séan
See also: Appendix:Variations of "sean"
Irish
Pronunciation
- IPA(key): /ʃeːnˠ/
Etymology 1
From Old Irish sén, from Latin signum.
Alternative forms
- seun (obsolete)
Noun
séan m (genitive singular séin, nominative plural séana)
- sign, omen
- good luck, prosperity, happiness
- Sonas agus séan ort.
- May you be happy and prosperous.
- ár lá séin ― our lucky day
- (mathematics) index
Declension
Declension of séan
First declension
Bare forms:
| Forms with the definite article:
|
Derived terms
- faoi shéan (“happy, lucky”)
- séanach (“happy, prosperous”)
Verb
séan (present analytic séanann, future analytic séanfaidh, verbal noun séanadh, past participle séanta)
- (transitive) to mark with a sign, to bless
Conjugation
First Conjugation (A)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | séanaim | séanann tú; séanair† | séanann sé, sí | séanaimid | séanann sibh | séanann siad; séanaid† | a shéanann; a shéanas / a séanann*; a séanas* | séantar |
past | shéan mé; shéanas | shéan tú; shéanais | shéan sé, sí | shéanamar; shéan muid | shéan sibh; shéanabhair | shéan siad; shéanadar | a shéan / ar shéan* | séanadh | |
past habitual | shéanainn / séanainn‡‡ | shéantá / séantᇇ | shéanadh sé, sí / séanadh sé, s퇇 | shéanaimis; shéanadh muid / séanaimis‡‡; séanadh muid‡‡ | shéanadh sibh / séanadh sibh‡‡ | shéanaidís; shéanadh siad / séanaidís‡‡; séanadh siad‡‡ | a shéanadh / a séanadh* | shéantaí / séanta퇇 | |
future | séanfaidh mé; séanfad | séanfaidh tú; séanfair† | séanfaidh sé, sí | séanfaimid; séanfaidh muid | séanfaidh sibh | séanfaidh siad; séanfaid† | a shéanfaidh; a shéanfas / a séanfaidh*; a séanfas* | séanfar | |
conditional | shéanfainn / séanfainn‡‡ | shéanfá / séanfᇇ | shéanfadh sé, sí / séanfadh sé, s퇇 | shéanfaimis; shéanfadh muid / séanfaimis‡‡; séanfadh muid‡‡ | shéanfadh sibh / séanfadh sibh‡‡ | shéanfaidís; shéanfadh siad / séanfaidís‡‡; séanfadh siad‡‡ | a shéanfadh / a séanfadh* | shéanfaí / séanfa퇇 | |
subjunctive | present | go séana mé; go séanad† | go séana tú; go séanair† | go séana sé, sí | go séanaimid; go séana muid | go séana sibh | go séana siad; go séanaid† | — | go séantar |
past | dá séanainn | dá séantá | dá séanadh sé, sí | dá séanaimis; dá séanadh muid | dá séanadh sibh | dá séanaidís; dá séanadh siad | — | dá séantaí | |
imperative | séanaim | séan | séanadh sé, sí | séanaimis | séanaigí; séanaidh† | séanaidís | — | séantar | |
verbal noun | séanadh | ||||||||
past participle | séanta |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
Etymology 2
From Old Irish sénaid.
Verb
séan (present analytic séanann, future analytic séanfaidh, verbal noun séanadh, past participle séanta)
- (transitive and intransitive) to deny:
- to declare untrue
- to disavow, repudiate
- (with preposition ar) to refuse
Conjugation
First Conjugation (A)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | séanaim | séanann tú; séanair† | séanann sé, sí | séanaimid | séanann sibh | séanann siad; séanaid† | a shéanann; a shéanas / a séanann*; a séanas* | séantar |
past | shéan mé; shéanas | shéan tú; shéanais | shéan sé, sí | shéanamar; shéan muid | shéan sibh; shéanabhair | shéan siad; shéanadar | a shéan / ar shéan* | séanadh | |
past habitual | shéanainn / séanainn‡‡ | shéantá / séantᇇ | shéanadh sé, sí / séanadh sé, s퇇 | shéanaimis; shéanadh muid / séanaimis‡‡; séanadh muid‡‡ | shéanadh sibh / séanadh sibh‡‡ | shéanaidís; shéanadh siad / séanaidís‡‡; séanadh siad‡‡ | a shéanadh / a séanadh* | shéantaí / séanta퇇 | |
future | séanfaidh mé; séanfad | séanfaidh tú; séanfair† | séanfaidh sé, sí | séanfaimid; séanfaidh muid | séanfaidh sibh | séanfaidh siad; séanfaid† | a shéanfaidh; a shéanfas / a séanfaidh*; a séanfas* | séanfar | |
conditional | shéanfainn / séanfainn‡‡ | shéanfá / séanfᇇ | shéanfadh sé, sí / séanfadh sé, s퇇 | shéanfaimis; shéanfadh muid / séanfaimis‡‡; séanfadh muid‡‡ | shéanfadh sibh / séanfadh sibh‡‡ | shéanfaidís; shéanfadh siad / séanfaidís‡‡; séanfadh siad‡‡ | a shéanfadh / a séanfadh* | shéanfaí / séanfa퇇 | |
subjunctive | present | go séana mé; go séanad† | go séana tú; go séanair† | go séana sé, sí | go séanaimid; go séana muid | go séana sibh | go séana siad; go séanaid† | — | go séantar |
past | dá séanainn | dá séantá | dá séanadh sé, sí | dá séanaimis; dá séanadh muid | dá séanadh sibh | dá séanaidís; dá séanadh siad | — | dá séantaí | |
imperative | séanaim | séan | séanadh sé, sí | séanaimis | séanaigí; séanaidh† | séanaidís | — | séantar | |
verbal noun | séanadh | ||||||||
past participle | séanta |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
- séantóir
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
séan | shéan after an, tséan | not applicable |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
Further reading
- Dinneen, Patrick S. (1904), “séan”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 627
- Dinneen, Patrick S. (1904), “séanaim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 627
- Ó Dónaill, Niall (1977), “séan”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN