xwayisa
Zulu
Etymology
From -xwaya + -isa.
Pronunciation
IPA(key): /ǁwajíːsa/
Verb
-xwayísa
- (transitive) to warn, to caution
Inflection
Tone H | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Infinitive | ukuxwayisa | ||||||||
Positive | Negative | ||||||||
Infinitive | ukuxwayisa | ukungaxwayisi | |||||||
Imperative | |||||||||
Simple | + object concord | ||||||||
Singular | xwayisa | -xwayise | |||||||
Plural | xwayisani | -xwayiseni | |||||||
Present | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiyaxwayisa, ngixwayisa | engixwayisayo, engixwayisa | ngixwayisa | angixwayisi | engingaxwayisi | ngingaxwayisi | |||
2nd singular | uyaxwayisa, uxwayisa | oxwayisayo, oxwayisa | uxwayisa | awuxwayisi | ongaxwayisi | ungaxwayisi | |||
1st plural | siyaxwayisa, sixwayisa | esixwayisayo, esixwayisa | sixwayisa | asixwayisi | esingaxwayisi | singaxwayisi | |||
2nd plural | niyaxwayisa, nixwayisa | enixwayisayo, enixwayisa | nixwayisa | anixwayisi | eningaxwayisi | ningaxwayisi | |||
Class 1 | uyaxwayisa, uxwayisa | oxwayisayo, oxwayisa | exwayisa | akaxwayisi | ongaxwayisi | engaxwayisi | |||
Class 2 | bayaxwayisa, baxwayisa | abaxwayisayo, abaxwayisa | bexwayisa | abaxwayisi | abangaxwayisi | bengaxwayisi | |||
Class 3 | uyaxwayisa, uxwayisa | oxwayisayo, oxwayisa | uxwayisa | awuxwayisi | ongaxwayisi | ungaxwayisi | |||
Class 4 | iyaxwayisa, ixwayisa | exwayisayo, exwayisa | ixwayisa | ayixwayisi | engaxwayisi | ingaxwayisi | |||
Class 5 | liyaxwayisa, lixwayisa | elixwayisayo, elixwayisa | lixwayisa | alixwayisi | elingaxwayisi | lingaxwayisi | |||
Class 6 | ayaxwayisa, axwayisa | axwayisayo, axwayisa | exwayisa | awaxwayisi | angaxwayisi | engaxwayisi | |||
Class 7 | siyaxwayisa, sixwayisa | esixwayisayo, esixwayisa | sixwayisa | asixwayisi | esingaxwayisi | singaxwayisi | |||
Class 8 | ziyaxwayisa, zixwayisa | ezixwayisayo, ezixwayisa | zixwayisa | azixwayisi | ezingaxwayisi | zingaxwayisi | |||
Class 9 | iyaxwayisa, ixwayisa | exwayisayo, exwayisa | ixwayisa | ayixwayisi | engaxwayisi | ingaxwayisi | |||
Class 10 | ziyaxwayisa, zixwayisa | ezixwayisayo, ezixwayisa | zixwayisa | azixwayisi | ezingaxwayisi | zingaxwayisi | |||
Class 11 | luyaxwayisa, luxwayisa | oluxwayisayo, oluxwayisa | luxwayisa | aluxwayisi | olungaxwayisi | lungaxwayisi | |||
Class 14 | buyaxwayisa, buxwayisa | obuxwayisayo, obuxwayisa | buxwayisa | abuxwayisi | obungaxwayisi | bungaxwayisi | |||
Class 15 | kuyaxwayisa, kuxwayisa | okuxwayisayo, okuxwayisa | kuxwayisa | akuxwayisi | okungaxwayisi | kungaxwayisi | |||
Class 17 | kuyaxwayisa, kuxwayisa | okuxwayisayo, okuxwayisa | kuxwayisa | akuxwayisi | okungaxwayisi | kungaxwayisi | |||
Recent past | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngixwayisile, ngixwayisē | engixwayisile, engixwayisē | ngixwayisile, ngixwayisē | angixwayisanga | engingaxwayisanga | ngingaxwayisanga | |||
2nd singular | uxwayisile, uxwayisē | oxwayisile, oxwayisē | uxwayisile, uxwayisē | awuxwayisanga | ongaxwayisanga | ungaxwayisanga | |||
1st plural | sixwayisile, sixwayisē | esixwayisile, esixwayisē | sixwayisile, sixwayisē | asixwayisanga | esingaxwayisanga | singaxwayisanga | |||
2nd plural | nixwayisile, nixwayisē | enixwayisile, enixwayisē | nixwayisile, nixwayisē | anixwayisanga | eningaxwayisanga | ningaxwayisanga | |||
Class 1 | uxwayisile, uxwayisē | oxwayisile, oxwayisē | exwayisile, exwayisē | akaxwayisanga | ongaxwayisanga | engaxwayisanga | |||
Class 2 | baxwayisile, baxwayisē | abaxwayisile, abaxwayisē | bexwayisile, bexwayisē | abaxwayisanga | abangaxwayisanga | bengaxwayisanga | |||
Class 3 | uxwayisile, uxwayisē | oxwayisile, oxwayisē | uxwayisile, uxwayisē | awuxwayisanga | ongaxwayisanga | ungaxwayisanga | |||
Class 4 | ixwayisile, ixwayisē | exwayisile, exwayisē | ixwayisile, ixwayisē | ayixwayisanga | engaxwayisanga | ingaxwayisanga | |||
Class 5 | lixwayisile, lixwayisē | elixwayisile, elixwayisē | lixwayisile, lixwayisē | alixwayisanga | elingaxwayisanga | lingaxwayisanga | |||
Class 6 | axwayisile, axwayisē | axwayisile, axwayisē | exwayisile, exwayisē | awaxwayisanga | angaxwayisanga | engaxwayisanga | |||
Class 7 | sixwayisile, sixwayisē | esixwayisile, esixwayisē | sixwayisile, sixwayisē | asixwayisanga | esingaxwayisanga | singaxwayisanga | |||
Class 8 | zixwayisile, zixwayisē | ezixwayisile, ezixwayisē | zixwayisile, zixwayisē | azixwayisanga | ezingaxwayisanga | zingaxwayisanga | |||
Class 9 | ixwayisile, ixwayisē | exwayisile, exwayisē | ixwayisile, ixwayisē | ayixwayisanga | engaxwayisanga | ingaxwayisanga | |||
Class 10 | zixwayisile, zixwayisē | ezixwayisile, ezixwayisē | zixwayisile, zixwayisē | azixwayisanga | ezingaxwayisanga | zingaxwayisanga | |||
Class 11 | luxwayisile, luxwayisē | oluxwayisile, oluxwayisē | luxwayisile, luxwayisē | aluxwayisanga | olungaxwayisanga | lungaxwayisanga | |||
Class 14 | buxwayisile, buxwayisē | obuxwayisile, obuxwayisē | buxwayisile, buxwayisē | abuxwayisanga | obungaxwayisanga | bungaxwayisanga | |||
Class 15 | kuxwayisile, kuxwayisē | okuxwayisile, okuxwayisē | kuxwayisile, kuxwayisē | akuxwayisanga | okungaxwayisanga | kungaxwayisanga | |||
Class 17 | kuxwayisile, kuxwayisē | okuxwayisile, okuxwayisē | kuxwayisile, kuxwayisē | akuxwayisanga | okungaxwayisanga | kungaxwayisanga | |||
Remote past | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngāxwayisa | engāxwayisa | ngāxwayisa | angixwayisanga | engingaxwayisanga | ngingaxwayisanga | |||
2nd singular | wāxwayisa | owāxwayisa | wāxwayisa | awuxwayisanga | ongaxwayisanga | ungaxwayisanga | |||
1st plural | sāxwayisa | esāxwayisa | sāxwayisa | asixwayisanga | esingaxwayisanga | singaxwayisanga | |||
2nd plural | nāxwayisa | enāxwayisa | nāxwayisa | anixwayisanga | eningaxwayisanga | ningaxwayisanga | |||
Class 1 | wāxwayisa | owāxwayisa | āxwayisa | akaxwayisanga | ongaxwayisanga | engaxwayisanga | |||
Class 2 | bāxwayisa | abāxwayisa | bāxwayisa | abaxwayisanga | abangaxwayisanga | bengaxwayisanga | |||
Class 3 | wāxwayisa | owāxwayisa | wāxwayisa | awuxwayisanga | ongaxwayisanga | ungaxwayisanga | |||
