请输入您要查询的单词:

 

单词 Reconstruction:Proto-Turkic/āŋ
释义
< Reconstruction:Proto-Turkic

Reconstruction:Proto-Turkic/āŋ

This Proto-Turkic entry contains reconstructed terms and roots. As such, the term(s) in this entry are not directly attested, but are hypothesized to have existed based on comparative evidence.

Proto-Turkic

Noun

*āŋ

  1. intelligence

Derived terms

  • *āŋ-la- (to understand; to hear; to discern)
  • *āŋ-gar- (to understand)
  • *āŋ-sïz (mindless, foolish; without understanding, without intelligence)
    • *āŋ-sïz-ïn (without understanding, without intelligence (inst.))

Descendants

  • Oghur:
    • Chuvash: ӑн (ăn)
  • Common Turkic:
    • Oghuz:
      • Turkmen: āň
    • Karluk:
      • Chagatai: [script needed] ()
        • Uzbek: ong
    • Kipchak:
      • South Kipchak:
        • Caspian:
          • Kazakh: аң ()
        • Kyrgyz-Kipchak:
          • Kyrgyz: аң ()
  • Proto-Turkic: *āŋla-
    • Oghur:
      • Chuvash: ӑнла (ănla)
    • Common Turkic:
  • Oghuz: اَنْكْلاماقْ (añlamaq, to understand)[1]
    • Old Anatolian Turkish:
      • Azerbaijani: anlamaq
        • Khalaj: [script needed] (aŋla-)
      • Ottoman Turkish:
        • Gagauz: annamaa
        • Turkish: anlamak
    • Salar: añna (to listen)
    • Turkmen: āňlamak
  • Kipchak:
    • North Kipchak:
      • Bashkir: аңлау (aŋlaw)
      • Tatar: аңларга (añlarga)
    • West Kipchak:
      • Karachay-Balkar: ангыларгъа (añılarğa)
    • South Kipchak:
      • Kyrgyz-Kipchak:
        • Kyrgyz: аңдоо (aŋdoo)
        • Southern Altai: оҥдоор (oŋdoor)
  • Karluk:
    • Uyghur: ئاڭلىماق‎ (anglimaq‎, to hear)
    • Uzbek: anglamoq
  • Siberian:
    • Old Uyghur: [script needed] (aŋla-)
      • Western Yugur: [script needed] (aŋna-, to hear)
    • North Siberian:
      • Yakut: [script needed] (aŋlā-, to discern) (dial.)
  • Proto-Turkic: *āŋgar-
    • Oghur:
      • Chuvash: ӑнкар (ănk̬ar)
    • Common Turkic:
      • Kipchak:
        • North Kipchak:
          • Tatar: [script needed] (añğar-)
  • Common Turkic: *āŋsïz
  • Oghuz:
    • Old Anatolian Turkish: انسز, اكسوز
      • Azerbaijani: ansız, ansızın
      • Ottoman Turkish: آكسوز (añsuz), اكسز (añsız)[2]
        • Turkish: ansız, ansızın
    • Turkmen: āňsyz
  • Karluk:
    • Chagatai: [script needed] (aŋsız)
      • Uzbek: ongsiz
  • Kipchak:
    • South Kipchak:
      • Caspian:
        • Kazakh: аңсыз (añsyz), аңсызда (añsyzda)

References

  1. Atalay, Besim (1939–1943) Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi [Translation of the Dīwān Lughāt al-Turk] (Türk Dil Kurumu Yayınları; 521) (in Turkish), volume I, 1985 edition, Ankara: Türk Tarih Kurmu Basımevi, page 290
  2. añsız (II), (añsuz (II))”, in XIII. Yüzyılından Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplarından Toplanan Tanıklarıyle Tarama Sözlüğü (Türk Dil Kurumu yayınları; 212) (in Turkish), Ankara: Türk Dil Kurumu, 1995–1996
  • Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), *ēŋV”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  • Clauson, Gerard (1972) An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, pages 164, 190
随便看

 

国际大辞典收录了7408809条英语、德语、日语等多语种在线翻译词条,基本涵盖了全部常用单词及词组的翻译及用法,是外语学习的有利工具。

 

Copyright © 2004-2023 idict.net All Rights Reserved
京ICP备2021023879号 更新时间:2024/7/13 12:23:17