çıçırgan
Turkish
Alternative forms
- çişkan
Etymology
A Mongolic borrowing: compare Middle Mongolian [script needed] (čičar-γana), Mongolian чацаргана (chatsargana), Kalmyk чичрһн (çiçrhn), чичирһене (çiçirhene), цацрһан (tsatsrhan, “sea buckthorn”).
Cognate with Tuvan чыжыргана (çıjırgana), Kyrgyz чычырканак (çıçırkanak) (whence Russian джерганак (džerganak)), Southern Altai чычрана (čïčrana), Northern Altai чычырана (čïčïrana), Tatar сырганак (sırganaq), Bashkir һырғанаҡ (hïrğanaq), Kazakh шырғанақ (şırğanaq), Uzbek jirgʻanoq (“sea buckthorn”).
Noun
çıçırgan (Pasinler)
- sea buckthorn, sandthorn (Hippophae rhamnoides)
- Synonyms: cıcılık, çalıgagası, (Sivas) sincan, (Sivas) zincan, yer iğdesi, yalancı iğde
Descendants
- → Armenian: չիչխան (čʿičʿxan)
References
- “çıçırgan”, in Türkiye'de halk ağzından derleme sözlüğü [Compilation Dictionary of Popular Speech in Turkey] (in Turkish), volume III, Ankara: Türk Dil Kurumu, 1968, page 1158a
- Alkayış, Fatih (2007) Türkiye Türkçesinde bitki adları [Plant Names in Turkish of Turkey] (in Turkish), doctoral thesis, Kayseri: T.C. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, page 263
- Alkayış, Fatih (2019) Türkiye Türkçesinde bitki adları [Plant Names in Turkish of Turkey] (in Turkish), Istanbul: Hiperlink Yayınları, page 214
- Baytop, Turhan (1984) Türkiye'de bitkiler ile tedavi (geçmişte ve bugün) (İstanbul Üniversitesi yayınları; 3255), Istanbul: Istanbul University, page 260
- Baytop, Turhan (2007) Türkçe bitki adları sözlüğü [Dictionary of Turkish Plant Names] (Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınlan; 578), 3rd edition, Ankara: Türk Dil Kurumu, page 70
- Çağbayır, Yaşar (2007) , “çıçırgan”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume I, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 951b
- Дмитриева, Л. В. (1976) , “Монголизмы в тюркской растительной лексике [Mongolisms in Turkic plant vocabulary]”, in Советская тюркология, issue 3, page 39 of 37–40
- Khabtagaeva, Bayarma (2009) Mongolic Elements in Tuvan, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, page 156
- Räsänen, Martti (1969) Versuch eines etymologischen Wörterbuchs der Türksprachen (in German), Helsinki: Suomalais-ugrilainen seura, page 110a
- Sanžejev, G. D.; Orlovskaja, M. N.; Ševernina, Z. V. (2015) Etimologičeskij slovarʹ mongolʹskix jazykov: v 3 t. [Etymological dictionary of Mongolic languages: in 3 vols.] (in Russian), volume I, Moscow: Institute of Oriental Studies of the Russian Academy of Sciences, page 141