paradigma
English
Etymology
From Late Latin paradīgma, from Ancient Greek παράδειγμα (parádeigma, “pattern”). As a loanword in both languages, paradigma typically maintains the Greek plural form in both Latin and English.
Pronunciation
- (Received Pronunciation) IPA(key): /pæɹəˈdɪɡma/
Noun
paradigma (plural paradigmata)
- Archaic form of paradigm.
- 1844: John Holmes Agnew and Walter Hilliard Bidwell, The Eclectic Magazine, page 569
- The volume before us presents, first of all, a paradigma, or specimen sheet, on which each letter of the English alphabet, small and capital, written and printed, is accompanied by its pronunciation in Chinese phonetic signs, as well as in Mandchou letters.
- 1985, Krijnie Ciggaar; Jos. M.M. Hermans, Byzantium and the Low Countries in the Tenth Century: Aspects of Art and History in the Ottonian Era, →ISBN, page 92:
- […] and it precedes, moreover, together with VII and VIII ὸ ἱερεύς και ἡ ἱέρεια the paradigma τό σκαμνίον. / Further there is nothing to be wondered at, neither as to the paradigma of το σκαμνισν nor as to the priestess: these examples are taken from the famous Ars Grammatica of Donatus, and in particular the Ars minor.
- 2004, Analecta Romana Instituti Danici, page 247:
- No paradigma prescribed a recto tono recitative.
- 1844: John Holmes Agnew and Walter Hilliard Bidwell, The Eclectic Magazine, page 569
Catalan
Etymology
From Late Latin paradīgma, from Ancient Greek παράδειγμα (parádeigma).
Pronunciation
- (Balearic, Central) IPA(key): /pə.ɾəˈdiɡ.mə/
- (Valencian) IPA(key): /pa.ɾaˈdiɡ.ma/
Noun
paradigma m (plural paradigmes)
- paradigm
Derived terms
- paradigmàtic
Further reading
- “paradigma” in Diccionari de la llengua catalana, segona edició, Institut d’Estudis Catalans.
- “paradigma”, in Gran Diccionari de la Llengua Catalana, Grup Enciclopèdia Catalana, 2023
- “paradigma” in Diccionari normatiu valencià, Acadèmia Valenciana de la Llengua.
- “paradigma” in Diccionari català-valencià-balear, Antoni Maria Alcover and Francesc de Borja Moll, 1962.
Czech
Pronunciation
Audio (file)
Noun
paradigma n
- paradigm (system of assumptions, concepts, values, and practices)
Derived terms
- posun paradigmatu n
Dutch
Etymology
Borrowed from Latin paradīgma, from Ancient Greek παράδειγμα (parádeigma).
Pronunciation
- IPA(key): /ˌpaː.raːˈdɪx.maː/
Audio (file) - Hyphenation: pa‧ra‧dig‧ma
- Rhymes: -ɪxmaː
Noun
paradigma n (plural paradigmata or paradigma's)
- (grammar) paradigm (canonical or exhaustive set of inflected forms; set of forms with a common element)
- (chiefly philosophy and history of sciences) paradigm (framework of concept, practices and theories; exemplar of academic behaviour)
- exemplar, model, blueprint
Derived terms
- paradigmatisch
- paradigmaverschuiving
Finnish
Etymology
From Ancient Greek παράδειγμα (parádeigma).
Pronunciation
- IPA(key): /ˈpɑrɑdiɡmɑ/, [ˈpɑrɑˌdiɡmɑ]
- Rhymes: -iɡmɑ
- Syllabification(key): pa‧ra‧dig‧ma
Noun
paradigma
- paradigm (model or example)
Declension
Inflection of paradigma (Kotus type 9/kala, no gradation) | |||
---|---|---|---|
nominative | paradigma | paradigmat | |
genitive | paradigman | paradigmojen | |
partitive | paradigmaa | paradigmoja | |
illative | paradigmaan | paradigmoihin | |
singular | plural | ||
nominative | paradigma | paradigmat | |
accusative | nom. | paradigma | paradigmat |
gen. | paradigman | ||
genitive | paradigman | paradigmojen paradigmainrare | |
partitive | paradigmaa | paradigmoja | |
inessive | paradigmassa | paradigmoissa | |
elative | paradigmasta | paradigmoista | |
illative | paradigmaan | paradigmoihin | |
adessive | paradigmalla | paradigmoilla | |
ablative | paradigmalta | paradigmoilta | |
allative | paradigmalle | paradigmoille | |
essive | paradigmana | paradigmoina | |
translative | paradigmaksi | paradigmoiksi | |
instructive | — | paradigmoin | |
abessive | paradigmatta | paradigmoitta | |
comitative | — | paradigmoineen |
Possessive forms of paradigma (type kala) | ||
---|---|---|
possessor | singular | plural |
1st person | paradigmani | paradigmamme |
2nd person | paradigmasi | paradigmanne |
3rd person | paradigmansa |
Italian
Etymology
From Late Latin paradīgma, from Ancient Greek παράδειγμα (parádeigma).
