kościół
See also: Kościół
Old Polish
Etymology
Borrowed from Old Czech kostel,[1][2] from Old High German kastel, from Latin castellum. First attested in the 14th century.
Noun
kościół m (diminutive kościołek)
- (religion) church
- c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie:
- Pospesihø sø do coscola na modlituø
- Pośpieszychą się do kościoła na modlitwę
- (please add an English translation of this quote)
- after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa:
- Cristus... szye przyrovna kosczyolu zyvemv, a nye kamyennemv
- Krystus... sie przyrowna kościołu żywemu, a nie kamiennemu
- (please add an English translation of this quote)
- after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa:
- Ony to myenyly o zlomyenyv ych kosczyola kamyennego
- Oni to mienili o złomieniu ich kościoła kamiennego
- (please add an English translation of this quote)
-
- palace
- (Can we date this quote?) Ludwik Bernacki, editor, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki, published 1939:
- Prziwedzoni bødø w kosczol crolow (adducentur in templum regis)
- Przywiedziony będą w kościoł krolow (adducentur in templum regis)
- (please add an English translation of this quote)
-
- (law) individual legal unit associated with a given church
- 1429, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, t. I, Roty poznańskie, published 1959:
- Yszem ya nye daual pol grzywny grossi schyrokych czynsu do cosczola posnanskyego
- Iżem ja nie dawał poł grzywny groszy szyrokich czynszu do kościoła poznańskiego
- (please add an English translation of this quote)
-
- church's ministry or clergy
- (Can we date this quote?)Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI, Hieronim Łopaciński, published 1892:
- A thako czi yzczy laczynnyczy... mayą moviczi... ony psalmy, ktore movya y pelnyą kaplany albo też spyeva albo obchodzy kozycziol katedralzky albo onego bysskupzthva (quos dicunt clerici vel ecclesia cathedralis)
- A tako ci iści łacinnicy... mają mowić(i)... ony psalmy, ktore mowią i pełnią kapłani albo też śpiewa albo obchodzi kościoł katedralski albo onego biskupstwa (quos dicunt clerici vel ecclesia cathedralis)
- (please add an English translation of this quote)
-
- church (group of people of the same faith)
- (Can we date this quote?)Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543, Jan Łoś, published 1915:
- Suche dny tak kosczyol trzyma
- uche dni tak kościoł trzyma
- (please add an English translation of this quote)
- Fifteenth century, Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, published 1874-1891:
- Jesus... koszczyol poleczyl Pyotrowy
- Jesus... kościoł polecił Piotrowi
- (please add an English translation of this quote)
- after 1512, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa:
- Czczyenye o posvyączanyv kosczyola bozego y o vstavyenyv novey *vylykonoczy
- Czcienie o poświęcaniu kościoła bożego i o ustawieniu nowej Wilikonocy
- (please add an English translation of this quote)
-
- gathering of people
- (Can we date this quote?) Ludwik Bernacki, editor, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki, published 1939:
- V czebe chwala moia w kosczele welikem (in ecclesia magna)
- U ciebie chwała moja w kościele wielikiem (in ecclesia magna)
- (please add an English translation of this quote)
-
Declension
Declension of kościoł
singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | kościoł | — | — |
genitive | kościoła | — | kościołow |
dative | kościołu/kościołowi | — | kościołom |
accusative | kościoł | — | kościoły |
instrumental | kościołem | — | — |
locative | kościele | — | kościelech |
vocative | — | — | — |
Derived terms
adjectives
- kościelny
- kościołowy
noun
- kościołek
Descendants
- Polish: kościół
- → Belarusian: касцёл (kascjól)
- → Kashubian: kòscół
- → Russian: костёл (kostjól)
- → Ukrainian: костьо́л (kostʹól)
- → Yiddish: קאָשטשאָל (koshtshol)
References
- Boryś, Wiesław (2005) Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Brückner, Aleksander (1927), “kościół”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “kościół”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
![](Images/wiktionary/Santa_Maria_Novella.jpg.webp)
kościół
Etymology
Inherited from Old Polish kościół, from Old Czech kostel.[1][2] Doublet of kasztel. First attested in the 14th century.[3]
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkɔɕ.t͡ɕuw/
Audio (file) - Rhymes: -ɔɕt͡ɕuw
- Syllabification: koś‧ciół
- Homophone: Kościół
Noun
kościół m inan (diminutive kościółek)
- (Christianity) church (Christian house of worship, usually with reference to Catholicism)
- (Christianity) church (Christian religious organisation)
Declension
Declension of kościół
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | kościół | kościoły |
genitive | kościoła | kościołów |
dative | kościołowi | kościołom |
accusative | kościół | kościoły |
instrumental | kościołem | kościołami |
locative | kościele | kościołach |
vocative | kościele | kościoły |
Derived terms
adjectives
- antykościelny
- kościelny
- kościołowy
- podkościelny
- przykościelny
- wewnątrzkościelny
- wokółkościelny
Descendants
- → Belarusian: касцёл (kascjól)
- → Kashubian: kòscół
- → Russian: костёл (kostjól)
- → Ukrainian: костьо́л (kostʹól)
- → Yiddish: קאָשטשאָל (koshtshol)
References
- Boryś, Wiesław (2005) Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Brückner, Aleksander (1927), “kościół”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “kościół”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “kościół”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Further reading
- kościół in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- kościół in Polish dictionaries at PWN