yıkamak
Turkish
Etymology
From Ottoman Turkish یایقامق (yaykamak, “to wash”). There are two theories about the further etymology:
- Altaicists construct Proto-Turkic *jAńka- (“to shake, bring into motion”), and derive it from Proto-Altaic *leńa ("to incline, sway, shake").[1] Compare Mongolian найгах (najgax, “to shake, sway”).
- According to Nişanyan it is derived from Old Turkic [script needed] (yayık, “agitation, playful, unstable”), derived from Old Turkic [script needed] (yay-, “to shake, rinse”),[2] therefore it must be a secondary form derived from Proto-Turkic *jāj- (“to shake, rinse”). See yayık.
Compare çalkalamak for a similar semantic reach.
Verb
yıkamak (third-person singular simple present yıkar)
- (transitive) to wash
- Arabamı yıkayacağım. ― I will wash my car.
Conjugation
Conjugation of yıkamak
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
| Positive declarative | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | yıkamak | |||||||
| impersonal participle | imperfective | yıkayan | ||||||
| perfective | yıkamış | |||||||
| prospective | yıkayacak | |||||||
| personal participle | non-prospective | yıkadığım | yıkadığın | yıkadığı | yıkadığımız | yıkadığınız | yıkadıkları | |
| prospective | yıkayacağım | yıkayacağın | yıkayacağı | yıkayacağımız | yıkayacağınız | yıkayacakları | ||
| verbal noun | yıkama | |||||||
| way of doing | yıkayış | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | yıkarım | yıkarsın | yıkar | yıkarız | yıkarsınız | yıkarlar |
| imperfective | yıkıyorum | yıkıyorsun | yıkıyor | yıkıyoruz | yıkıyorsunuz | yıkıyorlar | ||
| past | perfective | yıkadım | yıkadın | yıkadı | yıkadık | yıkadınız | yıkadılar | |
| imperfective | yıkıyordum | yıkıyordun | yıkıyordu | yıkıyorduk | yıkıyordunuz | yıkıyorlardı | ||
| future | yıkayacağım | yıkayacaksın | yıkayacak | yıkayacağız | yıkayacaksınız | yıkayacaklar | ||
| inferential | perfective | yıkamışım | yıkamışsın | yıkamış | yıkamışız | yıkamışsınız | yıkamışlar | |
| aorist | yıkarmışım | yıkarmışsın | yıkarmış | yıkarmışız | yıkarmışsınız | yıkarmışlar | ||
| imperfective | yıkıyormuşum | yıkıyormuşsun | yıkıyormuş | yıkıyormuşuz | yıkıyormuşsunuz | yıkıyormuşlar | ||
| conditional | simple | yıkasam | yıkasan | yıkasa | yıkasak | yıkasanız | yıkasalar | |
| perfective | yıkasaydım | yıkasaydın | yıkasaydı | yıkasaydık | yıkasaydınız | yıkasaydılar | ||
| optative | yıkayayım | yıkayasın | yıkaya | yıkayalım | yıkayasınız | yıkayalar | ||
| progressive | yıkamaktayım | yıkamaktasın | yıkamakta | yıkamaktayız | yıkamaktasınız | yıkamaktalar | ||
| necessitative | yıkamalıyım | yıkamalısın | yıkamalı | yıkamalıyız | yıkamalısınız | yıkamalılar | ||
| imperative | yıka | yıkasın | yıkayın | yıkasınlar | ||||
| Positive interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | yıkar mıyım? | yıkar mısın? | yıkar mı? | yıkar mıyız? | yıkar mısınız? | yıkarlar mı? |
| imperfective | yıkıyor muyum? | yıkıyor musun? | yıkıyor mu? | yıkıyor muyuz? | yıkıyor musunuz? | yıkıyorlar mı? | ||
| past | perfective | yıkadım mı? | yıkadın mı? | yıkadı mı? | yıkadık mı? | yıkadınız mı? | yıkadılar mı? | |
| imperfective | yıkıyor muydum? | yıkıyor muydun? | yıkıyor muydu? | yıkıyor muyduk? | yıkıyor muydunuz? | yıkıyorlar mıydı? | ||
| future | yıkayacak mıyım? | yıkayacak mısın? | yıkayacak mı? | yıkayacak mıyız? | yıkayacak mısınız? | yıkayacaklar mı? | ||
| inferential | perfective | yıkamış mıyım? | yıkamış mısın? | yıkamış mı? | yıkamış mıyız? | yıkamış mısınız? | yıkamışlar mı? | |
| aorist | yıkar mıymışım? | yıkar mıymışsın? | yıkar mıymış? | yıkar mıymışız? | yıkar mıymışsınız? | yıkarlar mıymış? | ||
| imperfective | yıkıyor muymuşum? | yıkıyor muymuşsun? | yıkıyor muymuş? | yıkıyor muymuşuz? | yıkıyor muymuşsunuz? | yıkıyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | yıkasam mı? | yıkasan mı? | yıkasa mı? | yıkasak mı? | yıkasanız mı? | yıkasalar mı? | |
| perfective | yıkasa mıydım? | yıkasa mıydın? | yıkasa mıydı? | yıkasa mıydık? | yıkasa mıydınız? | yıkasalar mıydı? | ||
| progressive | yıkamakta mıyım? | yıkamakta mısın? | yıkamakta mı? | yıkamakta mıyız? | yıkamakta mısınız? | yıkamaktalar mı? | ||