Pronunciation
- IPA(key): /pa.raˈdiɡ.ma/
- Rhymes: -iɡma
- Hyphenation: pa‧ra‧dìg‧ma
Noun
paradigma m (plural paradigmi)
- paradigm
Related terms
- paradigmatico
Further reading
- paradigma in Treccani.it – Vocabolario Treccani on line, Istituto dell'Enciclopedia Italiana
Latin
Etymology
Borrowed from Ancient Greek παράδειγμα (parádeigma).
Pronunciation
- (Classical) IPA(key): /pa.raˈdiːɡ.ma/, [päräˈd̪iːɡmä]
- (Ecclesiastical) IPA(key): /pa.raˈdiɡ.ma/, [päräˈd̪iɡmä]
Noun
paradīgma n (genitive paradīgmatis); third declension
- pattern, example, paradigm
Declension
Third-declension noun (neuter, imparisyllabic non-i-stem).
Case | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative | paradīgma | paradīgmata |
Genitive | paradīgmatis | paradīgmatum |
Dative | paradīgmatī | paradīgmatibus |
Accusative | paradīgma | paradīgmata |
Ablative | paradīgmate | paradīgmatibus |
Vocative | paradīgma | paradīgmata |
References
- “paradigma”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- paradigma in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette
- “paradigm”, in The American Heritage Dictionary of the English Language, 4th edition, Boston, Mass.: Houghton Mifflin, 2000, →ISBN.
Norwegian Bokmål
Alternative forms
- paradigmene
Noun
paradigma n
- definite plural of paradigme
Norwegian Nynorsk
Noun
paradigma n
- definite plural of paradigme
Portuguese
Etymology
From Late Latin paradīgma (“paradigm”), from Ancient Greek παράδειγμα (parádeigma, “pattern”).
Pronunciation
- (Brazil) IPA(key): /pa.ɾaˈd͡ʒi.ɡi.mɐ/, /pa.ɾaˈd͡ʒiɡ.mɐ/
- (Southern Brazil) IPA(key): /pa.ɾaˈd͡ʒiɡ.ma/, /pa.ɾaˈd͡ʒi.ɡi.ma/
- (Portugal) IPA(key): /pɐ.ɾɐˈdi.ɡmɐ/ [pɐ.ɾɐˈði.ɣmɐ]
Noun
paradigma m (plural paradigmas)
- paradigm (model or example)
- Synonyms: modelo, padrão
- (linguistics) paradigm (set of all forms which contain a common element)
- (computing) a fundamental style of programming
Hyponyms
- (fundamental style of programming): declarativo, estruturado, funcional, imperativo, orientação a objetos
Related terms
- paradigmal
- paradigmático
Further reading
- “paradigma” in Dicionário Priberam da Língua Portuguesa.
Serbo-Croatian
Pronunciation
- IPA(key): /paradǐɡma/
- Hyphenation: pa‧ra‧dig‧ma
Noun
paradìgma f (Cyrillic spelling парадѝгма)
- paradigm (system of assumptions, concepts, values, and practices)
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | paradìgma | paradigme |
genitive | paradigme | paradìgāmā / paradìgmī |
dative | paradigmi | paradigmama |
accusative | paradigmu | paradigme |
vocative | paradigmo | paradigme |
locative | paradigmi | paradigmama |
instrumental | paradigmom | paradigmama |
Derived terms
- paradìgmatskī
Spanish
Etymology
From Late Latin paradīgma, from Ancient Greek παράδειγμα (parádeigma).
Pronunciation
- IPA(key): /paɾaˈdiɡma/ [pa.ɾaˈð̞iɣ̞.ma]
- Rhymes: -iɡma
- Syllabification: pa‧ra‧dig‧ma
Noun
paradigma m (plural paradigmas)
- paradigm
Derived terms
- paradigmático
Further reading
- “paradigma”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014