Class 4 | yāxwayisa | eyāxwayisa | yāxwayisa | ayixwayisanga | engaxwayisanga | ingaxwayisanga | |||
Class 5 | lāxwayisa | elāxwayisa | lāxwayisa | alixwayisanga | elingaxwayisanga | lingaxwayisanga | |||
Class 6 | āxwayisa | āxwayisa | āxwayisa | awaxwayisanga | angaxwayisanga | engaxwayisanga | |||
Class 7 | sāxwayisa | esāxwayisa | sāxwayisa | asixwayisanga | esingaxwayisanga | singaxwayisanga | |||
Class 8 | zāxwayisa | ezāxwayisa | zāxwayisa | azixwayisanga | ezingaxwayisanga | zingaxwayisanga | |||
Class 9 | yāxwayisa | eyāxwayisa | yāxwayisa | ayixwayisanga | engaxwayisanga | ingaxwayisanga | |||
Class 10 | zāxwayisa | ezāxwayisa | zāxwayisa | azixwayisanga | ezingaxwayisanga | zingaxwayisanga | |||
Class 11 | lwāxwayisa | olwāxwayisa | lwāxwayisa | aluxwayisanga | olungaxwayisanga | lungaxwayisanga | |||
Class 14 | bāxwayisa | obāxwayisa | bāxwayisa | abuxwayisanga | obungaxwayisanga | bungaxwayisanga | |||
Class 15 | kwāxwayisa | okwāxwayisa | kwāxwayisa | akuxwayisanga | okungaxwayisanga | kungaxwayisanga | |||
Class 17 | kwāxwayisa | okwāxwayisa | kwāxwayisa | akuxwayisanga | okungaxwayisanga | kungaxwayisanga | |||
Potential | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngingaxwayisa | — | ngingaxwayisa | ngingexwayise | — | ngingexwayise | |||
2nd singular | ungaxwayisa | — | ungaxwayisa | ungexwayise | — | ungexwayise | |||
1st plural | singaxwayisa | — | singaxwayisa | singexwayise | — | singexwayise | |||
2nd plural | ningaxwayisa | — | ningaxwayisa | ningexwayise | — | ningexwayise | |||
Class 1 | angaxwayisa | — | engaxwayisa | angexwayise | — | engexwayise | |||
Class 2 | bangaxwayisa | — | bengaxwayisa | bangexwayise | — | bengexwayise | |||
Class 3 | ungaxwayisa | — | ungaxwayisa | ungexwayise | — | ungexwayise | |||
Class 4 | ingaxwayisa | — | ingaxwayisa | ingexwayise | — | ingexwayise | |||
Class 5 | lingaxwayisa | — | lingaxwayisa | lingexwayise | — | lingexwayise | |||
Class 6 | angaxwayisa | — | engaxwayisa | angexwayise | — | engexwayise | |||
Class 7 | singaxwayisa | — | singaxwayisa | singexwayise | — | singexwayise | |||
Class 8 | zingaxwayisa | — | zingaxwayisa | zingexwayise | — | zingexwayise | |||
Class 9 | ingaxwayisa | — | ingaxwayisa | ingexwayise | — | ingexwayise | |||
Class 10 | zingaxwayisa | — | zingaxwayisa | zingexwayise | — | zingexwayise | |||
Class 11 | lungaxwayisa | — | lungaxwayisa | lungexwayise | — | lungexwayise | |||
Class 14 | bungaxwayisa | — | bungaxwayisa | bungexwayise | — | bungexwayise | |||
Class 15 | kungaxwayisa | — | kungaxwayisa | kungexwayise | — | kungexwayise | |||
Class 17 | kungaxwayisa | — | kungaxwayisa | kungexwayise | — | kungexwayise | |||
Immediate future | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngizoxwayisa | engizoxwayisa | ngizoxwayisa | angizuxwayisa | engingezuxwayisa | ngingezuxwayisa | |||
2nd singular | uzoxwayisa | ozoxwayisa | uzoxwayisa | awuzuxwayisa | ongezuxwayisa | ungezuxwayisa | |||
1st plural | sizoxwayisa | esizoxwayisa | sizoxwayisa | asizuxwayisa | esingezuxwayisa | singezuxwayisa | |||
2nd plural | nizoxwayisa | enizoxwayisa | nizoxwayisa | anizuxwayisa | eningezuxwayisa | ningezuxwayisa | |||
Class 1 | uzoxwayisa | ozoxwayisa | ezoxwayisa | akazuxwayisa | ongezuxwayisa | engezuxwayisa | |||
Class 2 | bazoxwayisa | abazoxwayisa | bezoxwayisa | abazuxwayisa | abangezuxwayisa | bengezuxwayisa | |||
Class 3 | uzoxwayisa | ozoxwayisa | uzoxwayisa | awuzuxwayisa | ongezuxwayisa | ungezuxwayisa | |||
Class 4 | izoxwayisa | ezoxwayisa | izoxwayisa | ayizuxwayisa | engezuxwayisa | ingezuxwayisa | |||
Class 5 | lizoxwayisa | elizoxwayisa | lizoxwayisa | alizuxwayisa | elingezuxwayisa | lingezuxwayisa | |||
Class 6 | azoxwayisa | azoxwayisa | ezoxwayisa | awazuxwayisa | angezuxwayisa | engezuxwayisa | |||
Class 7 | sizoxwayisa | esizoxwayisa | sizoxwayisa | asizuxwayisa | esingezuxwayisa | singezuxwayisa | |||
Class 8 | zizoxwayisa | ezizoxwayisa | zizoxwayisa | azizuxwayisa | ezingezuxwayisa | zingezuxwayisa | |||
Class 9 | izoxwayisa | ezoxwayisa | izoxwayisa | ayizuxwayisa | engezuxwayisa | ingezuxwayisa | |||
Class 10 | zizoxwayisa | ezizoxwayisa | zizoxwayisa | azizuxwayisa | ezingezuxwayisa | zingezuxwayisa | |||
Class 11 | luzoxwayisa | oluzoxwayisa | luzoxwayisa | aluzuxwayisa | olungezuxwayisa | lungezuxwayisa | |||
Class 14 | buzoxwayisa | obuzoxwayisa | buzoxwayisa | abuzuxwayisa | obungezuxwayisa | bungezuxwayisa | |||
Class 15 | kuzoxwayisa | okuzoxwayisa | kuzoxwayisa | akuzuxwayisa | okungezuxwayisa | kungezuxwayisa | |||
Class 17 | kuzoxwayisa | okuzoxwayisa | kuzoxwayisa | akuzuxwayisa | okungezuxwayisa | kungezuxwayisa | |||
Remote future | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiyoxwayisa | engiyoxwayisa | ngiyoxwayisa | angiyuxwayisa | engingeyuxwayisa | ngingeyuxwayisa | |||
2nd singular | uyoxwayisa | oyoxwayisa | uyoxwayisa | awuyuxwayisa | ongeyuxwayisa | ungeyuxwayisa | |||
1st plural | siyoxwayisa | esiyoxwayisa | siyoxwayisa | asiyuxwayisa | esingeyuxwayisa | singeyuxwayisa | |||
2nd plural | niyoxwayisa | eniyoxwayisa | niyoxwayisa | aniyuxwayisa | eningeyuxwayisa | ningeyuxwayisa | |||
Class 1 | uyoxwayisa | oyoxwayisa | eyoxwayisa | akayuxwayisa | ongeyuxwayisa | engeyuxwayisa | |||
Class 2 | bayoxwayisa | abayoxwayisa | beyoxwayisa | abayuxwayisa | abangeyuxwayisa | bengeyuxwayisa | |||
Class 3 | uyoxwayisa | oyoxwayisa | uyoxwayisa | awuyuxwayisa | ongeyuxwayisa | ungeyuxwayisa | |||
Class 4 | iyoxwayisa | eyoxwayisa | iyoxwayisa | ayiyuxwayisa | engeyuxwayisa | ingeyuxwayisa | |||
Class 5 | liyoxwayisa | eliyoxwayisa | liyoxwayisa | aliyuxwayisa | elingeyuxwayisa | lingeyuxwayisa | |||
Class 6 | ayoxwayisa | ayoxwayisa | eyoxwayisa | awayuxwayisa | angeyuxwayisa | engeyuxwayisa | |||
Class 7 | siyoxwayisa | esiyoxwayisa | siyoxwayisa | asiyuxwayisa | esingeyuxwayisa | singeyuxwayisa | |||
Class 8 | ziyoxwayisa | eziyoxwayisa | ziyoxwayisa | aziyuxwayisa | ezingeyuxwayisa | zingeyuxwayisa | |||
