nqanda
Xhosa
Verb
-nqanda?
- (transitive) to prevent
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Zulu
Verb
-nqânda
- (transitive) to prevent
- (intransitive) to become curved, to grow twisted
Inflection
Tone HH | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Infinitive | ukunqanda | ||||||||
Positive | Negative | ||||||||
Infinitive | ukunqanda | ukunganqandi | |||||||
Imperative | |||||||||
Simple | + object concord | ||||||||
Singular | nqanda | -nqande | |||||||
Plural | nqandani | -nqandeni | |||||||
Present | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiyanqanda, nginqanda | enginqandayo, enginqanda | nginqanda | anginqandi | enginganqandi | nginganqandi | |||
2nd singular | uyanqanda, unqanda | onqandayo, onqanda | unqanda | awunqandi | onganqandi | unganqandi | |||
1st plural | siyanqanda, sinqanda | esinqandayo, esinqanda | sinqanda | asinqandi | esinganqandi | singanqandi | |||
2nd plural | niyanqanda, ninqanda | eninqandayo, eninqanda | ninqanda | aninqandi | eninganqandi | ninganqandi | |||
Class 1 | uyanqanda, unqanda | onqandayo, onqanda | enqanda | akanqandi | onganqandi | enganqandi | |||
Class 2 | bayanqanda, banqanda | abanqandayo, abanqanda | benqanda | abanqandi | abanganqandi | benganqandi | |||
Class 3 | uyanqanda, unqanda | onqandayo, onqanda | unqanda | awunqandi | onganqandi | unganqandi | |||
Class 4 | iyanqanda, inqanda | enqandayo, enqanda | inqanda | ayinqandi | enganqandi | inganqandi | |||
Class 5 | liyanqanda, linqanda | elinqandayo, elinqanda | linqanda | alinqandi | elinganqandi | linganqandi | |||
Class 6 | ayanqanda, anqanda | anqandayo, anqanda | enqanda | awanqandi | anganqandi | enganqandi | |||
Class 7 | siyanqanda, sinqanda | esinqandayo, esinqanda | sinqanda | asinqandi | esinganqandi | singanqandi | |||
Class 8 | ziyanqanda, zinqanda | ezinqandayo, ezinqanda | zinqanda | azinqandi | ezinganqandi | zinganqandi | |||
Class 9 | iyanqanda, inqanda | enqandayo, enqanda | inqanda | ayinqandi | enganqandi | inganqandi | |||
Class 10 | ziyanqanda, zinqanda | ezinqandayo, ezinqanda | zinqanda | azinqandi | ezinganqandi | zinganqandi | |||
Class 11 | luyanqanda, lunqanda | olunqandayo, olunqanda | lunqanda | alunqandi | olunganqandi | lunganqandi | |||
Class 14 | buyanqanda, bunqanda | obunqandayo, obunqanda | bunqanda | abunqandi | obunganqandi | bunganqandi | |||
Class 15 | kuyanqanda, kunqanda | okunqandayo, okunqanda | kunqanda | akunqandi | okunganqandi | kunganqandi | |||
Class 17 | kuyanqanda, kunqanda | okunqandayo, okunqanda | kunqanda | akunqandi | okunganqandi | kunganqandi | |||
Recent past | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | nginqandile, nginqandē | enginqandile, enginqandē | nginqandile, nginqandē | anginqandanga | enginganqandanga | nginganqandanga | |||
2nd singular | unqandile, unqandē | onqandile, onqandē | unqandile, unqandē | awunqandanga | onganqandanga | unganqandanga | |||
1st plural | sinqandile, sinqandē | esinqandile, esinqandē | sinqandile, sinqandē | asinqandanga | esinganqandanga | singanqandanga | |||
2nd plural | ninqandile, ninqandē | eninqandile, eninqandē | ninqandile, ninqandē | aninqandanga | eninganqandanga | ninganqandanga | |||
Class 1 | unqandile, unqandē | onqandile, onqandē | enqandile, enqandē | akanqandanga | onganqandanga | enganqandanga | |||
Class 2 | banqandile, banqandē | abanqandile, abanqandē | benqandile, benqandē | abanqandanga | abanganqandanga | benganqandanga | |||
Class 3 | unqandile, unqandē | onqandile, onqandē | unqandile, unqandē | awunqandanga | onganqandanga | unganqandanga | |||
Class 4 | inqandile, inqandē | enqandile, enqandē | inqandile, inqandē | ayinqandanga | enganqandanga | inganqandanga | |||
Class 5 | linqandile, linqandē | elinqandile, elinqandē | linqandile, linqandē | alinqandanga | elinganqandanga | linganqandanga | |||
Class 6 | anqandile, anqandē | anqandile, anqandē | enqandile, enqandē | awanqandanga | anganqandanga | enganqandanga | |||
Class 7 | sinqandile, sinqandē | esinqandile, esinqandē | sinqandile, sinqandē | asinqandanga | esinganqandanga | singanqandanga | |||
Class 8 | zinqandile, zinqandē | ezinqandile, ezinqandē | zinqandile, zinqandē | azinqandanga | ezinganqandanga | zinganqandanga | |||
Class 9 | inqandile, inqandē | enqandile, enqandē | inqandile, inqandē | ayinqandanga | enganqandanga | inganqandanga | |||
Class 10 | zinqandile, zinqandē | ezinqandile, ezinqandē | zinqandile, zinqandē | azinqandanga | ezinganqandanga | zinganqandanga | |||
Class 11 | lunqandile, lunqandē | olunqandile, olunqandē | lunqandile, lunqandē | alunqandanga | olunganqandanga | lunganqandanga | |||
Class 14 | bunqandile, bunqandē | obunqandile, obunqandē | bunqandile, bunqandē | abunqandanga | obunganqandanga | bunganqandanga | |||
Class 15 | kunqandile, kunqandē | okunqandile, okunqandē | kunqandile, kunqandē | akunqandanga | okunganqandanga | kunganqandanga | |||
Class 17 | kunqandile, kunqandē | okunqandile, okunqandē | kunqandile, kunqandē | akunqandanga | okunganqandanga | kunganqandanga | |||
Remote past | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngānqanda | engānqanda | ngānqanda | anginqandanga | enginganqandanga | nginganqandanga | |||
2nd singular | wānqanda | owānqanda | wānqanda | awunqandanga | onganqandanga | unganqandanga | |||
1st plural | sānqanda | esānqanda | sānqanda | asinqandanga | esinganqandanga | singanqandanga | |||
2nd plural | nānqanda | enānqanda | nānqanda | aninqandanga | eninganqandanga | ninganqandanga | |||
Class 1 | wānqanda | owānqanda | ānqanda | akanqandanga | onganqandanga | enganqandanga | |||
Class 2 | bānqanda | abānqanda | bānqanda | abanqandanga | abanganqandanga | benganqandanga | |||
Class 3 | wānqanda | owānqanda | wānqanda | awunqandanga | onganqandanga | unganqandanga | |||
Class 4 | yānqanda | eyānqanda | yānqanda | ayinqandanga | enganqandanga | inganqandanga | |||
Class 5 | lānqanda | elānqanda | lānqanda | alinqandanga | elinganqandanga | linganqandanga | |||
Class 6 | ānqanda | ānqanda | ānqanda | awanqandanga | anganqandanga | enganqandanga | |||
Class 7 | sānqanda | esānqanda | sānqanda | asinqandanga | esinganqandanga | singanqandanga | |||
Class 8 | zānqanda | ezānqanda | zānqanda | azinqandanga | ezinganqandanga | zinganqandanga | |||
Class 9 | yānqanda | eyānqanda | yānqanda | ayinqandanga | enganqandanga | inganqandanga | |||
Class 10 | zānqanda | ezānqanda | zānqanda | azinqandanga | ezinganqandanga | zinganqandanga | |||
Class 11 | lwānqanda | olwānqanda | lwānqanda | alunqandanga | olunganqandanga | lunganqandanga | |||
Class 14 | bānqanda | obānqanda | bānqanda | abunqandanga | obunganqandanga | bunganqandanga | |||
Class 15 | kwānqanda | okwānqanda | kwānqanda | akunqandanga | okunganqandanga | kunganqandanga | |||
Class 17 | kwānqanda | okwānqanda | kwānqanda | akunqandanga | okunganqandanga | kunganqandanga | |||
Potential | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | nginganqanda | — | nginganqanda | ngingenqande | — | ngingenqande | |||
2nd singular | unganqanda | — | unganqanda | ungenqande | — | ungenqande | |||
1st plural | singanqanda | — | singanqanda | singenqande | — | singenqande | |||
2nd plural | ninganqanda | — | ninganqanda | ningenqande | — | ningenqande | |||
