dreasaigh
Irish
Alternative forms
- dreas, greas, greasaigh
- dreasuigh, greasuigh (obsolete)
Etymology
From Middle Irish dreisid, which may be a back-formation from the s-future or s-subjunctive of Old Irish at·reig (“to rise”) or dringid (“to rise, advance”).
Verb
dreasaigh (present analytic dreasaíonn, future analytic dreasóidh, verbal noun dreasú, past participle dreasaithe)
- to incite
- Synonyms: spreag, fadaigh
- to drive away (force someone to leave)
- Synonym: ruaig
- to drive (impel or urge (especially animals) onward by force)
- Synonym: bagair
Conjugation
Second Conjugation
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | dreasaím | dreasaíonn tú; dreasaír† | dreasaíonn sé, sí | dreasaímid; dreasaíonn muid | dreasaíonn sibh | dreasaíonn siad; dreasaíd† | a dhreasaíonn; a dhreasaíos / a ndreasaíonn*; a ndreasaíos* | dreasaítear |
past | dhreasaigh mé; dhreasaíos | dhreasaigh tú; dhreasaís | dhreasaigh sé, sí | dhreasaíomar; dhreasaigh muid | dhreasaigh sibh; dhreasaíobhair | dhreasaigh siad; dhreasaíodar | a dhreasaigh / ar dhreasaigh* | dreasaíodh | |
past habitual | dhreasaínn / ndreasaínn‡‡ | dhreasaíteá / ndreasaíteᇇ | dhreasaíodh sé, sí / ndreasaíodh sé, s퇇 | dhreasaímis; dhreasaíodh muid / ndreasaímis‡‡; ndreasaíodh muid‡‡ | dhreasaíodh sibh / ndreasaíodh sibh‡‡ | dhreasaídís; dhreasaíodh siad / ndreasaídís‡‡; ndreasaíodh siad‡‡ | a dhreasaíodh / a ndreasaíodh* | dhreasaítí / ndreasaít퇇 | |
future | dreasóidh mé; dreasód; dreasóchaidh mé† | dreasóidh tú; dreasóir†; dreasóchaidh tú† | dreasóidh sé, sí; dreasóchaidh sé, sí† | dreasóimid; dreasóidh muid; dreasóchaimid†; dreasóchaidh muid† | dreasóidh sibh; dreasóchaidh sibh† | dreasóidh siad; dreasóid†; dreasóchaidh siad† | a dhreasóidh; a dhreasós; a dhreasóchaidh†; a dhreasóchas† / a ndreasóidh*; a ndreasós*; a ndreasóchaidh*†; a ndreasóchas*† | dreasófar; dreasóchar† | |
conditional | dhreasóinn; dhreasóchainn† / ndreasóinn‡‡; ndreasóchainn†‡‡ | dhreasófá; dhreasóchthᆠ/ ndreasófᇇ; ndreasóchthᆇ‡ | dhreasódh sé, sí; dhreasóchadh sé, sí† / ndreasódh sé, s퇇; ndreasóchadh sé, s톇‡ | dhreasóimis; dhreasódh muid; dhreasóchaimis†; dhreasóchadh muid† / ndreasóimis‡‡; ndreasódh muid‡‡; ndreasóchaimis†‡‡; ndreasóchadh muid†‡‡ | dhreasódh sibh; dhreasóchadh sibh† / ndreasódh sibh‡‡; ndreasóchadh sibh†‡‡ | dhreasóidís; dhreasódh siad; dhreasóchadh siad† / ndreasóidís‡‡; ndreasódh siad‡‡; ndreasóchadh siad†‡‡ | a dhreasódh; a dhreasóchadh† / a ndreasódh*; a ndreasóchadh*† | dhreasófaí; dhreasóchthaí† / ndreasófa퇇; ndreasóchtha톇‡ | |
subjunctive | present | go ndreasaí mé; go ndreasaíod† | go ndreasaí tú; go ndreasaír† | go ndreasaí sé, sí | go ndreasaímid; go ndreasaí muid | go ndreasaí sibh | go ndreasaí siad; go ndreasaíd† | — | go ndreasaítear |
past | dá ndreasaínn | dá ndreasaíteá | dá ndreasaíodh sé, sí | dá ndreasaímis; dá ndreasaíodh muid | dá ndreasaíodh sibh | dá ndreasaídís; dá ndreasaíodh siad | — | dá ndreasaítí | |
imperative | dreasaím | dreasaigh | dreasaíodh sé, sí | dreasaímis | dreasaígí; dreasaídh† | dreasaídís | — | dreasaítear | |
verbal noun | dreasú | ||||||||
past participle | dreasaithe |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
dreasaigh | dhreasaigh | ndreasaigh |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
Further reading
- “dreasaigh”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “18624”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Dinneen, Patrick S. (1904), “dreasuiġim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 260
- Ó Dónaill, Niall (1977), “dreasaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN