjarjatama) | аф корхтандярятама (af korxtandjarjatama) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтандярятада (korxtandjarjatada) | аф корхтандярятада (af korxtandjarjatada) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтандяряйхть (korxtandjarjajxtʹ) | аф корхтандяряйхть (af korxtandjarjajxtʹ) |
Subjunctive of conditional | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | корхтандярялень (korxtandjarjalenʹ) | афолень корхтандяря (afolenʹ korxtandjarja) |
2nd singular —тон (ton) | корхтандярялеть (korxtandjarjaletʹ) | афолеть корхтандяря (afoletʹ korxtandjarja) |
3rd singular —сон (son) | корхтандяряль (korxtandjarjalʹ) | афоль корхтандяря (afolʹ korxtandjarja) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтандярялеме (korxtandjarjaleme) | афолеме корхтандяря (afoleme korxtandjarja) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтандяряледе (korxtandjarjalede) | афоледе корхтандяря (afolede korxtandjarja) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтандяряльхть (korxtandjarjalʹxtʹ) | афольхть корхтандяря (afolʹxtʹ korxtandjarja) |
Desiderative | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | корхталексолень (korxtaleksolenʹ) | аф корхталексолень (af korxtaleksolenʹ) |
2nd singular —тон (ton) | корхталексолеть (korxtaleksoletʹ) | аф корхталексолеть (af korxtaleksoletʹ) |
3rd singular —сон (son) | корхталексоль (korxtaleksolʹ) | аф корхталексоль (af korxtaleksolʹ) |
1st plural —минь (minʹ) | корхталексолеме (korxtaleksoleme) | аф корхталексолеме (af korxtaleksoleme) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхталексоледе (korxtaleksolede) | аф корхталексоледе (af korxtaleksolede) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхталексольхть (korxtaleksolʹxtʹ) | аф корхталексольхть (af korxtaleksolʹxtʹ) |
Optative | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | корхтазан (korxtazan) | тязан корхта (tjazan korxta) |
2nd singular —тон (ton) | корхтазат (korxtazat) | тязат корхта (tjazat korxta) |
3rd singular —сон (son) | корхтаза (korxtaza) | тяза корхта (tjaza korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтастама (korxtastama) | тястама корхта (tjastama korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтастада (korxtastada) | тястада корхта (tjastada korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтаст (korxtast) | тяст корхта (tjast korxta) |
Non-finite forms | ||
infinitive | корхтамс (korxtams) | |
ma-infinitive / verbal noun | корхтама (korxtama) | |
mda-infinitive | корхтамда (korxtamda) | |
past passive participle | корхтаф (korxtaf) | |
agentive / pres. act. part. | корхтай (korxtaj) | |
gerund | корхтазь (korxtazʹ) | |
gerund negative | апак корхтак (apak korxtak) | |
present passive participle | корхтави (korxtavi) |
1Markers can be switched places, for example, афолень кунда (afolenʹ kunda) → аф кундалень (af kundalenʹ). The historically different past II and subjunctive have merged here, according to Feoktistov, past II uses the form with the bare particle, while subjunctive can use either of the two forms.
Objective conjugation of корхтамс
Present / future | ||
---|---|---|
1st person singular object — монь (monʹ) | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | корхтасамак (korxtasamak) | аф корхтасамак (af korxtasamak) |
3rd singular —сон (son) | корхтасамань (korxtasamanʹ) | аф корхтасамань (af korxtasamanʹ) |
1st plural —минь (minʹ) | — | — |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтасамасть (korxtasamastʹ) | аф корхтасамасть (af korxtasamastʹ) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтасамазь (korxtasamazʹ) | аф корхтасамазь (af korxtasamazʹ) |
2nd person singular object — тонь (tonʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхтате (korxtate) | аф корхтате (af korxtate) |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | корхтатанза (korxtatanza) | аф корхтатанза (af korxtatanza) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтатядязь (korxtatjadjazʹ) | аф корхтатядязь (af korxtatjadjazʹ) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | — | — |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтатядязь (korxtatjadjazʹ) | аф корхтатядязь (af korxtatjadjazʹ) |
3rd person singular object — сонь (sonʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхтаса (korxtasa) | аф корхтаса (af korxtasa) |
2nd singular —тон (ton) | корхтасак (korxtasak) | аф корхтасак (af korxtasak) |
3rd singular —сон (son) | корхтасы (korxtasy) | аф корхтасы (af korxtasy) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтасаськ (korxtasasʹk) | аф корхтасаськ (af korxtasasʹk) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтасасть (korxtasastʹ) | аф корхтасасть (af korxtasastʹ) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтасазь (korxtasazʹ) | аф корхтасазь (af korxtasazʹ) |
1st person plural object — минь (minʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | — | — |
1st plural —минь (minʹ) | — | — |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтасамасть (korxtasamastʹ) | аф корхтасамасть (af korxtasamastʹ) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтасамазь (korxtasamazʹ) | аф корхтасамазь (af korxtasamazʹ) |
2nd person plural object — тинь (tinʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | — | — |
1st plural —минь (minʹ) | корхтатядязь (korxtatjadjazʹ) | аф корхтатядязь (af korxtatjadjazʹ) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | — | — |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтатядязь (korxtatjadjazʹ) | аф корхтатядязь (af korxtatjadjazʹ) |
3rd person plural object — синь (sinʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхтасайне (korxtasajne) | аф корхтасайне (af korxtasajne) |
2nd singular —тон (ton) | корхтасайть (korxtasajtʹ) | аф корхтасайть (af korxtasajtʹ) |
3rd singular —сон (son) | корхтасыне (korxtasyne) | аф корхтасыне (af korxtasyne) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтасаськ (korxtasasʹk) | аф корхтасаськ (af korxtasasʹk) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтасасть (korxtasastʹ) | аф корхтасасть (af korxtasastʹ) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтасазь (korxtasazʹ) | аф корхтасазь (af korxtasazʹ) |
Past I | ||
1st person singular object — монь (monʹ) | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | корхтамайть (korxtamajtʹ) | ашемайть корхта (ašemajtʹ korxta) |
3rd singular —сон (son) | корхтамань (korxtamanʹ) | ашемань корхта (ašemanʹ korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | — | — |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтамасть (korxtamastʹ) | ашемасть корхта (ašemastʹ korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтамазь (korxtamazʹ) | ашемазь корхта (ašemazʹ korxta) |
2nd person singular object — тонь (tonʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхтайхтнень (korxtajxtnenʹ) | ашихтень корхта (ašixtenʹ korxta) |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | корхтанзе (korxtanze) | ашензе корхта (ašenze korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтадязь (korxtadjazʹ) | ашедязь корхта (ašedjazʹ korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | — | — |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтадязь (korxtadjazʹ) | ашедязь корхта (ašedjazʹ korxta) |
3rd person singular object — сонь (sonʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхтайне (korxtajne) | ашине корхта (ašine korxta) |
2nd singular —тон (ton) | корхтайть (korxtajtʹ) | ашить корхта (ašitʹ korxta) |
3rd singular —сон (son) | корхтазе (korxtaze) | ашезе корхта (ašeze korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтаськ (korxtasʹk) | ашеськ корхта (ašesʹk korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтасть (korxtastʹ) | ашесть корхта (ašestʹ korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтазь (korxtazʹ) | ашезь корхта (ašezʹ korxta) |
1st person plural object — минь (minʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | — | — |
1st plural —минь (minʹ) | — | — |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтамасть (korxtamastʹ) | ашемасть корхта (ašemastʹ korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтамазь (korxtamazʹ) | ашемазь корхта (ašemazʹ korxta) |
2nd person plural object — тинь (tinʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | — | — |
1st plural —минь (minʹ) | корхтадязь (korxtadjazʹ) | ашедязь корхта (ašedjazʹ korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | — | — |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтадязь (korxtadjazʹ) | ашедязь корхта (ašedjazʹ korxta) |
3rd person plural object — синь (sinʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхтайне (korxtajne) | ашине корхта (ašine korxta) |
2nd singular —тон (ton) | корхтайть (korxtajtʹ) | ашить корхта (ašitʹ korxta) |
3rd singular —сон (son) | корхтазень (korxtazenʹ) | ашезень корхта (ašezenʹ korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | корхтаськ (korxtasʹk) | ашеськ корхта (ašesʹk korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхтасть (korxtastʹ) | ашесть корхта (ašestʹ korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхтазь (korxtazʹ) | ашезь корхта (ašezʹ korxta) |
Past II / subjunctive | ||
1st person singular object — монь (monʹ) | ||
positive | negative | |
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | корхталемайть (korxtalemajtʹ) | афолемайть корхта (afolemajtʹ korxta) |
3rd singular —сон (son) | корхталемань (korxtalemanʹ) | афолемань корхта (afolemanʹ korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | — | — |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхталемасть (korxtalemastʹ) | афолемасть корхта (afolemastʹ korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхталемазь (korxtalemazʹ) | афолемазь корхта (afolemazʹ korxta) |
2nd person singular object — тонь (tonʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхталихтень (korxtalixtenʹ) | афолихтень корхта (afolixtenʹ korxta) |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | корхталензе (korxtalenze) | афолензе корхта (afolenze korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | корхталедязь (korxtaledjazʹ) | афоледязь корхта (afoledjazʹ korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | — | — |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхталедязь (korxtaledjazʹ) | афоледязь корхта (afoledjazʹ korxta) |
3rd person singular object — сонь (sonʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхталине (korxtaline) | афолине корхта (afoline korxta) |
2nd singular —тон (ton) | корхталить (korxtalitʹ) | афолить корхта (afolitʹ korxta) |
3rd singular —сон (son) | корхталезе (korxtaleze) | афолезе корхта (afoleze korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | корхталеськ (korxtalesʹk) | афолеськ корхта (afolesʹk korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхталесть (korxtalestʹ) | афолесть корхта (afolestʹ korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхталезь (korxtalezʹ) | афолезь корхта (afolezʹ korxta) |
1st person plural object — минь (minʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | — | — |
1st plural —минь (minʹ) | — | — |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхталемасть (korxtalemastʹ) | афолемасть корхта (afolemastʹ korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхталемазь (korxtalemazʹ) | афолемазь корхта (afolemazʹ korxta) |
2nd person plural object — тинь (tinʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | — | — |
2nd singular —тон (ton) | — | — |
3rd singular —сон (son) | — | — |
1st plural —минь (minʹ) | корхталедязь (korxtaledjazʹ) | афоледязь корхта (afoledjazʹ korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | — | — |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхталедязь (korxtaledjazʹ) | афоледязь корхта (afoledjazʹ korxta) |
3rd person plural object — синь (sinʹ) | ||
1st singular — мон (mon) | корхталине (korxtaline) | афолине корхта (afoline korxta) |
2nd singular —тон (ton) | корхталить (korxtalitʹ) | афолить корхта (afolitʹ korxta) |
3rd singular —сон (son) | корхталезень (korxtalezenʹ) | афолезень корхта (afolezenʹ korxta) |
1st plural —минь (minʹ) | корхталеськ (korxtalesʹk) | афолеськ корхта (afolesʹk korxta) |
2nd plural —тинь (tinʹ) | корхталесть (korxtalestʹ) | афолесть корхта (afolestʹ korxta) |
3rd plural —синь (sinʹ) | корхталезь (korxtalezʹ) | афолезь корхта (afolezʹ korxta) |
Derived terms
- корхтамакс (korxtamaks)
- корхтай (korxtaj)
- корхтама (korxtama)
- апак корхтак ащема (apak korxtak aščema)
- корхтаф (korxtaf)
References
- Veršinin, V. I. (2005) Etimologičeskij slovarʹ mordovskix (erzjanskovo i mokšanskovo) jazykov [Etymological dictionary of Mordvinic (Erzya and Moksha) languages] (in Russian), volume 2, Joškar Ola, page 167