Class 1 | anganqanda | — | enganqanda | angenqande | — | engenqande | |||
Class 2 | banganqanda | — | benganqanda | bangenqande | — | bengenqande | |||
Class 3 | unganqanda | — | unganqanda | ungenqande | — | ungenqande | |||
Class 4 | inganqanda | — | inganqanda | ingenqande | — | ingenqande | |||
Class 5 | linganqanda | — | linganqanda | lingenqande | — | lingenqande | |||
Class 6 | anganqanda | — | enganqanda | angenqande | — | engenqande | |||
Class 7 | singanqanda | — | singanqanda | singenqande | — | singenqande | |||
Class 8 | zinganqanda | — | zinganqanda | zingenqande | — | zingenqande | |||
Class 9 | inganqanda | — | inganqanda | ingenqande | — | ingenqande | |||
Class 10 | zinganqanda | — | zinganqanda | zingenqande | — | zingenqande | |||
Class 11 | lunganqanda | — | lunganqanda | lungenqande | — | lungenqande | |||
Class 14 | bunganqanda | — | bunganqanda | bungenqande | — | bungenqande | |||
Class 15 | kunganqanda | — | kunganqanda | kungenqande | — | kungenqande | |||
Class 17 | kunganqanda | — | kunganqanda | kungenqande | — | kungenqande | |||
Immediate future | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngizonqanda | engizonqanda | ngizonqanda | angizunqanda | engingezunqanda | ngingezunqanda | |||
2nd singular | uzonqanda | ozonqanda | uzonqanda | awuzunqanda | ongezunqanda | ungezunqanda | |||
1st plural | sizonqanda | esizonqanda | sizonqanda | asizunqanda | esingezunqanda | singezunqanda | |||
2nd plural | nizonqanda | enizonqanda | nizonqanda | anizunqanda | eningezunqanda | ningezunqanda | |||
Class 1 | uzonqanda | ozonqanda | ezonqanda | akazunqanda | ongezunqanda | engezunqanda | |||
Class 2 | bazonqanda | abazonqanda | bezonqanda | abazunqanda | abangezunqanda | bengezunqanda | |||
Class 3 | uzonqanda | ozonqanda | uzonqanda | awuzunqanda | ongezunqanda | ungezunqanda | |||
Class 4 | izonqanda | ezonqanda | izonqanda | ayizunqanda | engezunqanda | ingezunqanda | |||
Class 5 | lizonqanda | elizonqanda | lizonqanda | alizunqanda | elingezunqanda | lingezunqanda | |||
Class 6 | azonqanda | azonqanda | ezonqanda | awazunqanda | angezunqanda | engezunqanda | |||
Class 7 | sizonqanda | esizonqanda | sizonqanda | asizunqanda | esingezunqanda | singezunqanda | |||
Class 8 | zizonqanda | ezizonqanda | zizonqanda | azizunqanda | ezingezunqanda | zingezunqanda | |||
Class 9 | izonqanda | ezonqanda | izonqanda | ayizunqanda | engezunqanda | ingezunqanda | |||
Class 10 | zizonqanda | ezizonqanda | zizonqanda | azizunqanda | ezingezunqanda | zingezunqanda | |||
Class 11 | luzonqanda | oluzonqanda | luzonqanda | aluzunqanda | olungezunqanda | lungezunqanda | |||
Class 14 | buzonqanda | obuzonqanda | buzonqanda | abuzunqanda | obungezunqanda | bungezunqanda | |||
Class 15 | kuzonqanda | okuzonqanda | kuzonqanda | akuzunqanda | okungezunqanda | kungezunqanda | |||
Class 17 | kuzonqanda | okuzonqanda | kuzonqanda | akuzunqanda | okungezunqanda | kungezunqanda | |||
Remote future | |||||||||
Positive absolute | Positive relative | Positive participial | Negative absolute | Negative relative | Negative participial | ||||
1st singular | ngiyonqanda | engiyonqanda | ngiyonqanda | angiyunqanda | engingeyunqanda | ngingeyunqanda | |||
2nd singular | uyonqanda | oyonqanda | uyonqanda | awuyunqanda | ongeyunqanda | ungeyunqanda | |||
1st plural | siyonqanda | esiyonqanda | siyonqanda | asiyunqanda | esingeyunqanda | singeyunqanda | |||
2nd plural | niyonqanda | eniyonqanda | niyonqanda | aniyunqanda | eningeyunqanda | ningeyunqanda | |||
Class 1 | uyonqanda | oyonqanda | eyonqanda | akayunqanda | ongeyunqanda | engeyunqanda | |||
Class 2 | bayonqanda | abayonqanda | beyonqanda | abayunqanda | abangeyunqanda | bengeyunqanda | |||
Class 3 | uyonqanda | oyonqanda | uyonqanda | awuyunqanda | ongeyunqanda | ungeyunqanda | |||
Class 4 | iyonqanda | eyonqanda | iyonqanda | ayiyunqanda | engeyunqanda | ingeyunqanda | |||
Class 5 | liyonqanda | eliyonqanda | liyonqanda | aliyunqanda | elingeyunqanda | lingeyunqanda | |||
Class 6 | ayonqanda | ayonqanda | eyonqanda | awayunqanda | angeyunqanda | engeyunqanda | |||
Class 7 | siyonqanda | esiyonqanda | siyonqanda | asiyunqanda | esingeyunqanda | singeyunqanda | |||
Class 8 | ziyonqanda | eziyonqanda | ziyonqanda | aziyunqanda | ezingeyunqanda | zingeyunqanda | |||
Class 9 | iyonqanda | eyonqanda | iyonqanda | ayiyunqanda | engeyunqanda | ingeyunqanda | |||
Class 10 | ziyonqanda | eziyonqanda | ziyonqanda | aziyunqanda | ezingeyunqanda | zingeyunqanda | |||
Class 11 | luyonqanda | oluyonqanda | luyonqanda | aluyunqanda | olungeyunqanda | lungeyunqanda | |||
Class 14 | buyonqanda | obuyonqanda | buyonqanda | abuyunqanda | obungeyunqanda | bungeyunqanda | |||
Class 15 | kuyonqanda | okuyonqanda | kuyonqanda | akuyunqanda | okungeyunqanda | kungeyunqanda | |||
Class 17 | kuyonqanda | okuyonqanda | kuyonqanda | akuyunqanda | okungeyunqanda | kungeyunqanda | |||
Present subjunctive | |||||||||
Positive | Negative | ||||||||
1st singular | nginqande | nginganqandi | |||||||
2nd singular | unqande | unganqandi | |||||||
1st plural | sinqande | singanqandi | |||||||
2nd plural | ninqande | ninganqandi | |||||||
Class 1 | anqande | anganqandi | |||||||
Class 2 | banqande | banganqandi | |||||||
Class 3 | unqande | unganqandi | |||||||
Class 4 | inqande | inganqandi | |||||||
Class 5 | linqande | linganqandi | |||||||
Class 6 | anqande | anganqandi | |||||||
Class 7 | sinqande | singanqandi | |||||||
Class 8 | zinqande | zinganqandi | |||||||
Class 9 | inqande | inganqandi | |||||||
Class 10 | zinqande | zinganqandi | |||||||
Class 11 | lunqande | lunganqandi | |||||||
Class 14 | bunqande | bunganqandi | |||||||
Class 15 | kunqande | kunganqandi | |||||||
Class 17 | kunqande | kunganqandi | |||||||
Past subjunctive | |||||||||
Positive | Negative | ||||||||
1st singular | nganqanda | nganganqanda, anganqanda, anganganqanda | |||||||
2nd singular | wanqanda | wanganqanda, awanqanda, awanganqanda | |||||||
1st plural | sanqanda | sanganqanda, asanqanda, asanganqanda | |||||||
2nd plural | nanqanda | nanganqanda, ananqanda, ananganqanda | |||||||
Class 1 | wanqanda | wanganqanda, akanqanda, akanganqanda | |||||||
Class 2 | banqanda | banganqanda, abanqanda, abanganqanda | |||||||
Class 3 | wanqanda | wanganqanda, awanqanda, awanganqanda | |||||||
Class 4 | yanqanda | yanganqanda, ayanqanda, ayanganqanda | |||||||
Class 5 | lanqanda | langanqanda, alanqanda, alanganqanda | |||||||
Class 6 | anqanda | anganqanda, awanqanda, awanganqanda | |||||||
Class 7 | sanqanda | sanganqanda, asanqanda, asanganqanda | |||||||
Class 8 | zanqanda | zanganqanda, azanqanda, azanganqanda | |||||||
Class 9 | yanqanda | yanganqanda, ayanqanda, ayanganqanda | |||||||
Class 10 | zanqanda | zanganqanda, azanqanda, azanganqanda | |||||||
Class 11 | lwanqanda | lwanganqanda, alwanqanda, alwanganqanda | |||||||
Class 14 | banqanda | banganqanda, abanqanda, abanganqanda | |||||||
Class 15 | kwanqanda | kwanganqanda, akwanqanda, akwanganqanda | |||||||
Class 17 | kwanqanda | kwanganqanda, akwanqanda, akwanganqanda |
References
- C. M. Doke; B. W. Vilakazi (1972), “nqanda”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “nqanda (3.9)”