anlamak
Turkish
Etymology
From Ottoman Turkish آڭلامق (añlamak, “to understand, to comprehend”)[1], from Proto-Turkic *āŋla- (“to understand”), from *āŋ (“intelligence, ability to understand”) + *-la[2][3]. Cognate with Salar añna.
Pronunciation
- IPA(key): /an.ɫaˈmak/
- Hyphenation: an‧la‧mak
Verb
anlamak (third-person singular simple present anlar)
- (transitive) To understand, to comprehend, to get.
- 2004, “Bir Derdim Var”, performed by Mor ve Ötesi:
- Hiç anlatamadım, hiç anlamadılar.
- I couldn't explain at all, they didn't understand at all.
-
- (transitive) To find something correct and appropriate.
- (transitive) To sense or predict someone's feelings or thoughts.
- (intransitive, with ablative) To have knowledge on something.
- (intransitive, with ablative) To benefit from, to gain advantage from something.
Conjugation
Conjugation of anlamak
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
| Positive declarative | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | anlamak | |||||||
| impersonal participle | imperfective | anlayan | ||||||
| perfective | anlamış | |||||||
| prospective | anlayacak | |||||||
| personal participle | non-prospective | anladığım | anladığın | anladığı | anladığımız | anladığınız | anladıkları | |
| prospective | anlayacağım | anlayacağın | anlayacağı | anlayacağımız | anlayacağınız | anlayacakları | ||
| verbal noun | anlama | |||||||
| way of doing | anlayış | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | anlarım | anlarsın | anlar | anlarız | anlarsınız | anlarlar |
| imperfective | anlıyorum | anlıyorsun | anlıyor | anlıyoruz | anlıyorsunuz | anlıyorlar | ||
| past | perfective | anladım | anladın | anladı | anladık | anladınız | anladılar | |
| imperfective | anlıyordum | anlıyordun | anlıyordu | anlıyorduk | anlıyordunuz | anlıyorlardı | ||
| future | anlayacağım | anlayacaksın | anlayacak | anlayacağız | anlayacaksınız | anlayacaklar | ||
| inferential | perfective | anlamışım | anlamışsın | anlamış | anlamışız | anlamışsınız | anlamışlar | |
| aorist | anlarmışım | anlarmışsın | anlarmış | anlarmışız | anlarmışsınız | anlarmışlar | ||
| imperfective | anlıyormuşum | anlıyormuşsun | anlıyormuş | anlıyormuşuz | anlıyormuşsunuz | anlıyormuşlar | ||
| conditional | simple | anlasam | anlasan | anlasa | anlasak | anlasanız | anlasalar | |
| perfective | anlasaydım | anlasaydın | anlasaydı | anlasaydık | anlasaydınız | anlasaydılar | ||
| optative | anlayayım | anlayasın | anlaya | anlayalım | anlayasınız | anlayalar | ||
| progressive | anlamaktayım | anlamaktasın | anlamakta | anlamaktayız | anlamaktasınız | anlamaktalar | ||
| necessitative | anlamalıyım | anlamalısın | anlamalı | anlamalıyız | anlamalısınız | anlamalılar | ||
| imperative | anla | anlasın | anlayın | anlasınlar | ||||
| Positive interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | anlar mıyım? | anlar mısın? | anlar mı? | anlar mıyız? | anlar mısınız? | anlarlar mı? |
| imperfective | anlıyor muyum? | anlıyor musun? | anlıyor mu? | anlıyor muyuz? | anlıyor musunuz? | anlıyorlar mı? | ||
| past | perfective | anladım mı? | anladın mı? | anladı mı? | anladık mı? | anladınız mı? | anladılar mı? | |
| imperfective | anlıyor muydum? | anlıyor muydun? | anlıyor muydu? | anlıyor muyduk? | anlıyor muydunuz? | anlıyorlar mıydı? | ||
| future | anlayacak mıyım? | anlayacak mısın? | anlayacak mı? | anlayacak mıyız? | anlayacak mısınız? | anlayacaklar mı? | ||
| inferential | perfective | anlamış mıyım? | anlamış mısın? | anlamış mı? | anlamış mıyız? | anlamış mısınız? | anlamışlar mı? | |
| aorist | anlar mıymışım? | anlar mıymışsın? | anlar mıymış? | anlar mıymışız? | anlar mıymışsınız? | anlarlar mıymış? | ||
| imperfective | anlıyor muymuşum? | anlıyor muymuşsun? | anlıyor muymuş? | anlıyor muymuşuz? | anlıyor muymuşsunuz? | anlıyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | anlasam mı? | anlasan mı? | anlasa mı? | anlasak mı? | anlasanız mı? | anlasalar mı? | |
| perfective | anlasa mıydım? | anlasa mıydın? | anlasa mıydı? | anlasa mıydık? | anlasa mıydınız? | anlasalar mıydı? | ||
| progressive | anlamakta mıyım? | anlamakta mısın? | anlamakta mı? | anlamakta mıyız? | anlamakta mısınız? | anlamaktalar mı? | ||
| necessitative | anlamalı mıyım? | anlamalı mısın? | anlamalı mı? | anlamalı mıyız? | anlamalı mısınız? | anlamalılar mı? | ||
| Negative declarative | ||||||||
| infinitive | anlamamak | |||||||
| impersonal participle | imperfective | anlamayan | ||||||
| perfective | anlamamış | |||||||
| prospective | anlamayacak | |||||||
| personal participle | non-prospective | anlamadığım | anlamadığın | anlamadığı | anlamadığımız | anlamadığınız | anlamadıkları | |
| prospective | anlamayacağım | anlamayacağın | anlamayacağı | anlamayacağımız | anlamayacağınız | anlamayacakları | ||
| verbal noun | anlamama | |||||||
| way of doing | anlamayış | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | anlamam | anlamazsın | anlamaz | anlamayız | anlamazsınız | anlamazlar |
| imperfective | anlamıyorum | anlamıyorsun | anlamıyor | anlamıyoruz | anlamıyorsunuz | anlamıyorlar | ||
| past | perfective | anlamadım | anlamadın | anlamadı | anlamadık | anlamadınız | anlamadılar | |
| imperfective | anlamıyordum | anlamıyordun | anlamıyordu | anlamıyorduk | anlamıyordunuz | anlamıyordular | ||
| future | anlamayacağım | anlamayacaksın | anlamayacak | anlamayacağız | anlamayacaksınız | anlamayacaklar | ||
| inferential | perfective | anlamamışım | anlamamışsın | anlamamış | anlamamışız | anlamamışsınız | anlamamışlar | |
| aorist | anlamazmışım | anlamazmışsın | anlamazmış | anlamazmışız | anlamazmışsınız | anlamazmışlar | ||
| imperfective | anlamıyormuşum | anlamıyormuşsun | anlamıyormuş | anlamıyormuşuz | anlamıyormuşsunuz | anlamıyormuşlar | ||
| conditional | simple | anlamasam | anlamasan | anlamasa | anlamasak | anlamasanız | anlamasalar | |
| perfective | anlamasaydım | anlamasaydın | anlamasaydı | anlamasaydık | anlamasaydınız | anlamasaydılar | ||
| optative | anlamayayım | anlamayasın | anlamaya | anlamayalım | anlamayasınız | anlamayalar | ||
| progressive | anlamamaktayım | anlamamaktasın | anlamamakta | anlamamaktayız | anlamamaktasınız | anlamamaktalar | ||
| necessitative | anlamamalıyım | anlamamalısın | anlamamalı | anlamamalıyız | anlamamalısınız | anlamamalılar | ||
| imperative | anlama | anlamasın | anlamayın | anlamasınlar | ||||
| Negative interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | anlamaz mıyım? | anlamaz mısın? | anlamaz mı? | anlamaz mıyız? | anlamaz mısınız? | anlamazlar mı? |
| imperfective | anlamıyor muyum? | anlamıyor musun? | anlamıyor mu? | anlamıyor muyuz? | anlamıyor musunuz? | anlamıyorlar mı? | ||
| past | perfective | anlamadım mı? | anlamadın mı? | anlamadı mı? | anlamadık mı? | anlamadınız mı? | anlamadılar mı? | |
| imperfective | anlamıyor muydum? | anlamıyor muydun? | anlamıyor muydu? | anlamıyor muyduk? | anlamıyor muydunuz? | anlamıyorlar mıydı? | ||
| future | anlamayacak mıyım? | anlamayacak mısın? | anlamayacak mı? | anlamayacak mıyız? | anlamayacak mısınız? | anlamayacaklar mı? | ||
| inferential | perfective | anlamamış mıyım? | anlamamış mısın? | anlamamış mı? | anlamamış mıyız? | anlamamış mısınız? | anlamamışlar mı? | |
| aorist | anlamaz mıymışım? | anlamaz mıymışsın? | anlamaz mıymış? | anlamaz mıymışız? | anlamaz mıymışsınız? | anlamazlar mıymış? | ||
| imperfective | anlamıyor muymuşum? | anlamıyor muymuşsun? | anlamıyor muymuş? | anlamıyor muymuşuz? | anlamıyor muymuşsunuz? | anlamıyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | anlamasam mı? | anlamasan mı? | anlamasa mı? | anlamasak mı? | anlamasanız mı? | anlamasalar mı? | |
| perfective | anlamasa mıydım? | anlamasa mıydın? | anlamasa mıydı? | anlamasa mıydık? | anlamasa mıydınız? | anlamasalar mıydı? | ||
| progressive | anlamamakta mıyım? | anlamamakta mısın? | anlamamakta mı? | anlamamakta mıyız? | anlamamakta mısınız? | anlamamaktalar mı? | ||
| necessitative | anlamamalı mıyım? | anlamamalı mısın? | anlamamalı mı? | anlamamalı mıyız? | anlamamalı mısınız? | anlamamalılar mı? | ||
Derived terms
- anlak
- anlam
- anlamazlık
- anlamlı
- anlamsız
- anlaşma
- anlaşmak
- anlatı
- anlatmak
- anlayış
Related terms
- andıç
- anı
- anımsamak
- anıt
- anmak
- ant
References
- Redhouse, James W. (1890), “آڭلامق”, in A Turkish and English Lexicon, Constantinople: A. H. Boyajian, page 175
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “**āŋ, *āŋ-la-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- Nişanyan, Sevan (2002–), “anla-”, in Nişanyan Sözlük
Further reading
- anlamak in Turkish dictionaries at Türk Dil Kurumu