doirt
See also: dóirt and dòirt
Irish
Alternative forms
- dóirt
Pronunciation
- (Munster) IPA(key): /d̪ˠɔɾˠtʲ/
Etymology
From Old Irish do-fortai (“pours, pours out, sheds”).
Verb
doirt (present analytic doirteann, future analytic doirtfidh, verbal noun doirteadh, past participle doirte)
- to pour
- to spill
- to shed, (of colours) run
- (figuratively) to pour out, exhaust
- (literary) to submerge, extinguish
Conjugation
First Conjugation (A)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | doirtaim | doirtann tú; doirtair† | doirtann sé, sí | doirtaimid | doirtann sibh | doirtann siad; doirtaid† | a dhoirtann; a dhoirtas / a ndoirtann*; a ndoirtas* | doirtar |
past | dhoirit mé; dhoirtas | dhoirit tú; dhoirtais | dhoirit sé, sí | dhoirtamar; dhoirit muid | dhoirit sibh; dhoirtabhair | dhoirit siad; dhoirtadar | a dhoirit / ar dhoirit* | doirtadh | |
past habitual | dhoirtainn / ndoirtainn‡‡ | dhoirtá / ndoirtᇇ | dhoirtadh sé, sí / ndoirtadh sé, s퇇 | dhoirtaimis; dhoirtadh muid / ndoirtaimis‡‡; ndoirtadh muid‡‡ | dhoirtadh sibh / ndoirtadh sibh‡‡ | dhoirtaidís; dhoirtadh siad / ndoirtaidís‡‡; ndoirtadh siad‡‡ | a dhoirtadh / a ndoirtadh* | dhoirtaí / ndoirta퇇 | |
future | doirtfaidh mé; doirtfad | doirtfaidh tú; doirtfair† | doirtfaidh sé, sí | doirtfaimid; doirtfaidh muid | doirtfaidh sibh | doirtfaidh siad; doirtfaid† | a dhoirtfaidh; a dhoirtfas / a ndoirtfaidh*; a ndoirtfas* | doirtfar | |
conditional | dhoirtfainn / ndoirtfainn‡‡ | dhoirtfá / ndoirtfᇇ | dhoirtfadh sé, sí / ndoirtfadh sé, s퇇 | dhoirtfaimis; dhoirtfadh muid / ndoirtfaimis‡‡; ndoirtfadh muid‡‡ | dhoirtfadh sibh / ndoirtfadh sibh‡‡ | dhoirtfaidís; dhoirtfadh siad / ndoirtfaidís‡‡; ndoirtfadh siad‡‡ | a dhoirtfadh / a ndoirtfadh* | dhoirtfaí / ndoirtfa퇇 | |
subjunctive | present | go ndoirta mé; go ndoirtad† | go ndoirta tú; go ndoirtair† | go ndoirta sé, sí | go ndoirtaimid; go ndoirta muid | go ndoirta sibh | go ndoirta siad; go ndoirtaid† | — | go ndoirtar |
past | dá ndoirtainn | dá ndoirtá | dá ndoirtadh sé, sí | dá ndoirtaimis; dá ndoirtadh muid | dá ndoirtadh sibh | dá ndoirtaidís; dá ndoirtadh siad | — | dá ndoirtaí | |
imperative | doirtaim | doirit | doirtadh sé, sí | doirtaimis | doirtaigí; doirtaidh† | doirtaidís | — | doirtar | |
verbal noun | doirt | ||||||||
past participle | doirta |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
- doirteach (“effusive”)
- doirteal (“sink”)
- doirteán (“downpour”)
Further reading
- "doirt" in Foclóir Gaeilge–Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.
- Gregory Toner, Maire Ní Mhaonaigh, Sharon Arbuthnot, Dagmar Wodtko, Maire-Luise Theuerkauf, editors (2019) , “do-fortai”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language