жыр

жыр

See also: җыр

Kazakh

Cyrillic	жыр (jyr)
Arabic	جىر‎
Latin

Etymology

Proto-Turkic *yïr (“song”).

Cognate withTatar җыр (cır),Bashkir йыр (yır),Karachay-Balkar джыр (cır), Kumyk йыр (yır), etc.

Noun

жыр • (jyr)

1. song
2. epic, epopee, saga

Declension

declension of жыр

	singular (жекеше)	plural (көпше)
nominative (атау септік)	жыр (jyr)	жырлар (jyrlar)
genitive (ілік септік)	жырдың (jyrdyñ)	жырлардың (jyrlardyñ)
dative (барыс септік)	жырға (jyrğa)	жырларға (jyrlarğa)
accusative (табыс септік)	жырды (jyrdy)	жырларды (jyrlardy)
locative (жатыс септік)	жырда (jyrda)	жырларда (jyrlarda)
ablative (шығыс септік)	жырдан (jyrdan)	жырлардан (jyrlardan)
instrumental (көмектес септік)	жырмен (jyrmen)	жырлармен (jyrlarmen)

Synonyms

• (song): ән (än)
• (epic): эпопея (epopeä), эпос (epos)

---

Komi-Zyrian

Жыр.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈʒɯr/, [ˈʒ̺ɯ̈r]
• Hyphenation: жыр

Noun

жыр • (žyr)

