uwiązać

Old Polish

Etymology

From u- +‎ wiązać. First attested in the second half of the 14th century.

Verb

uwiązać pf

to tie to, to attach or anchor by tying
- Fifteenth century, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, Ludwik Bernacki, published 1930:
  Gdysz bichom w[y]esli w zemyø a nye bil-li-by za znamyø ten to powrozek czyrwony, a ty gego nye uwyøzesz na okyenczv (ligaveris eum in fenestra), gimzesz to nasz vipvsczyla
  Gdyżbychom w[y]eszli w ziemię a nie byłliby za znamię ten to powrozek czyrwony, a ty jego nie uwiążesz na okieńcu (ligaveris eum in fenestra), jimżeś to nas wypuściła
  (please add an English translation of this quote)
to bind, to tie around, to wrap tightly by tying
- after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎:
  Prze vyączscha y *drudnyeyscha mąką nye przepusczyly yego (sc. Jesukrysta) zyemye dopascz czy, ktorzy povroz dzyerzely, ktory yemv na schyyą vvyaząly
  Prze więcszą i trudniejszą mękę nie przepuścili jego (sc. Jesukrysta) ziemie dopaść ci, ktorzy powroz dzierżeli, ktory jemu na szyję uwiązali
  (please add an English translation of this quote)
to be bound
- 1471, Mamotrekty staropolskie, published 1977-1980:
  Infixe sunt wyązly szą al. yazany schą (infixae sunt gentes interitu, quem fecerunt Psal 9, 16, Fl: pogrøszeni sø, Puł: pogrędzeny są)
  Infixe sunt uwięźli są al. wwiązani są (infixae sunt gentes interitu, quem fecerunt Psal 9, 16, Fl: pogrążeni są, Puł: pogrędzeni)
  (please add an English translation of this quote)
to oblige, to make obligated
- after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎:
  Bądzyely (sc. dziewica) vvyazana obyetnyczą prz<ez> wyedzyena svego oycza (si voto se constringeret patre nesciente) a oczyecz zvyedzącz <nie> ymye odmavyacz tego, natemmyesczye ma bycz obvyązana temv slyvbv
  Będzieli (sc. dziewica) uwiązana obietnicą prz<ez> wiedzenia swego ojca (si voto se constringeret patre nesciente) a ociec zwiedząc <nie> imie odmawiać tego natemmieście, ma być obwiązana temu ślubu
  (please add an English translation of this quote)
(with czasy, in the passive adjectival participle) judgmentless, to not be judged
- 992—1573, Wyroki sądów miejskich czyli ortyle, volume 6, s.19-145, Wacław Aleksander Maciejowski, published 1858:
  Nye mogą szye prawowacz o beszprawne rzeczy w wyaszany *casz, [...] tego [...] uwyazan[y]e czaszy […]
  (please add an English translation of this quote)

Descendants

Polish: uwiązać

References

B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “(uwiązać) uwięzać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

uwięzać (obsolete)

Etymology

Inherited from Old Polish uwiązać. By surface analysis, u- +‎ wiązać. First attested in the second half of the 14th century.[1]

Pronunciation

IPA^(key): /uˈvjɔw̃.zat͡ɕ/
Audio (file)
Rhymes: -ɔw̃zat͡ɕ
Syllabification: u‧wią‧zać

Verb

uwiązać impf (imperfective uwiązywać)

(transitive) to tie to, to attach or anchor by tying, to tether [since 15th century] [+ u (or do genitive)] or [+ za (accusative) = to what]; [+ na (locative) = on what]; [+instrumental = with what]
Antonym: odwiązać
- 1949, Helena Bobińska, O szczęśliwym chłopcu, page 25:
  przy brzegu […] stał […] prom, uwiązany na mocnej linie.
  there was a […] ferry on the […] shore tied with a strong rope.
(transitive) to tie something to the end of something [+ u (or do genitive)]; [+ na (locative) = on what]
Antonym: odwiązać
uwiązać do końca/na końcu ― to tie to the end/onto the end of something
(transitive, colloquial) to tie up, to make obligated
(transitive, literally or figuratively) to tie up (to limit freedom) [+ do (genitive) = to what]; [+instrumental = with what]
Synonym: uziemić
(transitive, obsolete) to bind, to tie around, to wrap tightly by tying
(reflexive) to tie oneself to, to attach or anchor oneself by tying [since 15th century] [+ do (genitive) = to what]; [+instrumental = with what]
(reflexive, literally or figuratively) to tie oneself up (to limit freedom) [+ do (genitive) = to what]; [+instrumental = with what]
(reflexive, colloquial) to tie oneself up, to become obligated
(reflexive, beekeeping) to cluster (to form a cluster while making a hive)

Conjugation

Conjugation of uwiązać pf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		uwiązać
future tense	1^st	uwiążę			uwiążemy
	2^nd	uwiążesz			uwiążecie
	3^rd	uwiąże			uwiążą
	impersonal	uwiąże się
past tense	1^st	uwiązałem	uwiązałam		uwiązaliśmy	uwiązałyśmy
	2^nd	uwiązałeś	uwiązałaś		uwiązaliście	uwiązałyście
	3^rd	uwiązał	uwiązała	uwiązało	uwiązali	uwiązały
	impersonal	uwiązano
conditional	1^st	uwiązałbym	uwiązałabym		uwiązalibyśmy	uwiązałybyśmy
	2^nd	uwiązałbyś	uwiązałabyś		uwiązalibyście	uwiązałybyście
	3^rd	uwiązałby	uwiązałaby	uwiązałoby	uwiązaliby	uwiązałyby
	impersonal	uwiązano by
imperative	1^st	niech uwiążę			uwiążmy
	2^nd	uwiąż			uwiążcie
	3^rd	niech uwiąże			niech uwiążą
passive adjectival participle		uwiązany	uwiązana	uwiązane	uwiązani	uwiązane
anterior adverbial participle		uwiązawszy
verbal noun		uwiązanie

Derived terms

adjectives

(obsolete) uwiążczy
(obsolete) uwięzły

noun

uwiąz
(obsolete) uwiązek
(obsolete) uwięziciel

verbs

pouwiązywać pf
(obsolete) uwiazać w imienie pf, (obsolete) uwiązywać w imienie impf

Related terms

noun

uwięź

verbs

wiązać impf
więzić impf, uwięzić pf
więznąć impf, uwięznąć pf

Collocations

uwiązać powrozem ― to tie up with twine
uwiązać sznurem/sznurkiem ― to tie up with cord
uwiązać łańcuchem ― to tie up with a chain
uwiązać liną/linką ― to tie up with rope
uwiązać na postronku ― to tie up to a tether
uwiązać ciężarek ― to tie up a ledger
uwiązać psa ― to tie up a dog
uwiązać kamień ― to tie up a stone
uwiązać konia ― to tie up a horse
uwiązać kozę ― to tie up a goat
uwiązać krowę ― to tie up a cow
uwiązać zwierzęcia ― to tie up an animal
uwiązać ręce ― to tie up (someone's) hands
uwiązać dziecko ― to tie up a child
uwiązać człowieka ― to tie up a person

References

B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “(uwiązać) uwięzać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Pęzik, Piotr; Przepiórkowski, A.; Bańko, M.; Górski, R.; Lewandowska-Tomaszczyk, B (2012) Wyszukiwarka PELCRA dla danych NKJP. Narodowy Korpus Języka Polskiego [National Polish Language Corpus, PELCRA search engine]‎, Wydawnictwo PWN

uwiązać

Old Polish

Etymology

Verb

Descendants

References

Further reading

Polish

Alternative forms

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Derived terms

Related terms

Collocations

References

Further reading