atmaq

atmaq

Azerbaijani

FWOTD – 11 July 2018

Other scripts

Cyrillic		атмаг
Perso-Arabic		آتماق‎

Etymology

From Proto-Turkic *ạt- (“to throw, shoot”).[1] Cognate with Turkish atmak.

Pronunciation

• IPA^(key): [ɑtˈmɑχ]
• Hyphenation: at‧maq

• Audio (Baku)

  (file)

Verb

atmaq

1. (transitive) to throw

   Sizdən kim günahsızdırsa, qadına birinci daş atsın. (Yəhya 8:7)

   Let any one of you who is without sin be the first to throw a stone at her. (John 8:32)

   (literally, “May whoever of you, that is without sin, throw the first stone at the woman”)

   ilk daşı atmaq ― To throw the first stone

   qırağa atmaq ― To throw off, to cast away, to cast aside

   zibil atmaq ― To throw garbage

2. (transitive) to quit doing something

   siqareti atmaq; siqaret çəkməyi atmaq ― to quit smoking

   Synonyms: tərk etmək, tərgitmək

3. (transitive) to put

   əlini cibinə atmaq ― To put a hand into the pocket

4. (intransitive, often used with dative) to shoot, shell
   • 2014 May 23, “Nazirlik Füzulidəki atışmanın təfərrüatını açıqladı”, in Axar.az‎, retrieved January 28, 2014:

     Vəliyəd İsmayılovun sözlərinə görə, hər gün atırlar.

     According to Vəliyəd İsmayılov, they shoot every day.

   Onlar bizə atırlar, biz də onlara. ― They shoot at us, and we at them.

   Synonym: güllə atmaq (to shoot)

5. (transitive) to launch (a missile, etc)

   raket atmaq ― to launch a missile

6. (transitive) to abandon, to ditch
   • 2014 January 28, “Bakıda çoxlarının tanıdığı dilənçi qoca: "Halal pul budur, bala"”, in Milli.az‎:

     Elə türməyə düşən kimi ailəm də məni atdı.

     As soon as I ended up in jail, my family abandoned me

7. (transitive, colloquial) to fool, swindle, defraud

   • 2009 October 11, Устаман, “Хәјанәт Ҝеҹәси”, in Bakıllılar.az‎, retrieved January 17, 2018:

     О мал ҝәтирән адамлар кимдиләр ки, елә? Ҝәлсәнә онлары “атаг”!

     O mal gətirən adamlar kimdilər ki, elə? Gəlsənə onları "ataq"!

     Who are those people bringing goods, anyway? We should "swindle" (lit. 'ditch') them!

   • 2011 July, Xural‎, volume 9, number 29:

     Heç kimə sirr deyil ki, Azərbaycanda yaşayan hər on nəfərdən 2-si mənalı atanşik, 5-i mənasız atanşik, 2-si isə potensial atanşikdir. Yerdə qalan 1-i isə özü-özünə atanları təmsil edir.

     It is no secret that out of every ten people living in Azerbaijan, 2 are meaningful scammers, 5 are meaningless scammers, and 2 are potential scammers. The remaining one represents those who defraud themselves.

   Synonym: fırıldaq etmək (swindle)

8. (intransitive, transitive) to pass the buck, to give the blame to someone [+dative] or [+ (object) üstünə = to]
   • 2017 September 6, İnarə Rafiqqızı, Virtualaz.org‎, retrieved January 22, 2018:

     O qətli törədib, mənim üstümə atmaq istədi

     S/he commited the murder, and wanted to pass the buck to me.

   Bütün günahları onun üstünə atmaq istəyirlər.

   They want to give him the blame for everything.

   (literally, “They want to throw all sins on him.”)