1. room, chamber

Declension

Declension of жыр (stem: жырй-)
		singular	plural
nominative		жыр (žyr)	жыръяс (žyrjas)
accusative	I*	жыр (žyr)	жыръяс (žyrjas)
	II*	жырйӧс (žyrjös)	жыръясӧс (žyrjasös)
instrumental		жырйӧн (žyrjön)	жыръясӧн (žyrjasön)
comitative		жыркӧд (žyrköd)	жыръяскӧд (žyrjasköd)
caritive		жыртӧг (žyrtög)	жыръястӧг (žyrjastög)
consecutive		жырла (žyrla)	жыръясла (žyrjasla)
genitive		жырлӧн (žyrlön)	жыръяслӧн (žyrjaslön)
ablative		жырлысь (žyrlysʹ)	жыръяслысь (žyrjaslysʹ)
dative		жырлы (žyrly)	жыръяслы (žyrjasly)
inessive		жырйын (žyrjyn)	жыръясын (žyrjasyn)
elative		жырйысь (žyrjysʹ)	жыръясысь (žyrjasysʹ)
illative		жырйӧ (žyrjö)	жыръясӧ (žyrjasö)
egressive		жырсянь (žyrsʹanʹ)	жыръяссянь (žyrjassʹanʹ)
approximative		жырлань (žyrlanʹ)	жыръяслань (žyrjaslanʹ)
terminative		жырйӧдз (žyrjödzʹ)	жыръясӧдз (žyrjasödzʹ)
prolative	I	жырйӧд (žyrjöd)	жыръясӧд (žyrjasöd)
	II	жырті (žyrti)	жыръясті (žyrjasti)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Possessive declension of жыр
First person singular singular plural nominative жырйӧй (žyrjöj) жыръясӧй (žyrjasöj) accusative I* жырйӧй (žyrjöj) жыръясӧй (žyrjasöj) II* жырйӧс (žyrjös) жыръясӧс (žyrjasös) instrumental жырнам (žyrnam) жыръяснам (žyrjasnam) comitative жырйӧйкӧд (žyrjöjköd) жыръясӧйкӧд (žyrjasöjköd) caritive жыртӧгым (žyrtögym) жыръястӧгым (žyrjastögym) consecutive жырйӧйла (žyrjöjla) жыръясӧйла (žyrjasöjla) genitive жырйӧйлӧн (žyrjöjlön) жыръясӧйлӧн (žyrjasöjlön) ablative жырйӧйлысь (žyrjöjlysʹ) жыръясӧйлысь (žyrjasöjlysʹ) dative жырйӧйлы (žyrjöjly) жыръясӧйлы (žyrjasöjly) inessive жыръям (žyrjam) жыръясам (žyrjasam) elative жырсьым (žyrsʹym) жыръяссьым (žyrjassʹym) illative жыръям (žyrjam) жыръясам (žyrjasam) egressive жырсяньым (žyrsʹanʹym) жыръяссяньым (žyrjassʹanʹym) approximative жырланьым (žyrlanʹym) жыръясланьым (žyrjaslanʹym) terminative жырйӧдзым (žyrjödzʹym) жыръясӧдзым (žyrjasödzʹym) prolative I жырйӧдым (žyrjödym) жыръясӧдым (žyrjasödym) II жыртіым (žyrtiym) жыръястіым (žyrjastiym) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person singular singular plural nominative жырйыд (žyrjyd) жыръясыд (žyrjasyd) accusative I* жырйыд (žyrjyd) жыръясыд (žyrjasyd) II* жыртӧ (žyrtö) жыръястӧ (žyrjastö) instrumental жырнад (žyrnad) жыръяснад (žyrjasnad) comitative жырйыдкӧд (žyrjydköd) жыръясыдкӧд (žyrjasydköd) caritive жыртӧгыд (žyrtögyd) жыръястӧгыд (žyrjastögyd) consecutive жырйыдла (žyrjydla) жыръясыдла (žyrjasydla) genitive жырйыдлӧн (žyrjydlön) жыръясыдлӧн (žyrjasydlön) ablative жырйыдлысь (žyrjydlysʹ) жыръясыдлысь (žyrjasydlysʹ) dative жырйыдлы (žyrjydly) жыръясыдлы (žyrjasydly) inessive жыръяд (žyrjad) жыръясад (žyrjasad) elative жырсьыд (žyrsʹyd) жыръяссьыд (žyrjassʹyd) illative жыръяд (žyrjad) жыръясад (žyrjasad) egressive жырсяньыд (žyrsʹanʹyd) жыръяссяньыд (žyrjassʹanʹyd) approximative жырланьыд (žyrlanʹyd) жыръясланьыд (žyrjaslanʹyd) terminative жырйӧдзыд (žyrjödzʹyd) жыръясӧдзыд (žyrjasödzʹyd) prolative I жырйӧдыд (žyrjödyd) жыръясӧдыд (žyrjasödyd) II жыртіыд (žyrtiyd) жыръястіыд (žyrjastiyd) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person singular singular plural nominative жырйыс (žyrjys) жыръясыс (žyrjasys) accusative I* жырйыс (žyrjys) жыръясыс (žyrjasys) II* жырсӧ (žyrsö) жыръяссӧ (žyrjassö) instrumental жырнас (žyrnas) жыръяснас (žyrjasnas) comitative жырйыскӧд (žyrjysköd) жыръясыскӧд (žyrjasysköd) caritive жыртӧгыс (žyrtögys) жыръястӧгыс (žyrjastögys) consecutive жырйысла (žyrjysla) жыръясысла (žyrjasysla) genitive жырйыслӧн (žyrjyslön) жыръясыслӧн (žyrjasyslön) ablative жырйыслысь (žyrjyslysʹ) жыръясыслысь (žyrjasyslysʹ) dative жырйыслы (žyrjysly) жыръясыслы (žyrjasysly) inessive жыръяс (žyrjas) жыръясас (žyrjasas) elative жырсьыс (žyrsʹys) жыръяссьыс (žyrjassʹys) illative жыръяс (žyrjas) жыръясас (žyrjasas) egressive жырсяньыс (žyrsʹanʹys) жыръяссяньыс (žyrjassʹanʹys) approximative жырланьыс (žyrlanʹys) жыръясланьыс (žyrjaslanʹys) terminative жырйӧдзыс (žyrjödzʹys) жыръясӧдзыс (žyrjasödzʹys) prolative I жырйӧдыс (žyrjödys) жыръясӧдыс (žyrjasödys) II жыртіыс (žyrtiys) жыръястіыс (žyrjastiys) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
First person plural singular plural nominative жырным (žyrnym) жыръясным (žyrjasnym) accusative I* жырным (žyrnym) жыръясным (žyrjasnym) II* жырнымӧ (žyrnymö) жыръяснымӧ (žyrjasnymö) instrumental жырнаным (žyrnanym) жыръяснаным (žyrjasnanym) comitative жырнымкӧд (žyrnymköd) жыръяснымкӧд (žyrjasnymköd) caritive жыртӧгным (žyrtögnym) жыръястӧгным (žyrjastögnym) consecutive жырнымла (žyrnymla) жыръяснымла (žyrjasnymla) genitive жырнымлӧн (žyrnymlön) жыръяснымлӧн (žyrjasnymlön) ablative жырнымлысь (žyrnymlysʹ) жыръяснымлысь (žyrjasnymlysʹ) dative жырнымлы (žyrnymly) жыръяснымлы (žyrjasnymly) inessive жыръяным (žyrjanym) жыръясаным (žyrjasanym) elative жырсьыным (žyrsʹynym) жыръяссьыным (žyrjassʹynym) illative жыръяным (žyrjanym) жыръясаным (žyrjasanym) egressive жырсяньыным (žyrsʹanʹynym) жыръяссяньыным (žyrjassʹanʹynym) approximative жырланьыным (žyrlanʹynym) жыръясланьыным (žyrjaslanʹynym) terminative жырйӧдзыным (žyrjödzʹynym) жыръясӧдзыным (žyrjasödzʹynym) prolative I жырйӧдыным (žyrjödynym) жыръясӧдыным (žyrjasödynym) II жыртіыным (žyrtiynym) жыръястіыным (žyrjastiynym) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person plural singular plural nominative жырныд (žyrnyd) жыръясныд (žyrjasnyd) accusative I* жырныд (žyrnyd) жыръясныд (žyrjasnyd) II* жырнытӧ (žyrnytö) жыръяснытӧ (žyrjasnytö) instrumental жырнаныд (žyrnanyd) жыръяснаныд (žyrjasnanyd) comitative жырныдкӧд (žyrnydköd) жыръясныдкӧд (žyrjasnydköd) caritive жыртӧгныд (žyrtögnyd) жыръястӧгныд (žyrjastögnyd) consecutive жырныдла (žyrnydla) жыръясныдла (žyrjasnydla) genitive жырныдлӧн (žyrnydlön) жыръясныдлӧн (žyrjasnydlön) ablative жырныдлысь (žyrnydlysʹ) жыръясныдлысь (žyrjasnydlysʹ) dative жырныдлы (žyrnydly) жыръясныдлы (žyrjasnydly) inessive жыръяныд (žyrjanyd) жыръясаныд (žyrjasanyd) elative жырсьыныд (žyrsʹynyd) жыръяссьыныд (žyrjassʹynyd) illative жыръяныд (žyrjanyd) жыръясаныд (žyrjasanyd) egressive жырсяньыныд (žyrsʹanʹynyd) жыръяссяньыныд (žyrjassʹanʹynyd) approximative жырланьыныд (žyrlanʹynyd) жыръясланьыныд (žyrjaslanʹynyd) terminative жырйӧдзыныд (žyrjödzʹynyd) жыръясӧдзыныд (žyrjasödzʹynyd) prolative I жырйӧдыныд (žyrjödynyd) жыръясӧдыныд (žyrjasödynyd) II жыртіыныд (žyrtiynyd) жыръястіыныд (žyrjastiynyd) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person plural singular plural nominative жырныс (žyrnys) жыръясныс (žyrjasnys) accusative I* жырныс (žyrnys) жыръясныс (žyrjasnys) II* жырнысӧ (žyrnysö) жыръяснысӧ (žyrjasnysö) instrumental жырнаныс (žyrnanys) жыръяснаныс (žyrjasnanys) comitative жырнымкӧс (žyrnymkös) жыръяснымкӧс (žyrjasnymkös) caritive жыртӧгныс (žyrtögnys) жыръястӧгныс (žyrjastögnys) consecutive жырнысла (žyrnysla) жыръяснысла (žyrjasnysla) genitive жырныслӧн (žyrnyslön) жыръясныслӧн (žyrjasnyslön) ablative жырныслысь (žyrnyslysʹ) жыръясныслысь (žyrjasnyslysʹ) dative жырныслы (žyrnysly) жыръясныслы (žyrjasnysly) inessive жыръяныс (žyrjanys) жыръясаныс (žyrjasanys) elative жырсьыныс (žyrsʹynys) жыръяссьыныс (žyrjassʹynys) illative жыръаныс (žyranys) жыръясаныс (žyrjasanys) egressive жырсяньыныс (žyrsʹanʹynys) жыръяссяньыныс (žyrjassʹanʹynys) approximative жырланьыныс (žyrlanʹynys) жыръясланьыныс (žyrjaslanʹynys) terminative жырйӧдзыныс (žyrjödzʹynys) жыръясӧдзыныс (žyrjasödzʹynys) prolative I жырйӧдыныс (žyrjödynys) жыръясӧдыныс (žyrjasödynys) II жыртіыныс (žyrtiynys) жыръястіыныс (žyrjastiynys) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

References

• Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 31
• L. M. Beznosikova; E. A. Ajbabina; R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 217