przez

przez

Polish

Alternative forms

• przeze

Pronunciation

• IPA^(key): /pʂɛs/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɛs
• Syllabification: przez

Etymology 1

Inherited from Proto-Slavic *perz.

Preposition

przez (+ accusative)

1. across (physically)

   Dlaczego kurczak przeszedł przez ulicę? ― Why did the chicken cross the road? (literally, “Why did the chicken walk across the road?”)

2. through (physically)

   Nic nie widać przez to małe okienko. ― You can't see anything through this tiny window.

3. by (used in passive constructions)

   Film ten został nakręcony przez studentów. ― This film was shot by students.

4. via (by means of)

   Mój korepetytor oferuje lekcje przez internet. ― My tutor offers lessons via the internet.

   Synonym: drogą

5. over (in certain colocations)

   Samolot leci przez góry. ― The plane is flying over the mountains.

6. because of

   Przez nas umarł mężczyzna. ― A man died because of us.

   Synonym: z powodu

7. for (used in time constructions)

   Był w domu przez 6 dni. ― He was home for six days.

Etymology 2

From przez, due to confusion with the rhyming preposition bez. The two words were and are used interchangeably in various dialects, and in Old Polish przez nearly replaced bez around the 14th-15th century. However, in the written language the earlier distinction ultimately prevailed.[1]

Preposition

przez (+genitive)

1. (regional) without, lacking
   • 1960, Kazimierz Nitsch, Wybór polskich tekstów gwarowych, page 179:

     Ja jestem kaleka przez chleba.

     I am a cripple without livelihood [lit. bread].

See also

• prze-.
• For passive constructions, also see się.

References

1. Brückner, Aleksander (1927), “bez”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna, page 21

Further reading

• przez in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przez in Polish dictionaries at PWN