wartować
Polish
Pronunciation
- IPA(key): /varˈtɔ.vat͡ɕ/
- Rhymes: -ɔvat͡ɕ
- Syllabification: war‧to‧wać
Etymology 1
From warta + -ować, from Middle High German warte.
Verb
wartować impf
- (intransitive) to stand guard, to keep watch
- 1935, Wacław Sieroszewski, chapter 46, in Ocean:
- Zrażony pozorami zdradzieckiej niedawno przyjaźni, kazał Beniowski dwunastu zbrojnym żeglarzom nieustannie wartować, podczas gdy inni czynili wymianę drobiazgów — igieł, szpilek, gwoździ na ryż, drób, owoce, przyniesione przez krajowców.
- Disheartened by the illusion of the recently betrayed friendship, Beniowski ordered twelve armed sailors to keep constant watch, while the others exchanged trinkets — needles, pins, nails for rice, poultry, fruit brought by the natives.
-
Derived terms
noun
- wartownik
Related terms
nouns
- warta
- wartownia
- wartowniczka
adjective
- wartowniczy
Etymology 2
From wart (“worth”) + -ować.
Verb
wartować impf
- (intransitive, obsolete or dialectal) to cost, to be worth
- 1888, Józef Ignacy Kraszewski, “Zygmunt August”, in Wizerunki książąt i królów polskich:
- Król ubiera się po prostu, ale ma wszelkiego rodzaju ubiory: węgierskie, włoskie, złotogłowowe, jedwabne, letnie i zimowe podszyte sobolami, wilkami, rysiami, czarnemi lisami, wartujące przeszło ośmdziesiąt tysięcy skudów złotych.
- The king dresses simply, but owns all kinds of attire: Hungarian, Italian, kincob, silken, summer ones, and winter ones lined with sable, wolf, lynx and silver fox fur, worth over eighty thousand golden scudi.
-
Related terms
noun
- wartość
adjective
- wart
adverb
- warto
Etymology 3
See wertować.
Verb
wartować impf
- Obsolete form of wertować (“to scour”).
- 1874, Józef Ignacy Kraszewski, chapter 15, in Mistrz Twardowski, volume 1:
- Próżno wartuję dzieła mądrych ojców nauki naszej, żadnej tam na to rady nie znalazłem.
- In vain do I scour the great works of fathers of our science, I have found no solution to this in there.
-
Conjugation
Conjugation of wartować impf
| singular | plural | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| person | masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |
| infinitive | wartować | |||||
| present tense | 1st | wartuję | wartujemy | |||
| 2nd | wartujesz | wartujecie | ||||
| 3rd | wartuje | wartują | ||||
| impersonal | wartuje się | |||||
| past tense | 1st | wartowałem | wartowałam | wartowaliśmy | wartowałyśmy | |
| 2nd | wartowałeś | wartowałaś | wartowaliście | wartowałyście | ||
| 3rd | wartował | wartowała | wartowało | wartowali | wartowały | |
| impersonal | wartowano | |||||
| future tense | 1st | będę wartował, będę wartować | będę wartowała, będę wartować | będziemy wartowali, będziemy wartować | będziemy wartowały, będziemy wartować | |
| 2nd | będziesz wartował, będziesz wartować | będziesz wartowała, będziesz wartować | będziecie wartowali, będziecie wartować | będziecie wartowały, będziecie wartować | ||
| 3rd | będzie wartował, będzie wartować | będzie wartowała, będzie wartować | będzie wartowało, będzie wartować | będą wartowali, będą wartować | będą wartowały, będą wartować | |
| impersonal | będzie wartować się | |||||
| conditional | 1st | wartowałbym | wartowałabym | wartowalibyśmy | wartowałybyśmy | |
| 2nd | wartowałbyś | wartowałabyś | wartowalibyście | wartowałybyście | ||
| 3rd | wartowałby | wartowałaby | wartowałoby | wartowaliby | wartowałyby | |
| impersonal | wartowano by | |||||
| imperative | 1st | niech wartuję | wartujmy | |||
| 2nd | wartuj | wartujcie | ||||
| 3rd | niech wartuje | niech wartują | ||||
| active adjectival participle | wartujący | wartująca | wartujące | wartujący | wartujące | |
| contemporary adverbial participle | wartując | |||||
| verbal noun | wartowanie | |||||
Further reading
- wartować in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- wartować in Polish dictionaries at PWN