Class 9 | iyoxwayisa | eyoxwayisa | iyoxwayisa | ayiyuxwayisa | engeyuxwayisa | ingeyuxwayisa | |||
Class 10 | ziyoxwayisa | eziyoxwayisa | ziyoxwayisa | aziyuxwayisa | ezingeyuxwayisa | zingeyuxwayisa | |||
Class 11 | luyoxwayisa | oluyoxwayisa | luyoxwayisa | aluyuxwayisa | olungeyuxwayisa | lungeyuxwayisa | |||
Class 14 | buyoxwayisa | obuyoxwayisa | buyoxwayisa | abuyuxwayisa | obungeyuxwayisa | bungeyuxwayisa | |||
Class 15 | kuyoxwayisa | okuyoxwayisa | kuyoxwayisa | akuyuxwayisa | okungeyuxwayisa | kungeyuxwayisa | |||
Class 17 | kuyoxwayisa | okuyoxwayisa | kuyoxwayisa | akuyuxwayisa | okungeyuxwayisa | kungeyuxwayisa | |||
Present subjunctive | |||||||||
Positive | Negative | ||||||||
1st singular | ngixwayise | ngingaxwayisi | |||||||
2nd singular | uxwayise | ungaxwayisi | |||||||
1st plural | sixwayise | singaxwayisi | |||||||
2nd plural | nixwayise | ningaxwayisi | |||||||
Class 1 | axwayise | angaxwayisi | |||||||
Class 2 | baxwayise | bangaxwayisi | |||||||
Class 3 | uxwayise | ungaxwayisi | |||||||
Class 4 | ixwayise | ingaxwayisi | |||||||
Class 5 | lixwayise | lingaxwayisi | |||||||
Class 6 | axwayise | angaxwayisi | |||||||
Class 7 | sixwayise | singaxwayisi | |||||||
Class 8 | zixwayise | zingaxwayisi | |||||||
Class 9 | ixwayise | ingaxwayisi | |||||||
Class 10 | zixwayise | zingaxwayisi | |||||||
Class 11 | luxwayise | lungaxwayisi | |||||||
Class 14 | buxwayise | bungaxwayisi | |||||||
Class 15 | kuxwayise | kungaxwayisi | |||||||
Class 17 | kuxwayise | kungaxwayisi | |||||||
Past subjunctive | |||||||||
Positive | Negative | ||||||||
1st singular | ngaxwayisa | ngangaxwayisa, angaxwayisa, angangaxwayisa | |||||||
2nd singular | waxwayisa | wangaxwayisa, awaxwayisa, awangaxwayisa | |||||||
1st plural | saxwayisa | sangaxwayisa, asaxwayisa, asangaxwayisa | |||||||
2nd plural | naxwayisa | nangaxwayisa, anaxwayisa, anangaxwayisa | |||||||
Class 1 | waxwayisa | wangaxwayisa, akaxwayisa, akangaxwayisa | |||||||
Class 2 | baxwayisa | bangaxwayisa, abaxwayisa, abangaxwayisa | |||||||
Class 3 | waxwayisa | wangaxwayisa, awaxwayisa, awangaxwayisa | |||||||
Class 4 | yaxwayisa | yangaxwayisa, ayaxwayisa, ayangaxwayisa | |||||||
Class 5 | laxwayisa | langaxwayisa, alaxwayisa, alangaxwayisa | |||||||
Class 6 | axwayisa | angaxwayisa, awaxwayisa, awangaxwayisa | |||||||
Class 7 | saxwayisa | sangaxwayisa, asaxwayisa, asangaxwayisa | |||||||
Class 8 | zaxwayisa | zangaxwayisa, azaxwayisa, azangaxwayisa | |||||||
Class 9 | yaxwayisa | yangaxwayisa, ayaxwayisa, ayangaxwayisa | |||||||
Class 10 | zaxwayisa | zangaxwayisa, azaxwayisa, azangaxwayisa | |||||||
Class 11 | lwaxwayisa | lwangaxwayisa, alwaxwayisa, alwangaxwayisa | |||||||
Class 14 | baxwayisa | bangaxwayisa, abaxwayisa, abangaxwayisa | |||||||
Class 15 | kwaxwayisa | kwangaxwayisa, akwaxwayisa, akwangaxwayisa | |||||||
Class 17 | kwaxwayisa | kwangaxwayisa, akwaxwayisa, akwangaxwayisa |
References
- C. M. Doke; B. W. Vilakazi (1972), “xwayisa”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “xwayisa (3.2.9)”