diúraic
Irish
Etymology
From Old Irish díbirciud m (“act of casting, hurling, shooting; throwing at, pelting”), verbal noun of do·bidci (“shoots, casts, hurls; pelts, shoots at, strikes”).
Verb
diúraic (present analytic diúracann, future analytic diúracfaidh, verbal noun diúracadh, past participle diúractha)
- (transitive, intransitive) cast, shoot, project (missile)
- (transitive) brandish
Conjugation
First Conjugation (A)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | diúracaim | diúracann tú; diúracair† | diúracann sé, sí | diúracaimid | diúracann sibh | diúracann siad; diúracaid† | a dhiúracann; a dhiúracas / a ndiúracann*; a ndiúracas* | diúractar |
past | dhiúraic mé; dhiúracas | dhiúraic tú; dhiúracais | dhiúraic sé, sí | dhiúracamar; dhiúraic muid | dhiúraic sibh; dhiúracabhair | dhiúraic siad; dhiúracadar | a dhiúraic / ar dhiúraic* | diúracadh | |
past habitual | dhiúracainn | dhiúractá | dhiúracadh sé, sí | dhiúracaimis; dhiúracadh muid | dhiúracadh sibh | dhiúracaidís; dhiúracadh siad | a dhiúracadh / ar dhiúracadh* | dhiúractaí | |
future | diúracfaidh mé; diúracfad | diúracfaidh tú; diúracfair† | diúracfaidh sé, sí | diúracfaimid; diúracfaidh muid | diúracfaidh sibh | diúracfaidh siad; diúracfaid† | a dhiúracfaidh; a dhiúracfas / a ndiúracfaidh*; a ndiúracfas* | diúracfar | |
conditional | dhiúracfainn / ndiúracfainn‡‡ | dhiúracfá / ndiúracfᇇ | dhiúracfadh sé, sí / ndiúracfadh sé, s퇇 | dhiúracfaimis; dhiúracfadh muid / ndiúracfaimis‡‡; ndiúracfadh muid‡‡ | dhiúracfadh sibh / ndiúracfadh sibh‡‡ | dhiúracfaidís; dhiúracfadh siad / ndiúracfaidís‡‡; ndiúracfadh siad‡‡ | a dhiúracfadh / ar dhiúracfadh* | dhiúracfaí / ndiúracfa퇇 | |
subjunctive | present | go ndiúraca mé; go ndiúracad† | go ndiúraca tú; go ndiúracair† | go ndiúraca sé, sí | go ndiúracaimid; go ndiúraca muid | go ndiúraca sibh | go ndiúraca siad; go ndiúracaid† | — | go ndiúractar |
past | dá ndiúracainn | dá ndiúractá | dá ndiúracadh sé, sí | dá ndiúracaimis; dá ndiúracadh muid | dá ndiúracadh sibh | dá ndiúracaidís; dá ndiúracadh siad | — | dá ndiúractaí | |
imperative | diúracaim | diúraic | diúracadh sé, sí | diúracaimis | diúracaigí; diúracaidh† | diúracaidís | — | diúractar | |
verbal noun | diúracadh | ||||||||
past participle | diúractha |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
- diúracán m (“projectile, missile”)
- diúracas m (“pins and needles”)
- diúracóir m (“director”) (artillery)
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
diúraic | dhiúraic | ndiúraic |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
References
- "diúraic" in Foclóir Gaeilge-Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.
- “díbirciud” in Dictionary of the Irish Language, Royal Irish Academy, 1913–76.
- “do·bidci” in Dictionary of the Irish Language, Royal Irish Academy, 1913–76.