9. (transitive) to put at, expose to, subject to (risk or danger)

   özünü riskə atmaq ― to put oneself at risk

   təhlükəyə atmaq ― to put at danger, jeopardize

10. (intransitive, slang, vulgar) to masturbate

Conjugation

Conjugation of atmaq

positive
subject non-past participle			atan
subject past participle			atmış
subject future definite participle			atacaq
non-subject participle			(mənim +) atdığım	(sənin +) atdığın	(gen. agent +) atdığı	(bizim +) atdığımız	(sizin +) atdığınız	(gen. agent +) atdığı or atdıqları
			atıb
general temporal participle			atanda
participle of intensification			atdıqca
specific temporal participle			atarkən
modal participle			ataraq
infinitive			atmaq
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	atıram	atırsan	atır	atırıq	atırsınız	atırlar
		perfect 1	atmışam	atmısan, atmışsan*	atmışdır	atmışıq	atmısınız, atmışsınız*	atmışlar
		perfect 2	–	atıbsan	atıb(dır)	–	atıbsınız	atıb(dır)lar
	past	simple	atdım	atdın	atdı	atdıq	atdınız	atdılar
		continuous	atırdım	atırdın	atırdı	atırdıq	atırdınız	atırdılar
		perfect	atmışdım	atmışdın	atmışdı	atmışdıq	atmışdınız	atmışdılar
	future	definite	atacağam	atacaqsan	atacaq	atacağıq	atacaqsınız	atacaqlar
		indefinite	ataram	atarsan	atar	atarıq	atarsınız	atarlar
	future-in-the-past	definite	atacaqdım	atacaqdın	atacaqdı	atacaqdıq	atacaqdınız	atacaqdılar
		indefinite	atardım	atardın	atardı	atardıq	atardınız	atardılar
conditional	present		atsam	atsan	atsa	atsaq	atsanız	atsalar
	past		atsaydım	atsaydın	atsaydı	atsaydıq	atsaydınız	atsaydılar
subjunctive			atam	atasan	ata	ataq	atasınız	atalar
hortative			atasıyam	atasısan	atası	atasıyıq	atasısınız	atasılar
obligational	present		atmalıyam	atmalısan	atmalı	atmalıyıq	atmalısınız	atmalılar
	past		atmalıydım	atmalıydın	atmalıydı	atmalıydıq	atmalıydınız	atmalıydılar
evidential	present		atırmışam	atırmışsan	atırmış	atırmışıq	atırmışsınız	atırmışlar
	past		atıbmışam	atıbmışsan	atıbmış	atıbmışıq	atıbmışsınız	atıbmışlar
imperative			atım	at	atsın	ataq, atalım*	atın	atsınlar
negative
subject non-past participle			atmayan
subject past participle			atmamış
subject future definite participle			atmayacaq
non-subject participle			(mənim +) atmadığım	(sənin +) atmadığın	(gen. agent +) atmadığı	(bizim +) atmadığımız	(sizin +) atmadığınız	(gen. agent +) atmadığı or atmadıqları
converb			atmayıb
general temporal participle			atmayanda
participle of intensification			atmadıqca
specific temporal participle			atmayarkən
modal participle			atmayaraq
infinitive			atmamaq
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	atmıram	atmırsan	atmır	atmırıq	atmırsınız	atmırlar
		perfect 1	atmamışam	atmamısan, atmamışsan*	atmamış	atmamışıq	atmamısınız, atmamışsınız*	atmamışlar
		perfect 2	–	atmayıbsan	atmayıb(dır)	–	atmayıbsınız	atmayıb(dır)lar
	past	simple	atmadım	atmadın	atmadı	atmadıq	atmadınız	atmadılar
		continuous	atmırdım	atmırdın	atmırdı	atmırdıq	atmırdınız	atmırdılar
		perfect	atmamışdım	atmamışdın	atmamışdı	atmamışdıq	atmamışdınız	atmamışdılar
	future	definite	atmayacağam	atmayacaqsan	atmayacaq	atmayacağıq	atmayacaqsınız	atmayacaqlar
		indefinite	atmaram	atmarsan, atmazsan	atmaz	atmarıq	atmarsınız, atmazsınız	atmazlar
	future-in-the-past	definite	atmayacaqdım	atmayacaqdın	atmayacaqdı	atmayacaqdıq	atmayacaqdınız	atmayacaqdılar
		indefinite	atmazdım	atmazdın	atmazdı	atmazdıq	atmazdınız	atmazdılar
conditional	present		atmasam	atmasan	atmasa	atmasaq	atmasanız	atmasalar
	past		atmasaydım	atmasaydın	atmasaydı	atmasaydıq	atmasaydınız	atmasaydılar
subjunctive			atmayam	atmayasan	atmaya	atmayaq	atmayasınız	atmayalar
hortative			atmayasıyam	atmayasısan	atmayası	atmayasıyıq	atmayasısınız	atmayasılar
obligational	present		atmamalıyam	atmamalısan	atmamalı	atmamalıyıq	atmamalısınız	atmamalılar
	past		atmamalıydım	atmamalıydın	atmamalıydı	atmamalıydıq	atmamalıydınız	atmamalıydılar
evidential	present		atmayırmışam	atmayırmışsan	atmayırmış	atmayırmışıq	atmayırmışsınız	atmayırmışlar
	past		atmayıbmışam	atmayıbmışsan	atmayıbmış	atmayıbmışıq	atmayıbmışsınız	atmayıbmışlar
imperative			atmayım	atma	atmasın	atmayaq atmayalım*	atmayın	atmasınlar
negative potential
subject non-past participle			atammayan
subject future definite participle			atammayacaq
non-subject participle			(mənim +) atammadığım	(sənin +) atammadığın	(gen. agent +) atammadığı	(bizim +) atammadığımız	(sizin +) atammadığınız	(gen. agent +) atammadığı or atammadıqları
converb			atammayıb
general temporal participle			atammayanda
participle of intensification			atammadıqca
specific temporal participle			atammayarkən
modal participle			atammayaraq
infinitive			atammamaq
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	atammıram	atammırsan	atammır	atammırıq	atammırsınız	atammırlar
		perfect 1	atammamışam	atammamısan, atammamışsan*	atammamışdır	atammamışıq	atammamısınız, atammamışsınız*	atammaşmılar
		perfect 2	–	atammayıbsan	atammayıb(dır)	–	atammayıbsınız	atammayıb(dır)lar
	past	simple	atammadım	atammadın	atammadı	atammadıq	atammadınız	atammadılar
		continuous	atammırdım	atammırdın	atammırdı	atammırdıq	atammırdınız	atammırdılır
		perfect	atammamışdım	atammamışdın	atammamışdı	atammamışdıq	atammamışdınız	atammamışdılar
	future	definite	atammayacağam	atammayacaqsan	atammayacaq	atammayacağıq	atammayacaqsınız	atammayacaqlar
		indefinite	atammaram	atammarsan, atammazsan	atammaz	atammarıq	atammarsınız, atammazsınız	atammazlar
	future-in-the-past	definite	atammayacaqdım	atammayacaqdın	atammayacaqdı	atammayacaqdıq	atammayacaqdınız	atammayacaqdılar
		indefinite	atammazdım	atammazdın	atammazdı	atammazdıq	atammazdınız	atammazdılar
conditional	present		atammasam	atammasan	atammasa	atammasaq	atammasanız	atammasalar
	past		atammasaydım	atammasaydın	atammasaydı	atammasaydıq	atammasaydınız	atammasaydılar
subjunctive			atammayam	atammayasan	atammaya	atammayaq	atammayasınız	atammayalar
imperative			atammayım	atamma	atammasın	atammayaq	atammayın	atammasınlar
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible conjugated form of every verb actually occurs.
* dated or high-register

Derived terms

• atıcı
• atışmaq
  • atışma
• atqı

References

1. Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*p`ā̀t`à”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill