madrugar
Galician
Etymology
From Old Galician and Old Portuguese madurgar (13th century, Cantigas de Santa Maria), from Vulgar Latin *mātūricāre, frequentative based on Latin mātūrāre, whence also Galician madurar.
Pronunciation
- IPA(key): [maðɾuˈɣaɾ]
Verb
madrugar (first-person singular present madrugo, first-person singular preterite madruguei, past participle madrugado)
- to get up early
Conjugation
- Note: madrug- are changed to madrugu- before front vowels (e).
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | first | second | third | first | second | third |
Infinitive | eu | ti | el/ela/Vde. | nós | vós | eles/elas/Vdes. |
impersonal | madrugar | |||||
personal | madrugar | madrugares | madrugar | madrugarmos | madrugardes | madrugaren |
Gerund | ||||||
madrugando | ||||||
Past participle | singular | plural | ||||
masculine | madrugado | madrugados | ||||
feminine | madrugada | madrugadas | ||||
Indicative | eu | ti | el/ela/Vde. | nós | vós | eles/elas/Vdes. |
present | madrugo | madrugas | madruga | madrugamos | madrugades | madrugan |
imperfect | madrugaba | madrugabas | madrugaba | madrugabamos | madrugabades | madrugaban |
preterite | madruguei | madrugaches | madrugou | madrugamos | madrugastes | madrugaron |
pluperfect | madrugara | madrugaras | madrugara | madrugaramos | madrugarades | madrugaran |
future | madrugarei | madrugarás | madrugará | madrugaremos | madrugaredes | madrugarán |
conditional | madrugaría | madrugarías | madrugaría | madrugariamos | madrugariades | madrugarían |
Subjunctive | eu | ti | el/ela/Vde. | nós | vós | eles/elas/Vdes. |
present | madrugue | madrugues | madrugue | madruguemos | madruguedes | madruguen |
preterite | madrugase | madrugases | madrugase | madrugásemos | madrugásedes | madrugasen |
future | madrugar | madrugares | madrugar | madrugarmos | madrugardes | madrugaren |
Imperative | – | ti | el/ela/Vde. | nós | vós | eles/elas/Vdes. |
affirmative | – | madruga | madrugue | madruguemos | madrugade | madruguen |
negative | – | madrugues | madrugue | madruguemos | madruguedes | madruguen |
Derived terms
- madrugada
- madrugador
References
- “madurgar” in Dicionario de Dicionarios do galego medieval, SLI - ILGA 2006–2022.
- “madrug” in Xavier Varela Barreiro & Xavier Gómez Guinovart: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval. SLI / Grupo TALG / ILG, 2006–2018.
- “madrugar” in Dicionario de Dicionarios da lingua galega, SLI - ILGA 2006–2013.
- “madrugar” in Tesouro informatizado da lingua galega. Santiago: ILG.
- “madrugar” in Álvarez, Rosario (coord.): Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués, Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega.
Portuguese
Etymology
From Old Portuguese madrugar, madurgar, from Vulgar Latin *mātūricāre, from Latin mātūrō (“to hasten”).
Pronunciation
- (Brazil) IPA(key): /ma.dɾuˈɡa(ʁ)/ [ma.dɾuˈɡa(h)]
- (São Paulo) IPA(key): /ma.dɾuˈɡa(ɾ)/
- (Rio de Janeiro) IPA(key): /ma.dɾuˈɡa(ʁ)/ [ma.dɾuˈɡa(χ)]
- (Southern Brazil) IPA(key): /ma.dɾuˈɡa(ɻ)/
- (Portugal) IPA(key): /mɐ.dɾuˈɡaɾ/ [mɐ.ðɾuˈɣaɾ]
- Hyphenation: ma‧dru‧gar
Verb
madrugar (first-person singular present madrugo, first-person singular preterite madruguei, past participle madrugado)
- to stay up at late nighttime (madrugada); to stay up all night
- to pull an all-nighter
Conjugation
Singular | Plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
First-person (eu) | Second-person (tu) | Third-person (ele / ela / você) | First-person (nós) | Second-person (vós) | Third-person (eles / elas / vocês) | |
Infinitive | ||||||
Impersonal | madrugar | |||||
Personal | madrugar | madrugares | madrugar | madrugarmos | madrugardes | madrugarem |
Gerund | ||||||
madrugando | ||||||
Past participle | ||||||
Masculine | madrugado | madrugados | ||||
Feminine | madrugada | madrugadas | ||||
Indicative | ||||||
Present | madrugo | madrugas | madruga | madrugamos | madrugais | madrugam |
Imperfect | madrugava | madrugavas | madrugava | madrugávamos | madrugáveis | madrugavam |
Preterite | madruguei | madrugaste | madrugou | madrugamos1, madrugámos2 | madrugastes | madrugaram |
Pluperfect | madrugara | madrugaras | madrugara | madrugáramos | madrugáreis | madrugaram |
Future | madrugarei | madrugarás | madrugará | madrugaremos | madrugareis | madrugarão |
Conditional | ||||||
madrugaria | madrugarias | madrugaria | madrugaríamos | madrugaríeis | madrugariam | |
Subjunctive | ||||||
Present | madrugue | madrugues | madrugue | madruguemos | madrugueis | madruguem |
Imperfect | madrugasse | madrugasses | madrugasse | madrugássemos | madrugásseis | madrugassem |
Future | madrugar | madrugares | madrugar | madrugarmos | madrugardes | madrugarem |
Imperative | ||||||
Affirmative | madruga | madrugue | madruguemos | madrugai | madruguem | |
Negative (não) | não madrugues | não madrugue | não madruguemos | não madrugueis | não madruguem |
1Brazil.
2Portugal.
Derived terms
- madrugada
- madrugador
Spanish
Etymology
From a presumed *madurgar, from Vulgar Latin *mātūricāre, frequentative based on Latin mātūrāre, whence also Spanish madurar. Cognate with English mature and maturate.
Pronunciation
- IPA(key): /madɾuˈɡaɾ/ [ma.ð̞ɾuˈɣ̞aɾ]
- Rhymes: -aɾ
- Syllabification: ma‧dru‧gar
Verb
madrugar (first-person singular present madrugo, first-person singular preterite madrugué, past participle madrugado)
- to get up early
Conjugation
infinitive | madrugar | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
gerund | madrugando | ||||||
past participle | masculine | feminine | |||||
singular | madrugado | madrugada | |||||
plural | madrugados | madrugadas | |||||
singular | plural | ||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
indicative | yo | tú vos | él/ella/ello usted | nosotros nosotras | vosotros vosotras | ellos/ellas ustedes | |
present | madrugo | madrugastú madrugásvos | madruga | madrugamos | madrugáis | madrugan | |
imperfect | madrugaba | madrugabas | madrugaba | madrugábamos | madrugabais | madrugaban | |
preterite | madrugué | madrugaste | madrugó | madrugamos | madrugasteis | madrugaron | |
future | madrugaré | madrugarás | madrugará | madrugaremos | madrugaréis | madrugarán | |
conditional | madrugaría | madrugarías | madrugaría | madrugaríamos | madrugaríais | madrugarían | |
subjunctive | yo | tú vos | él/ella/ello usted | nosotros nosotras | vosotros vosotras | ellos/ellas ustedes | |
present | madrugue | madruguestú madruguésvos2 | madrugue | madruguemos | madruguéis | madruguen | |
imperfect (ra) | madrugara | madrugaras | madrugara | madrugáramos | madrugarais | madrugaran | |
imperfect (se) | madrugase | madrugases | madrugase | madrugásemos | madrugaseis | madrugasen | |
future1 | madrugare | madrugares | madrugare | madrugáremos | madrugareis | madrugaren | |
imperative | — | tú vos | usted | nosotros nosotras | vosotros vosotras | ustedes | |
affirmative | madrugatú madrugávos | madrugue | madruguemos | madrugad | madruguen | ||
negative | no madrugues | no madrugue | no madruguemos | no madruguéis | no madruguen |
1Mostly obsolete, now mainly used in legal language.
2Argentine and Uruguayan voseo prefers the tú form for the present subjunctive.
These forms are generated automatically and may not actually be used. Pronoun usage varies by region.
singular | plural | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
with infinitive madrugar | |||||||
dative | madrugarme | madrugarte | madrugarle, madrugarse | madrugarnos | madrugaros | madrugarles, madrugarse | |
accusative | madrugarme | madrugarte | madrugarlo, madrugarla, madrugarse | madrugarnos | madrugaros | madrugarlos, madrugarlas, madrugarse | |
with gerund madrugando | |||||||
dative | madrugándome | madrugándote | madrugándole, madrugándose | madrugándonos | madrugándoos | madrugándoles, madrugándose | |
accusative | madrugándome | madrugándote | madrugándolo, madrugándola, madrugándose | madrugándonos | madrugándoos | madrugándolos, madrugándolas, madrugándose | |
with informal second-person singular tú imperative madruga | |||||||
dative | madrúgame | madrúgate | madrúgale | madrúganos | not used | madrúgales | |
accusative | madrúgame | madrúgate | madrúgalo, madrúgala | madrúganos | not used | madrúgalos, madrúgalas | |
with informal second-person singular vos imperative madrugá | |||||||
dative | madrugame | madrugate | madrugale | madruganos | not used | madrugales | |
accusative | madrugame | madrugate | madrugalo, madrugala | madruganos | not used | madrugalos, madrugalas | |
with formal second-person singular imperative madrugue | |||||||
dative | madrúgueme | not used | madrúguele, madrúguese | madrúguenos | not used | madrúgueles | |
accusative | madrúgueme | not used | madrúguelo, madrúguela, madrúguese | madrúguenos | not used | madrúguelos, madrúguelas | |
with first-person plural imperative madruguemos | |||||||
dative | not used | madruguémoste | madruguémosle | madruguémonos | madruguémoos | madruguémosles | |
accusative | not used | madruguémoste | madruguémoslo, madruguémosla | madruguémonos | madruguémoos | madruguémoslos, madruguémoslas | |
with informal second-person plural imperative madrugad | |||||||
dative | madrugadme | not used | madrugadle | madrugadnos | madrugaos | madrugadles | |
accusative | madrugadme | not used | madrugadlo, madrugadla | madrugadnos | madrugaos | madrugadlos, madrugadlas | |
with formal second-person plural imperative madruguen | |||||||
dative | madrúguenme | not used | madrúguenle | madrúguennos | not used | madrúguenles, madrúguense | |
accusative | madrúguenme | not used | madrúguenlo, madrúguenla | madrúguennos | not used | madrúguenlos, madrúguenlas, madrúguense |
Derived terms
- a quien madruga, Dios le ayuda
- madrugada
- madrugador
- madrugón
- no por mucho madrugar, amanece más temprano
Further reading
- “madrugar”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014