kij
Albanian
Alternative forms
- kiej, qij
Etymology
- According to Çabej and Orel, from *këinj > Proto-Albanian *kadinja (related to Albanian kadhë). Source of kizë (“pruning-hook”).[1]
- From Proto-Albanian *kī̆-, from Proto-Indo-European *(s)keh₂y-, *(s)keyh₂- (“to beat, cuff, poke”). Cognate to Latin caiō (“to cut, hew”).
Pronunciation
- IPA(key): /kij/
Verb
kij (first-person singular past tense kiva, participle kirë)[2]
- I prune, trim
- I cut, hew, weed
- Amerikë e shkëlqyeshme, kij kujdes!(literally "trim your caution"; meaning "be careful ~ take in consideration")
- Great America, be careful!
Conjugation
Standard Albanian conjugation of kij (active voice)
| participle (pjesore) | kirë | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| gerund (përcjellore) | duke kirë | ||||||
| infinitive (paskajore) | për të kirë | ||||||
| singular (njëjës) | plural (shumës) | ||||||
| 1st pers. (veta e 1rë) | 2nd pers. (veta e 2të) | 3rd pers. (veta e 3të) | 1st pers. (veta e 1rë) | 2nd pers. (veta e 2të) | 3rd pers. (veta e 3të) | ||
| indicative (dëftore) | unë | ti | ai/ajo | ne | ju | ata/ato | |
| present (e tashme) | kij | kin | kin | kijmë | kini | kijnë | |
| imperfect (e pakryer) | kija | kije | kinte | kinim | kinit | kinin | |
| aorist (simple past) (e kryer e thjeshtë) | kiva | kive | kiu | kimë | kitë | kinë | |
| perfect (e kryer) | kam kirë | ke kirë | ka kirë | kemi kirë | keni kirë | kanë kirë | |
| past perfect (më se e kryer) | kisha kirë | kishe kirë | kishte kirë | kishim kirë | kishit kirë | kishin kirë | |
| aorist II (past perfect II) (e kryer e tejshkuar) | pata kirë | pate kirë | pati kirë | patëm kirë | patët kirë | patën kirë | |
| future¹ (e ardhme) | do të kij | do të kish | do të kijë | do të kijmë | do të kini | do të kijnë | |
| future perfect² (e ardhme e përparme) | do të kem kirë | do të kesh kirë | do të ketë kirë | do të kemi kirë | do të keni kirë | do të kenë kirë | |
| subjunctive (lidhore) | unë | ti | ai/ajo | ne | ju | ata/ato | |
| present (e tashme) | të kij | të kish | të kijë | të kijmë | të kini | të kijnë | |
| imperfect (e pakryer) | të kija | të kije | të kinte | të kinim | të kinit | të kinin | |
| perfect (e kryer) | të kem kirë | të kesh kirë | të ketë kirë | të kemi kirë | të keni kirë | të kenë kirë | |
| past perfect (më se e kryer) | të kisha kirë | të kishe kirë | të kishte kirë | të kishim kirë | të kishit kirë | të kishin kirë | |
| conditional¹, ² (kushtore) | unë | ti | ai/ajo | ne | ju | ata/ato | |
| imperfect (e pakryer) | do të kija | do të kije | do të kinte | do të kinim | do të kinit | do të kinin | |
| past perfect (më se e kryer) | do të kisha kirë | do të kishe kirë | do të kishte kirë | do të kishim kirë | do të kishit kirë | do të kishin kirë | |
| optative (dëshirore) | unë | ti | ai/ajo | ne | ju | ata/ato | |
| present (e tashme) | kifsha | kifsh | kiftë | kifshim | kifshit | kifshin | |
| perfect (e kryer) | paça kirë | paç kirë | pastë kirë | paçim kirë | paçit kirë | paçin kirë | |
| admirative (habitore) | unë | ti | ai/ajo | ne | ju | ata/ato | |
| present (e tashme) | kikam | kike | kika | kikemi | kikeni | kikan | |
| imperfect (pakryer) | kikësha | kikëshe | kikësh | kikëshim | kikëshit | kikëshin | |
| perfect (e kryer) | paskam kirë | paske kirë | paska kirë | paskemi kirë | paskeni kirë | paskan kirë | |
| past perfect (më se e kryer) | paskësha kirë | paskëshe kirë | paskësh kirë | paskëshim kirë | paskëshit kirë | paskëshin kirë | |
| imperative (urdhërore) | — | ti | — | — | ju | — | |
| present (e tashme) | — | ki | — | — | kini | — | |
| ¹) indicative future identical with conditional present ²) indicative future perfect identical with conditional perfect | |||||||
Derived terms
- kizë
- qij
- qifsha
- qirë
- (Gheg) kajsha
Related terms
- qeth
- kadhë
- shqyej
References
- Orel, Vladimir (1998), “kij”, in Albanian Etymological Dictionary, Leiden, Boston, Cologne: Brill, →ISBN, page 185
- Albanian verb kij (1st pers. sg. indicative, present); aorist kiva/kíva (1st pers. sg.); participle kirë/kírë) • from "Fjalor Shqip" ('Albanian dictionary')
Lower Sorbian
Etymology
From Proto-Slavic *kyjь.
Pronunciation
- IPA(key): [kʲij]
Noun
kij m
- stick (piece of wood)
Declension
Declension of kij
| Singular | Dual | Plural | |
|---|---|---|---|
| Nominative | kij | kija | kije |
| Genitive | kija | kijowu | kijow |
| Dative | kijoju | kijoma | kijam |
| Accusative | kij | kija | kije |
| Instrumental | kijom | kijoma | kijami |
| Locative | kiju | kijoma | kijach |
Further reading
- Muka, Arnošt (1921, 1928), “kij_2”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
- Starosta, Manfred (1999), “kij”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag
Marshallese
Etymology
From Proto-Micronesian *kutu, from Proto-Oceanic *kutu, from Proto-Malayo-Polynesian *kutu, from Proto-Austronesian *kuCu.
Pronunciation
- (phonetic) IPA(key): [kitʲ]
- (phonemic) IPA(key): /kitʲ/
- Bender phonemes: {kij}
Noun
kij
- louse; flea
- bug
- bacteria, germ
- parasite
References
- Marshallese–English Online Dictionary
Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *kyjь, from Proto-Balto-Slavic *kuʔios. See also kuć (“to forge”) and kuźnia (“smithy”).
Pronunciation
- IPA(key): /kij/
Audio (file) - Rhymes: -ij
- Syllabification: kij
Noun
kij m inan (diminutive kijek)
- stick
- Synonyms: drąg, laska, patyk
- kij hokejowy ― hockey stick
- kije narciarskie ― ski sticks
- cue
- kij bilardowy ― pool cue
- baseball bat
- club
- kij golfowy ― golf club
- (mostly in plural, colloquial) beating
Declension
Declension of kij
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | kij | kije |
| genitive | kija | kijów |
| dative | kijowi | kijom |
| accusative | kij | kije |
| instrumental | kijem | kijami |
| locative | kiju | kijach |
| vocative | kiju | kije |
Derived terms
nouns
- kijanka
See also
- drążek, pałka, pręt, tyczka, żerdź
Further reading
- kij in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- kij in Polish dictionaries at PWN
Upper Sorbian
Etymology
From Proto-Slavic *kyjь.
Noun
kij m
- stick
Declension
Declension of kij
| Singular | Dual | Plural | |
|---|---|---|---|
| Nominative | kij | kija | kije |
| Genitive | kija | kijow | kijow |
| Dative | kijej | kijomaj | kijam |
| Accusative | kij | kija | kije |
| Instrumental | kijom | kijomaj | kijami |
| Locative | kiju | kijomaj | kijach |
| Vocative | kij | kija | kije |
Further reading
- “kij” in Soblex
West Frisian
Noun
kij
- plural of ko