| necessitative | yıkamalı mıyım? | yıkamalı mısın? | yıkamalı mı? | yıkamalı mıyız? | yıkamalı mısınız? | yıkamalılar mı? | ||
| Negative declarative | ||||||||
| infinitive | yıkamamak | |||||||
| impersonal participle | imperfective | yıkamayan | ||||||
| perfective | yıkamamış | |||||||
| prospective | yıkamayacak | |||||||
| personal participle | non-prospective | yıkamadığım | yıkamadığın | yıkamadığı | yıkamadığımız | yıkamadığınız | yıkamadıkları | |
| prospective | yıkamayacağım | yıkamayacağın | yıkamayacağı | yıkamayacağımız | yıkamayacağınız | yıkamayacakları | ||
| verbal noun | yıkamama | |||||||
| way of doing | yıkamayış | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | yıkamam | yıkamazsın | yıkamaz | yıkamayız | yıkamazsınız | yıkamazlar |
| imperfective | yıkamıyorum | yıkamıyorsun | yıkamıyor | yıkamıyoruz | yıkamıyorsunuz | yıkamıyorlar | ||
| past | perfective | yıkamadım | yıkamadın | yıkamadı | yıkamadık | yıkamadınız | yıkamadılar | |
| imperfective | yıkamıyordum | yıkamıyordun | yıkamıyordu | yıkamıyorduk | yıkamıyordunuz | yıkamıyordular | ||
| future | yıkamayacağım | yıkamayacaksın | yıkamayacak | yıkamayacağız | yıkamayacaksınız | yıkamayacaklar | ||
| inferential | perfective | yıkamamışım | yıkamamışsın | yıkamamış | yıkamamışız | yıkamamışsınız | yıkamamışlar | |
| aorist | yıkamazmışım | yıkamazmışsın | yıkamazmış | yıkamazmışız | yıkamazmışsınız | yıkamazmışlar | ||
| imperfective | yıkamıyormuşum | yıkamıyormuşsun | yıkamıyormuş | yıkamıyormuşuz | yıkamıyormuşsunuz | yıkamıyormuşlar | ||
| conditional | simple | yıkamasam | yıkamasan | yıkamasa | yıkamasak | yıkamasanız | yıkamasalar | |
| perfective | yıkamasaydım | yıkamasaydın | yıkamasaydı | yıkamasaydık | yıkamasaydınız | yıkamasaydılar | ||
| optative | yıkamayayım | yıkamayasın | yıkamaya | yıkamayalım | yıkamayasınız | yıkamayalar | ||
| progressive | yıkamamaktayım | yıkamamaktasın | yıkamamakta | yıkamamaktayız | yıkamamaktasınız | yıkamamaktalar | ||
| necessitative | yıkamamalıyım | yıkamamalısın | yıkamamalı | yıkamamalıyız | yıkamamalısınız | yıkamamalılar | ||
| imperative | yıkama | yıkamasın | yıkamayın | yıkamasınlar | ||||
| Negative interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | yıkamaz mıyım? | yıkamaz mısın? | yıkamaz mı? | yıkamaz mıyız? | yıkamaz mısınız? | yıkamazlar mı? |
| imperfective | yıkamıyor muyum? | yıkamıyor musun? | yıkamıyor mu? | yıkamıyor muyuz? | yıkamıyor musunuz? | yıkamıyorlar mı? | ||
| past | perfective | yıkamadım mı? | yıkamadın mı? | yıkamadı mı? | yıkamadık mı? | yıkamadınız mı? | yıkamadılar mı? | |
| imperfective | yıkamıyor muydum? | yıkamıyor muydun? | yıkamıyor muydu? | yıkamıyor muyduk? | yıkamıyor muydunuz? | yıkamıyorlar mıydı? | ||
| future | yıkamayacak mıyım? | yıkamayacak mısın? | yıkamayacak mı? | yıkamayacak mıyız? | yıkamayacak mısınız? | yıkamayacaklar mı? | ||
| inferential | perfective | yıkamamış mıyım? | yıkamamış mısın? | yıkamamış mı? | yıkamamış mıyız? | yıkamamış mısınız? | yıkamamışlar mı? | |
| aorist | yıkamaz mıymışım? | yıkamaz mıymışsın? | yıkamaz mıymış? | yıkamaz mıymışız? | yıkamaz mıymışsınız? | yıkamazlar mıymış? | ||
| imperfective | yıkamıyor muymuşum? | yıkamıyor muymuşsun? | yıkamıyor muymuş? | yıkamıyor muymuşuz? | yıkamıyor muymuşsunuz? | yıkamıyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | yıkamasam mı? | yıkamasan mı? | yıkamasa mı? | yıkamasak mı? | yıkamasanız mı? | yıkamasalar mı? | |
| perfective | yıkamasa mıydım? | yıkamasa mıydın? | yıkamasa mıydı? | yıkamasa mıydık? | yıkamasa mıydınız? | yıkamasalar mıydı? | ||
| progressive | yıkamamakta mıyım? | yıkamamakta mısın? | yıkamamakta mı? | yıkamamakta mıyız? | yıkamamakta mısınız? | yıkamamaktalar mı? | ||
| necessitative | yıkamamalı mıyım? | yıkamamalı mısın? | yıkamamalı mı? | yıkamamalı mıyız? | yıkamamalı mısınız? | yıkamamalılar mı? | ||
Synonyms
- yumak
Derived terms
- yıkama
- yıkayış
- yıkanmak
- yıkatmak
- yıkamamak
- yıkayamamak
- yıkayabilmek
Related terms
- yayık
References
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003) Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill: “*leńa”
- Nişanyan, Sevan (2002–), “yıka-”, in Nişanyan Sözlük