kəsmək
Azerbaijani
Cyrillic | кәсмәк | |
---|---|---|
Perso-Arabic | کسمک |
Etymology
Ultimately from Proto-Turkic *kes- (“to cut”)[1]. Cognate with Karakhanid کـَسْماكْ (kesmēk, “to cut”), Turkish kesmek etc.
Pronunciation
- IPA(key): [cæsˈmæk], [-æj], [-ej]
- (Tabriz) IPA(key): [t͡ʃæsˈmɑχ][2]
Audio (file) - Hyphenation: kəs‧mək
Verb
kəsmək
- (transitive) to cut[3]
- meşədə ağac kəsmək. ― To cut trees in the forest.
- Bərbər saç kəsir. ― A barber cuts hair.[usage 1]
- Synonym: doğramaq (to chop)
- (transitive) to slaughter
- qoyun kəsmək. ― to slaughter a lamb.
- qurban kəsmək. ― to make an animal sacrifise.
- (transitive) to block, cut off (a way etc.)
- Oğlan müəllimin qabağını kəsdi və ona otaqdan çıxmaqa yol vermədi.
- The boy blocked the teacher's way and didn't let him leave the room.
- Onlar işıq pulunu verə bilməyiblər və işıqlarını kəsiblər
- They couldn't pay the electricity bill and their electricity was cut off.
- (transitive) to interrupt (mostly with söz (“word”))
- Atanın sözünü kəsmə!
- Don't interrupt your father!
- (literally, “Don't cut off your father's word”)
- (transitive, law) to sentence, to return a verdict (mostly with hökm (“verdict”))
- Məhkəmə oğruya üç il hökm kəsib.
- The court sentenced the thief to three years.
- Synonyms: hökm etmək, hökm vermək, iş vermək
- to mint, to coin, to issue (money)
- Hanı məndə bu qədər pul, mən pul kəsmirəm!
- Where would I get this much money, I'm not made of maney!
- (literally, “I don't issue money!”)
Usage notes
- kəsmək is only used if the person is cutting the hair himself/herself. In sentences like 'I will cut my hair tomorrow' and alike, where what is meant is that the person is going to get a haircut by a hairdresser, the verb form with the causative suffix -dir, kəsdirmək, is used instead
Conjugation
Conjugation of kəsmək
positive | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
subject non-past participle | kəsən | |||||||
subject past participle | kəsmiş | |||||||
subject future definite participle | kəsəcək | |||||||
non-subject participle | (mənim +) kəsdiyim | (sənin +) kəsdiyin | (gen. agent +) kəsdiyi | (bizim +) kəsdiyimiz | (sizin +) kəsdiyiniz | (gen. agent +) kəsdiyi or kəsdikləri | ||
kəsib | ||||||||
general temporal participle | kəsəndə | |||||||
participle of intensification | kəsdikcə | |||||||
specific temporal participle | kəsərkən | |||||||
modal participle | kəsərək | |||||||
infinitive | kəsmək | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | kəsirəm | kəsirsən | kəsir | kəsirik | kəsirsiniz | kəsirlər |
perfect 1 | kəsmişəm | kəsmisən, kəsmişsən* | kəsmişdir | kəsmişik | kəsmisiniz, kəsmişsiniz* | kəsmişlər | ||
perfect 2 | – | kəsibsən | kəsib(dir) | – | kəsibsiniz | kəsib(dir)lər | ||
past | simple | kəsdim | kəsdin | kəsdi | kəsdik | kəsdiniz | kəsdilər | |
continuous | kəsirdim | kəsirdin | kəsirdi | kəsirdik | kəsirdiniz | kəsirdilər | ||
perfect | kəsmişdim | kəsmişdin | kəsmişdi | kəsmişdik | kəsmişdiniz | kəsmişdilər | ||
future | definite | kəsəcəyəm | kəsəcəksən | kəsəcək | kəsəcəyik | kəsəcəksiniz | kəsəcəklər | |
indefinite | kəsərəm | kəsərsən | kəsər | kəsərik | kəsərsiniz | kəsərlər | ||
