lón
Eastern Maninkakan
Alternative scripts
- ߟߏ߲ (nko)
Noun
lón
- day
- Synonym: lá
Icelandic
Etymology
From Old Norse lón, from Proto-Germanic *luhnō (“inlet, sea loch”), ultimately from Proto-Indo-European *lewk- (“bright”), referring to shining water. Germanic cognates include English lown, Danish lyn (“lightning”), Swedish lugn (“calm water”).
Pronunciation
- IPA(key): /louːn/
- Rhymes: -ouːn
Noun
lón n (genitive singular lóns, nominative plural lón)
- lagoon
Declension
n-s | singular | plural | ||
---|---|---|---|---|
indefinite | definite | indefinite | definite | |
nominative | lón | lónið | lón | lónin |
accusative | lón | lónið | lón | lónin |
dative | lóni | lóninu | lónum | lónunum |
genitive | lóns | lónsins | lóna | lónanna |
References
- Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume 3, Bern, München: Francke Verlag, page 1923
Irish
Pronunciation
- (Munster) IPA(key): /l̪ˠoːn̪ˠ/
- (Connacht, Ulster) IPA(key): /l̪ˠoːnˠ/
Etymology 1
From Old Irish lón (“fat; provision(s), food, victuals, sustenance; feast”), with the shift in meaning towards “lunch” likely influenced by the resemblance to the English word, from Proto-Celtic *lawano- (“provisions”), from Proto-Indo-European *lewH- (“to cut off, separate”).
Noun
lón m (genitive singular lóin, nominative plural lónta)
- provision, supply; food, victuals, sustenance
- repast, collation
- lunch, luncheon
Declension
First declension
Bare forms:
| Forms with the definite article:
|
Derived terms
- aimsir lóin, am lóin (“lunch-time”)
- armlón (“ammunition”)
- ceannaí lóin, lóncheannaí (“provision merchant”)
- lónadóir (“caterer, provisioner”)
- lónaigh (“supply, provision; lay in; put by, hoard”, transitive verb)
- long lóin (“supply ship”)
- lónroinn (“commissariat”)
- mála lóin (“haversack”)
- píosa lóin (“lunch-packet”)
- sos lóin (“lunch interval”)
References
- Matasović, Ranko (2009), “lawano-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, pages 234
Noun
lón m (genitive singular lóin, nominative plural lóin)
- Alternative form of luan (“loin”)
Declension
First declension
Bare forms:
| Forms with the definite article:
|
Verb
lón (present analytic lónann, future analytic lónfaidh, verbal noun lónadh, past participle lónta)
- (transitive) Alternative form of lónaigh (“supply, provision; lay in; put by, hoard”)
Conjugation
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | lónaim | lónann tú; lónair† | lónann sé, sí | lónaimid | lónann sibh | lónann siad; lónaid† | a lónann; a lónas | lóntar |
past | lón mé; lónas | lón tú; lónais | lón sé, sí | lónamar; lón muid | lón sibh; lónabhair | lón siad; lónadar | a lón / ar lón* | lónadh | |
past habitual | lónainn | lóntá | lónadh sé, sí | lónaimis; lónadh muid | lónadh sibh | lónaidís; lónadh siad | a lónadh / a lónadh* | lóntaí | |
future | lónfaidh mé; lónfad | lónfaidh tú; lónfair† | lónfaidh sé, sí | lónfaimid; lónfaidh muid | lónfaidh sibh | lónfaidh siad; lónfaid† | a lónfaidh; a lónfas | lónfar | |
conditional | lónfainn | lónfá | lónfadh sé, sí | lónfaimis; lónfadh muid | lónfadh sibh | lónfaidís; lónfadh siad | a lónfadh / a lónfadh* | lónfaí | |
subjunctive | present | go lóna mé; go lónad† | go lóna tú; go lónair† | go lóna sé, sí | go lónaimid; go lóna muid | go lóna sibh | go lóna siad; go lónaid† | — | go lóntar |
past | dá lónainn | dá lóntá | dá lónadh sé, sí | dá lónaimis; dá lónadh muid | dá lónadh sibh | dá lónaidís; dá lónadh siad | — | dá lóntaí | |
imperative | lónaim | lón | lónadh sé, sí | lónaimis | lónaigí; lónaidh† | lónaidís | — | lóntar | |
verbal noun | lónadh | ||||||||
past participle | lónta |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
References
- Ó Dónaill, Niall (1977), “lón”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “1 lón”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language