future-in-the-past | definite | kəsəcəkdim | kəsəcəkdin | kəsəcəkdi | kəsəcəkdik | kəsəcəkdiniz | kəsəcəkdilər | |
indefinite | kəsərdim | kəsərdin | kəsərdi | kəsərdik | kəsərdiniz | kəsərdilər | ||
conditional | present | kəssəm | kəssən | kəssə | kəssək | kəssəniz | kəssələr | |
past | kəssəydim | kəssəydin | kəssəydi | kəssəydik | kəssəydiniz | kəssəydilər | ||
subjunctive | kəsəm | kəsəsən | kəsə | kəsək | kəsəsiniz | kəsələr | ||
hortative | kəsəsiyəm | kəsəsisən | kəsəsi | kəsəsiyik | kəsəsisiniz | kəsəsilər | ||
obligational | present | kəsməliyəm | kəsməlisən | kəsməli | kəsməliyik | kəsməlisiniz | kəsməlilər | |
past | kəsməliydim | kəsməliydin | kəsməliydi | kəsməliydik | kəsməliydiniz | kəsməliydilər | ||
evidential | present | kəsirmişəm | kəsirmişsən | kəsirmiş | kəsirmişik | kəsirmişsiniz | kəsirmişlər | |
past | kəsibmişəm | kəsibmişsən | kəsibmiş | kəsibmişik | kəsibmişsiniz | kəsibmişlər | ||
imperative | kəsim | kəs | kəssin | kəsək, kəsəlim* | kəsin | kəssinlər | ||
negative | ||||||||
subject non-past participle | kəsməyən | |||||||
subject past participle | kəsməmiş | |||||||
subject future definite participle | kəsməyəcəq | |||||||
non-subject participle | (mənim +) kəsmədiyim | (sənin +) kəsmədiyin | (gen. agent +) kəsmədiyi | (bizim +) kəsmədiyimiz | (sizin +) kəsmədiyiniz | (gen. agent +) kəsmədiyi or kəsmədikləri | ||
converb | kəsməyib | |||||||
general temporal participle | kəsməyəndə | |||||||
participle of intensification | kəsmədikcə | |||||||
specific temporal participle | kəsməyərkən | |||||||
modal participle | kəsməyərək | |||||||
infinitive | kəsməmək | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | kəsmirəm | kəsmirsən | kəsmir | kəsmirik | kəsmirsiniz | kəsmirlər |
perfect 1 | kəsməmişəm | kəsməmisən, kəsməmişsən* | kəsməmiş | kəsməmişik | kəsməmisiniz, kəsməmişsiniz* | kəsməmişlər | ||
perfect 2 | – | kəsməyibsən | kəsməyib(dir) | – | kəsməyibsiniz | kəsməyib(dir)lər | ||
past | simple | kəsmədim | kəsmədin | kəsmədi | kəsmədik | kəsmədiniz | kəsmədilər | |
continuous | kəsmirdim | kəsmirdin | kəsmirdi | kəsmirdik | kəsmirdiniz | kəsmirdilər | ||
perfect | kəsməmişdim | kəsməmişdin | kəsməmişdi | kəsməmişdik | kəsməmişdiniz | kəsməmişdilər | ||
future | definite | kəsməyəcəyəm | kəsməyəcəksən | kəsməyəcək | kəsməyəcəyik | kəsməyəcəksiniz | kəsməyəcəklər | |
indefinite | kəsmərəm | kəsmərsən, kəsməzsən | kəsməz | kəsmərik | kəsmərsiniz, kəsməzsiniz | kəsməzlər | ||
future-in-the-past | definite | kəsməyəcəkdim | kəsməyəcəkdin | kəsməyəcəkdi | kəsməyəcəkdik | kəsməyəcəkdiniz | kəsməyəcəkdilər | |
indefinite | kəsməzdim | kəsməzdin | kəsməzdi | kəsməzdik | kəsməzdiniz | kəsməzdilər | ||
conditional | present | kəsməsəm | kəsməsən | kəsməsə | kəsməsək | kəsməsəniz | kəsməsələr | |
past | kəsməsəydim | kəsməsəydin | kəsməsəydi | kəsməsəydik | kəsməsəydiniz | kəsməsəydilər | ||
subjunctive | kəsməyəm | kəsməyəsən | kəsməyə | kəsməyək | kəsməyəsiniz | kəsməyələr | ||
hortative | kəsməyəsiyəm | kəsməyəsisən | kəsməyəsi | kəsməyəsiyik | kəsməyəsisiniz | kəsməyəsilər | ||
obligational | present | kəsməməliyəm | kəsməməlisən | kəsməməli | kəsməməliyik | kəsməməlisiniz | kəsməməlilər | |
past | kəsməməliydim | kəsməməliydin | kəsməməliydi | kəsməməliydik | kəsməməliydiniz | kəsməməliydilər | ||
evidential | present | kəsməyirmişəm | kəsməyirmişsən | kəsməyirmiş | kəsməyirmişik | kəsməyirmişsiniz | kəsməyirmişlər | |
past | kəsməyibmişəm | kəsməyibmişsən | kəsməyibmiş | kəsməyibmişik | kəsməyibmişsiniz | kəsməyibmişlər | ||
imperative | kəsməyim | kəsmə | kəsməsin | kəsməyək kəsməyəlim* | kəsməyin | kəsməsinlər | ||
negative potential | ||||||||
subject non-past participle | kəsəmməyən | |||||||
subject future definite participle | kəsəmməyəcəq | |||||||
non-subject participle | (mənim +) kəsəmmədiyim | (sənin +) kəsəmmədiyin | (gen. agent +) kəsəmmədiyi | (bizim +) kəsəmmədiyimiz | (sizin +) kəsəmmədiyiniz | (gen. agent +) kəsəmmədiyi or kəsəmmədikləri | ||
converb | kəsəmməyib | |||||||
general temporal participle | kəsəmməyəndə | |||||||
participle of intensification | kəsəmmədikcə | |||||||
specific temporal participle | kəsəmməyərkən | |||||||
modal participle | kəsəmməyərək | |||||||
infinitive | kəsəmməmək | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | kəsəmmirəm | kəsəmmirsən | kəsəmmir | kəsəmmirik | kəsəmmirsiniz | kəsəmmirlər |
perfect 1 | kəsəmməmişəm | kəsəmməmisən, kəsəmməmişsən* | kəsəmməmişdir | kəsəmməmişik | kəsəmməmisiniz, kəsəmməmişsiniz* | kəsəmməşmilər | ||
perfect 2 | – | kəsəmməyibsən | kəsəmməyib(dir) | – | kəsəmməyibsiniz | kəsəmməyib(dir)lər | ||
past | simple | kəsəmmədim | kəsəmmədin | kəsəmmədi | kəsəmmədik | kəsəmmədiniz | kəsəmmədilər | |
continuous | kəsəmmirdim | kəsəmmirdin | kəsəmmirdi | kəsəmmirdik | kəsəmmirdiniz | kəsəmmirdilir | ||
perfect | kəsəmməmişdim | kəsəmməmişdin | kəsəmməmişdi | kəsəmməmişdik | kəsəmməmişdiniz | kəsəmməmişdilər | ||
future | definite | kəsəmməyəcəyəm | kəsəmməyəcəksən | kəsəmməyəcək | kəsəmməyəcəyik | kəsəmməyəcəksiniz | kəsəmməyəcəklər | |
indefinite | kəsəmmərəm | kəsəmmərsən, kəsəmməzsən | kəsəmməz | kəsəmmərik | kəsəmmərsiniz, kəsəmməzsiniz | kəsəmməzlər | ||
future-in-the-past | definite | kəsəmməyəcəkdim | kəsəmməyəcəkdin | kəsəmməyəcəkdi | kəsəmməyəcəkdik | kəsəmməyəcəkdiniz | kəsəmməyəcəkdilər | |
indefinite | kəsəmməzdim | kəsəmməzdin | kəsəmməzdi | kəsəmməzdik | kəsəmməzdiniz | kəsəmməzdilər | ||
conditional | present | kəsəmməsəm | kəsəmməsən | kəsəmməsə | kəsəmməsək | kəsəmməsəniz | kəsəmməsələr | |
past | kəsəmməsəydim | kəsəmməsəydin | kəsəmməsəydi | kəsəmməsəydik | kəsəmməsəydiniz | kəsəmməsəydilər | ||
subjunctive | kəsəmməyəm | kəsəmməyəsən | kəsəmməyə | kəsəmməyək | kəsəmməyəsiniz | kəsəmməyələr | ||
imperative | kəsəmməyim | kəsəmmə | kəsəmməsin | kəsəmməyək | kəsəmməyin | kəsəmməsinlər | ||
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible conjugated form of every verb actually occurs. | ||||||||
* dated or high-register |
Derived terms
- kəsilmək
- kəsdirmək
- kəsinti
- kəsir
References
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*kes-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- Haneda, Koichi (2009—2010), “kəsmək”, in لغات لهجهی تبریز [Vocabulary of Tabrizi Dialect] (in Persian), Tabriz: یاران, →ISBN, page 90
- Əzizbəyov X. Ə. (1965), “кәсмәк”, in Азәрбајҹанҹа-русҹа лүғәт [Azerbaijani-Russian Dictionary], Baku: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı, page 208